e-Overheid worstelt met autorisatieproblemen

In de architectuur van de digitale overheid ontbreekt een voorziening voor autorisatie. Je weet wel wie iemand is, maar niet wat hij mag.

Binnen het domein van de digitale overheid is wel voorzien in procedures om iemands identiteit vast te stellen, zoals DigiD, maar het ontbreekt aan een systeem om vast te stellen wat iemand mag: de autorisatie. Binnenlandse Zaken onderkent het probleem en komt met een plan van aanpak.
Het autorisatievraagstuk speelt bij alle overheden, zo meldt het blad ‘Digitaal Bestuur’ deze week. Zo weet de fiscus niet of een belastingconsulent, die optreedt namens een burger of bedrijf, bevoegd is bepaalde (privacygevoelige) informatie in te zien – maar stuurt die wel naar hem toe. En zo communiceert het landbouwministerie doorgaans niet met boeren zelf maar met hun accountants, zonder te weten welke stukken bestemd zijn voor de ogen van die accountant.
De overheid moet zorgvuldig omgaan met privacygevoelige informatie, stelt Jan Schonk (IBAS Consultancy) in het rapport ‘Praktijkonderzoek Autorisatie’. “Van zorgvuldig handelen is vaak geen sprake. Soms handelt de overheid zelfs onrechtmatig, bijvoorbeeld als de overheid subsidie verstrekt aan iemand die niet bevoegd is die te krijgen omdat de autorisatie niet was gecontroleerd.”

Bevoegdheden
Juist in de digitale wereld kan de overheid niet goed meer nagaan wie bevoegd is namens een burger of bedrijf een bepaalde handeling te verrichten. Sommige delen van de overheid weten wel wat de bevoegdheden van hun klanten zijn, maar andere juist weer niet. Schonk: “Bestanden van overheden zijn onvoldoende gekoppeld.” Dat bevestigt Michiel Stoelinga van de Kamer van Koophandel. “Het papieren handelsregister is nu nog de bron van autorisatie-informatie. Maar in een elektronische omgeving is dat veel lastiger na te gaan. Iedereen kan bij Hotmail een mailadres aanmaken en via dat adres aan een overheidsinstantie laten weten dat hij iemand vertegenwoordigt, maar of dat echt zo is…?” Het autorisatieprobleem zal verergeren als de 1.600 overheden die Nederland telt steeds meer diensten en producten elektronisch aanbieden. Binnenlande Zaken onderkent het probleem. Woordvoerder Houtsma: “Er wordt een speciale kwartiermaker aangesteld. Die komt met voorzieningen die op korte termijn moeten worden gecreëerd – voor burgers en bedrijven – en met voorstellen hoe het autorisatievraagstuk op de lange termijn moet worden aangepakt.”
Zes weken na aanstelling zal dat plan van aanpak klaar zijn, verwacht Houtsma. (Michel Knapen)