Afstand tussen burgers en bibliotheken groeit

Nederlanders wonen gemiddeld op 2 kilometer afstand van een bibliotheek en dat is een kleine toename ten opzichte van 2014, blijkt uit nieuwe analyses van gegevens van de Koninklijke Bibliotheek door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het gaat hier alleen om openbare bibliotheken met een brede dienstverlening. Het aantal digitale uitleningen is meer dan verdubbeld.

0,1 kilometer

Burgers van Schiermonnikoog wonen met 0,6 kilometer gemiddeld het dichtste bij een bibliotheek en die in het Zeeuwse Noord-Beveland wonen met 14,4 het verste weg. De afstand groeide het meest in de Utrechtse gemeente Montfoort, waar de bibliotheek in 2020 5,6 kilometer verder lag dan in 2014, bijna het vijfvoudige. In de Noord-Hollandse gemeente Hollands Kroon daalde de afstand het meest, met 4,1 kilometer. De gemiddelde afstand in Nederland groeide met 0,1 kilometer.

Afstand tot bibliotheek 2020 (links) en verandering afstand t.o.v. 2014 (rechts)

Bron: CBS, Koninklijke Bibliotheek

Fysiek of digitaal

‘Tegelijkertijd gaan mensen minder reizen voor hun bibliotheekmateriaal’, schrijft het CBS. De uitlening van fysieke boeken daalde van 2015 tot 2020 van 69 miljoen naar ruim 43 miljoen in 2020. Het aantal digitale uitleningen steeg in diezelfde periode van 0,2 miljoen tot 2,6 miljoen. ‘Waarschijnlijk hebben de coronamaatregelen voor openbare bibliotheken in 2020 een rol gespeeld bij de verdere stijging van het aantal digitale uitleningen.’

Strijd tegen laaggeletterdheid

Begin 2020 constateerde de Raad voor Cultuur dat niet iedereen in de eigen gemeente naar een goede bibliotheek kan en dat is volgens de raad een kwalijke zaak. De VNG stelde rond die tijd dat digitale bibliotheken steeds relevanter worden. Voor wie wil weten waar bibliotheken zijn die voldoen aan de ‘hedendaagse brede bibliotheekfunctie’ is website Bibliotheekatlas ontwikkeld, die moet helpen in de strijd tegen laaggeletterdheid.