VNG analyseert impact 13 Europese wetten

Tussen nu en 2026 krijgen gemeenten te maken met maar liefst 13 nieuwe Europese regelgevende initiatieven op het gebied van digitalisering. Ga er maar aan staan! Het programma Digital Decade dient als gids voor de digitale transformatie van de Europese Unie in 2030. De VNG maakte een impactanalyse voor gemeenten.

In samenhang

Van de Europese digitale identiteit verordening tot de AI Act en van de cybersecurity-richtlijn NIS2 tot de Digital Markets Act, Brussel voert in hoog tempo wet- en regelgeving door. Om de impact voor gemeenten in beeld te krijgen, ontwikkelde de VNG de Analyse samenhang Europese Digitale wetgeving. De belangrijkste aanbeveling is dat de regelgevende initiatieven (die in de publicatie voor het gemak allemaal ‘wetten’ worden genoemd) in samenhang moeten worden bekeken.

Interbestuurlijke strategie

De analyse laat zien op welke categorie de wet impact heeft. Er zijn er 8: security, communicatie, organisatie besturing en control, organisatie toezicht en handhaving, personeel, administratieve organisatie, informatievoorziening en/of juridische zaken. Sommige wetten vallen in meerdere categorieën.
Vervolgens vertaalt de analyse de effecten op de digitale infrastructuur die een gemeente moet hebben ingericht. Omdat het gaat over verschillende overheidslagen, is dit complex. Gemeenten zijn voor het uitvoeren van sommige taken afhankelijk van landelijke voorzieningen en nog niet alle rollen en verantwoordelijkheden zijn belegd. Daarom is een interbestuurlijke strategie nodig.

Tijdige voorbereiding

Voor een deel zijn de wetten al bekend terrein voor gemeenten. Zo zijn de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), de Cybersecurity Act en Payment Services Directive 2 (PSD2) al van kracht. De rest van de wetten zal voor het einde van 2026 ook actief worden, is de planning. De invoering van de AVG leerde gemeenten dat een tijdige voorbereiding van belang is. Het lezen van de impactanalyse is een goede eerste stap, suggereren de opstellers ervan. De VNG werkt de komende tijd een aanpak uit. Die richt zich enerzijds op het ondersteunen van gemeenten en anderzijds op het zoeken naar interbestuurlijke samenwerking met het rijk.