Heilige autonomie

Vooral als het gaat om het realiseren van één e-overheid, één e-loket voor burgers en bedrijven. Nog steeds lopen gemeenten en Rijk elkaar in de weg bij het realiseren van één ICTinfrastructuur voor de basisregistratie.

Toen het geld in goede tijden nog rijkelijk de gemeentelijke kassen in stroomde, experimenteerden lokale overheden er driftig op los. De rechtvaardiging was dé autonomie van de lokale overheid om het voor hun burgers anders in te richten dan voor burgers uit andere gemeenten. Het zou namelijk veel beter zijn voor de eigen inwoners.

Inmiddels weet elk verstandig mens dat er geen veertig beste ICT-oplossingen zijn voor een en hetzelfde probleem. Meestal is dat er maar één, misschien twee. Als 418 gemeenten daar gezamenlijk aan werken en er gezamenlijk voor betalen dan is het goedkoper en efficiënter. Ja, dan zouden overheden met elkaar kunnen communiceren. Sterker nog, dan kan die burger bij al die overheden op eenzelfde wijze terecht. Het is vloeken in de kerk.

De mantra van de ondeelbare heiligheid van ‘de autonomie van de gemeente’ prevaleert nog steeds. Elke gemeente wil keer op keer het wiel zelf kunnen uitvinden, zogenaamd in het belang van hun burgers. Hun inwoners hebben geen idee dat ze worden misbruikt in dit spel. Die burger merkt er pas iets van als het financieel gierend uit de klauwen loopt. Hij merkt er iets van als hij nog steeds naar het gemeentehuis moet om een parkeervergunning aan te vragen en dat niet vanachter zijn computer kan doen. Hij merkt er iets van als de bescherming van zijn privacy gevoelige gegevens door die overheid rampzalig is geregeld.

Directeur Tof Thissen van het Kennisinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) pleit deze week in Binnenlands Bestuur (zie pagina 29) voor één identieke basisinfrastructuur voor gemeenten als het gaat om de e-overheid. Vorige week schreef hij dit samen met VNG-directievoorzitter Ralph Pans ook op de opiniepagina van Binnenlands Bestuur. Deze terechte signalen komen na jaren van voortmodderen, geld verbranden en niet servicegericht bezig zijn naar burgers. VNG, KING of het ministerie van Binnenlandse Zaken zouden de regie moeten voeren bij het implementeren van de digitale dienstverlening van gemeenten die in 2015 op de rit moet staan, na jaren van vertraging.

Ik kan mij niet voorstellen dat er nu één burgemeester, één wethouder, één raadslid of één ambtenaar in gemeenteland is die de mantra van de heilige autonomie op het gebied van de e-overheid nog durft uit te spreken. Natuurlijk zal ik mij wel weer vergissen.