Overheid wil kansen digitalisering beter benutten

Digitalisering biedt kansen om dienstverlening slimmer aan te pakken. De overheid wil deze kansen gaan benutten en tegelijkertijd de autonomie van de burger respecteren. Zo luidt de missie van de vandaag gepresenteerde Agenda Digitale Overheid, NL DIGIbeter. Staatssecretaris Raymond Knops ging na de presentatie met burgers in gesprek over digitalisering.

Mogelijkheden met combineren van overheidsgegevens

De Agenda Digitale Overheid is een agenda van alle overheden samen. Het document hangt nauw samen met de Nederlandse Digitaliseringsstrategie van het kabinet. In de agenda staat onder beschreven dat de overheid een voorbeeldfunctie heeft als het gaat om gebruiken van data. ‘We gaan bekijken hoe de analyse en het combineren van overheidsgegevens ten goede kan komen aan beleidsvorming en het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. We gaan de mogelijkheden van big data beter benutten en kijken daarbij ook naar de rechten en waarden’, aldus de rapporteurs. 

Onderzoek naar relatie tussen grondrechten en algoritmen
Er worden diverse agendapunten beschreven voor dit jaar. Zo wordt er bij besluiten op basis van algoritmen wordt gekeken naar integriteit en uitlegbaarheid. Er komt een onderzoek naar de toepassing van algoritmen en de wenselijkheid om deze openbaar te maken. In de zomer van 2018 komt er van het kabinet een reactie op het onderzoek naar de relatie tussen grondrechten en algoritmen, dat wordt uitgevoerd door Universiteit Utrecht. De minister voor Rechtsbescherming stuurt in het najaar een brief aan de Tweede Kamer over transparantie van algoritmen.

Spelregels voor Smart Cities
Toekomstbestendige wetgeving is in de agenda ook een belangrijk thema. Over het gebruik van gegevens en data moeten volgends de overheden goede regels en afspraken zijn. In samenwerking met steden die al volop gebruikmaken van nieuwe technieken, de zogeheten Smart Cities, worden er ‘spelregels’ opgesteld. Digitalisering kan volgens de rapporteurs snel gaan, waardoor bestaande regels niet meer voldoen, aldus de rapporteurs. ‘Dan kunnen nieuwe of aangepaste regels nodig zijn om publieke belangen en waarden te waarborgen. We willen dat wet- en regelgeving geen onnodige beperkingen oplegt voor innovatie.’ Het kost doorgaans echter veel tijd om regels te maken of te veranderen. Er worden strategische verkenningen uitgevoerd om bij nieuwe ontwikkelingen in een vroeg stadium consequenties op juridisch, technologisch en ethisch vlak aan te kunnen wijzen. Als voorbeeld hiervan noemen de rapporteurs het verkennende onderzoek ‘Blockchain en de wet’ dat in november 2018 wordt afgerond.

Onderzoek naar automatische gezichtsherkenning
Een ander belangrijk agendapunt is om ervoor te zorgen dat mensen op één plek hun zaken kunnen regelen en daarbij autonomie behouden over hun eigen gegevens. Burgers moeten hun eigen digitale identiteit kunnen beheren. Het aanpassen van gegevens en daar inzicht in hebben moet mogelijk zijn. Ook denkt de overheid na over toestemming kunnen geven voor gebruik van persoonsgegevens. Er wordt daarom een onderzoek gestart naar het gebruik van automatische gezichtsherkenning en andere vormen van biometrische identificatie. Daarvoor wordt onder meer een experiment gehouden met het gebruik van identiteitsgegevens op een smartphone voor mensen die vaak internationale vliegreizen maken. Tien gemeenten gaan met VNG nieuwe digitale identiteitstoepassingen testen. Ook digitale identificatie en verificatie wordt getest.

De volledige digitale agenda vindt u hier.