Voornemen

Volgens de Europese commissie draagt interoperabiliteit van informatie bij aan groei en innovatie. Als voorbereiding op de nieuwe agenda van de Europese commissie tot 2020 wordt daarom hard gewerkt aan de ontwikkeling van een visie en strategie hoe interoperabiliteit van informatie de komende jaren binnen de EU en tussen de lidstaten verder kan worden ontwikkeld.

Doel van de Europese Interoperabiliteits Strategie is om de belangrijkste activiteiten vast te kunnen stellen, die de komende drie tot vijf jaar moeten worden uitgevoerd. De vast te stellen activiteiten betreffen dan zowel inspanningen vanuit de Europese Unie als de lidstaten. Om deze activiteiten in lijn te houden wordt aanvullend op de strategie gewerkt aan een herziening van het bestaande Europese Interoperabiliteits Raamwerk 1.0. Een conceptversie van het EIF 2.0 is nog niet zo lang geleden verschenen en beschikbaar voor commentaar.

De Europese Interoperabiliteits Strategie kent drie hoofdprioriteiten namelijk, betrouwbare en veilige informatieuitwisseling en deling, een interoperabiliteitsarchitectuur en het bij nieuwe wet en regelgeving bepalen van de gevolgen voor bestaande ICT-toepassingen. Binnen de hoofdprioriteit – betrouwbare en veilige uitwisseling en deling van informatie – vormt semantische interoperabiliteit de absolute nummer een. De volgorde van prioriteiten is onder andere vastgesteld in een drietal Europese bijeenkomsten van nationale CIO’s welke in 2008 en 2009 hebben plaatsgevonden.

Semantische interoperabiliteit vormt op dit moment zowel binnen alle Europese lidstaten als tussen de lidstaten onderling het meest belangrijke aandachtspunt voor het realiseren van interoperabiliteit van informatie.

Aanvullend op de hoofdprioriteiten wordt in de Europese Interoperabiliteits Srategie nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het verbeteren van ‘interoperability awareness’ bij alle betrokken stakeholders. De Europese Unie hoopt ínteroperability awareness door het bevorderen van het uitwisselen en delen van kennis en ervaring en het bevorderen van samenwerking tussen stakeholders te verbeteren. Voor alle duidelijkheid: stakeholders zijn voor de Europese Unie niet alleen de lidstaten of overheidsorganisaties. Binnen de Europese interoperabiliteits Strategie wordt nadrukkelijk samenwerking gezocht met de ICT-industrie.

Geconstateerd wordt zelfs dat zonder die samenwerking namelijk het bevorderen van interoperabiliteit van informatie niet kan worden gerealiseerd. Een dergelijke constatering is overigens al veel eerder ook binnen de NATO gedaan. Een organisatie die jaren verder is in vraagstukken met betrekking tot interoperabiliteit dan de overheid.

Alhoewel deze ontwikkelingen binnen de Europese Unie nog niet zijn afgerond, beginnen de contouren van een Europese Interoperabiliteit Strategie zich wel al af te tekenen. Hoewel de EU uitgaat van het zogenaamde subsidiariteitsbeginsel (zij regelt niet wat in de lidstaat zelf kan worden geregeld) is duidelijk dat ook Nederland te maken, krijgt met de ontwikkeling en uitwerking van deze strategie en daarbij horende raamwerk. Nederland kan zich veel werk besparen wanneer het, rekening houdend met deze ontwikkelingen, een eigen nationale interoperabiliteitsagenda opstelt voor de komende jaren. In de Nederlandse interoperabiliteitsagenda kan, evenals in de Europese, de ontwikkeling van interoperabilitieit binnen de Nederlandse overheid centraal staan. De Nederlandse interoperabiliteitsagenda zou dan, uitgaande van de Europese ontwikkelingen, een resultaat kunnen zijn van overleg tussen overheid, wetenschap én bedrijfsleven.

Uitgangspunt voor de Nederlandse agenda zou moeten zijn hoe Nederland koploper blijft in deze ontwikkelingen binnen de Europese Unie. Het zou een goed voornemen zijn, juist voor het jaar 2010 waarin Nederland het centrum vormt van het ‘World Congres on ICT’, een Nederlandse Interoperabiliteitsagenda vast te stellen. Een mooie aanvulling op de activiteiten van het WCIT, dat Nederland even de hoofdstad maakt van de wereldwijde ICT-industrie.

Ben van Lier