‘Rijk moet voorop in strijd tegen cybercriminaliteit’

Het rijk moet volgens gemeentesecretarissen veel meer werk maken van het beveiligen van het internet. Digicommissaris Bas Eenhoorn vindt het een gedeelde verantwoordelijkheid van de overheden.

Uit de Gemeentelijke Thermometer, een gezamenlijk onderzoek van Binnenlands Bestuur en adviesbureau Berenschot onder gemeentesecretarissen, komt naar voren dat de topambtenaren vinden dat informatieveiligheid op het internet vooral centraal moeten worden opgepakt en ondersteund.

Regelen bij formatie
Ruim tweederde van de 90 responderende secretarissen vindt ook dat informatiebeleid en ict-ontwikkeling een rol moeten spelen in de formatie van het nieuwe kabinet. Daarmee scoorde digitalisering zeer hoog als gewenst aandachtspunt, net achter de roep om extra aandacht voor veiligheid in het algemeen en ondermijning van het lokaal gezag in het bijzonder.

Ict-minister
Op het vlak van digitalisering vinden gemeentesecretarissen het zorgen voor een betere informatieveiligheid veruit het belangrijkste item: ruim de helft pleit ervoor dat het rijk die handschoen oppakt. Eén op de drie gemeentelijke topambtenaren vindt ook extra oog voor privacy hard nodig. Een bijna even hoog percentage pleit voor het invoeren van verplichte ict-standaarden en open data. Een enkele gemeentesecretaris noemt ook het benoemen van een speciaal verantwoordelijke minister voor ict als optie.

Cybercriminaliteit
Volgens Digicommissaris Bas Eenhoorn, sprekend op het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, kunnen gemeenten niet volstaan met het wijzen naar het rijk alleen als het om beveiliging van de informatievoorziening gaat. ‘Overheden moeten het gezamenlijk doen, omdat ze een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben burgers niet in de steek te laten. ‘Je moet als één overheid samenwerken en ervoor zorgen dat het digitale verkeer veilig gebeurt’, aldus Eenhoorn. ‘Nee, het is geen hype. Alle gemeenten hebben intussen malware gehad. Wij lopen achter de feiten aan met al die hacks. We moeten als overheden voorkomen dat we door cybercriminelen digitaal worden gegijzeld.’ Zijn punt is dat je als centrale of decentrale overheid die strijd niet alleen aankunt. De grote wereld om ons heen is daarvoor eenvoudigweg te sterk.

Versnipperde wetgeving
Aan de hand van fragmenten uit de film The Circle naar een verontrustende roman van Dave Eggers laat Eenhoorn zien hoe Google-achtige ondernemingen de overheid het nakijken geven, met de burger als slachtoffer. Die snelle ontwikkeling vraagt volgens Eenhoorn om nieuwe wetgeving: ‘We komen er niet meer met een wetje hier en een wetje daar. Het is te versnipperd.’ In gezamenlijkheid zal er een antwoord moeten worden gevonden op de voortschrijdende ondermijning en het misbruik van data. ‘De overheid moet zorgen dat alles veilig gebeurt. Wij moeten hiervoor gezamenlijk aan de bak. Hiervoor is lef en leiderschap nodig, en af en toe buiten de streepjes treden’, aldus Eenhoorn. ‘Dat hoort een boardroom-zaak te zijn en niet iets voor een paar medewerkers ­onder in de kelder.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 12 van deze week (inlog)