Gemeenten de fout in met data-doorgifte

Overheden hebben niet goed in beeld bij welke gegevensverwerking er sprake is van internationale doorgifte. Eigenlijk zouden ze acuut moeten stoppen met de Amerikaanse diensten.

Adresboeken

Dat blijkt uit een inventarisatie van AG Connect, Binnenlands Bestuur en iBestuur onder vijftig gemeenten en drie ‘voorbeeld­organisaties’ – Autoriteit Persoonsgegevens, Autoriteit Consument en Markt en Rijksoverheid. Het gaat om persoonsgegevens van burgers die ze, zonder dat ze het zelf in de gaten lijken te hebben, doorsluizen aan techreuzen uit de Verenigde Staten zoals Google, Meta, Microsoft en Twitter. Overheden die met burgers communiceren via bijvoorbeeld WhatsApp, uploaden een adresboek. Die communicatie wordt als metadata verwerkt en opgeslagen bij WhatsApp.

Schadeclaim

Organisaties moeten volgens de wet burgers informeren over wat er met die gegevens gebeurt. Ontbreekt die transparantie, dan is het niet wettig. Als je betrokkenen niet goed informeert over gegevensverwerking, schend je een basisprincipe van de privacywetgeving: het transparantiebeginsel. Eigenlijk zouden alle overheden dus per direct moeten stoppen met de Amerikaanse diensten. ‘Wanneer je niet alles uitlegt wat er met persoonsgegevens gebeurt, riskeer je een sanctie of kunnen betrokkenen zelf een schadeclaim indienen’, aldus Peter Kager, directeur kwaliteit bij ICT Recht.

Google Analytics

Minimaal twintig van de vijftig onderzochte gemeenten gebruiken Google Analytics, blijkt uit de inventarisatie. Slechts twee gemeenten melden dit. Onlangs maakte de Italiaanse datawaakhond GDPD bekend, Google Analytics in de ban te doen vanwege het doorsturen van gegevens naar servers in Amerika. Daarmee is Italië na Oostenrijk en Frankrijk het derde Europese land waar Google Analytics wordt verboden.

Clouddiensten

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) stelt in een reactie op het onderzoek dat ze momenteel werkt aan nieuwe richtlijnen voor het gebruik van sociale media door overheidsinstanties. Ook is er een onderzoek gestart naar het gebruik van clouddiensten door overheden.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 13 van deze week.