Geldgebrek bedreigt voortgang e-overheid

Problemen met de financiering hebben de voortgang van de elektronische overheid onzeker gemaakt. Binnenlandse Zaken tracht bij Financiën alsnog 33 miljoen euro los te krijgen voor ondersteuning van gemeenten en provincies.

Al maanden worden met name gemeenten ‘implementatieteams’ in het vooruitzicht gesteld, die hen moeten helpen bij de invoering van basisregistraties, Burgerservicenummer en DigiD, de drie speerpunten in de ‘uitvoeringsagenda ELO’ (elektronische overheid). “Vanaf 1 januari a.s. willen we de eerste iTeams inzetten,” schreef het ICTU-programma Stroomlijning Basisgegevens in november in zijn nieuwsbrief. De bijstand zou komen vanuit een apart overheidsbreed project, EGEM-I. Maar van de benodigde 55 miljoen (waarmee ook provincies moeten worden ondersteund) heeft BZK er maar 22 kunnen vinden, onder meer in de budgetten voor de reguliere programma’s EGEM en e-Provincies. Voor de overige 33 miljoen heeft Binnenlandse Zaken een beroep op Financiën gedaan, dat eerst de boot afhield. BZK probeert nu naarstig Financiën op andere gedachten te brengen.

Haast

Er is haast bij, want op 18 april is de ondertekening gepland van een bestuursakkoord over de gezamenlijke aanpak van e-government door Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen. Om te laten zien dat het de regering menens is, zou ook premier Balkenende dat ‘manifest’ ondertekenen. Zonder geld moet dat feestje worden afgeblazen.

I-teams zijn een antwoord van de Regiegroep Overheid en ICT op de ontoereikende staat van de gemeentelijke informatievoorziening. Vorig jaar hebben twee onderzoeken laten zien dat de klacht dat Den Haag veel projecten zonder coördinatie over gemeenten uitstort terecht is; bovendien bleek dat de gemeenten zelf onvoldoende zijn toegerust voor een rol als e-gemeente. Aan de coördinatie is wat gedaan door in genoemde regiegroep naast BZK en Economische Zaken ook de ministeries van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieu en Sociale Zaken en Werkgelegenheid op te nemen. Een door EGEM ontwikkelde ‘routeplanner’ geldt als bruikbaar middel om de projecten in samenhang aan te pakken. I-teams moeten het derde euvel bestrijden en gemeenten begeleiden bij de voorbereiding van de invoering van enkele basisvoorzieningen. Tot en met het implementatieplan, want verder gaan zou conflicteren met de scheiding markt-overheid. De plannen voorzien wel in een deal met consultantsfirma’s, die geacht worden, met uitzicht op omzet en een entree bij kleinere gemeenten, hun tarieven te beperken.

Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten lijkt er een opening te zijn in het gesprek met Financiën. Mocht het niet lukken, dan is dat ‘een ramp’, aldus zegsman Nils Borgesius. “Dan gaat het een paar jaar langer duren.” (Peter Mom)