Mobiel meetstation: de Meetfiets

Heel precies op een locatie de luchtkwaliteit, geluid en andere factoren die bepalend zijn voor de leefomgeving meten: dat kan met de huidige technologie. En het is ook nog eens heel betaalbaar. Sterker nog: het past in een bakfiets!

Stel dat een vergunning online wordt aangevraagd en verleend, met daarbij een tijdslot voor wanneer deze geldig is. Bijvoorbeeld een vergunning voor een evenement. En dat in dat tijdslot op de locatie van het evenement een sensor precies meet wat de waarden zijn op het gebied van geluid, licht en stank. Zodat meteen ingegrepen kan worden als deze waarden worden overschreden. En omwonenden gerustgesteld zijn, omdat ze weten dat de gemeente dit goed controleert. Toekomstmuziek? Nee, want de technologie om dit te realiseren bestaat en is betaalbaar voor elke gemeente. Voor € 750 per week heb je deze technologie verpakt in een bakfiets vol met sensoren, die op elke gewenste plek in de gemeente heel precies gegevens meten over onder meer luchtkwaliteit en geluid. En die deze gegevens real-time doorstuurt naar software die deze analyseert en begrijpelijk in een dashboard presenteert.

Actuele gegevens voor de energietransitie

Gemeenten hebben een aantal uitdagingen waarvoor ze actuele gegevens over de leefomgeving nodig hebben: de energietransitie, het zorgen voor een veilige en gezonde fysieke leefomgeving, adequate handhaving en toezicht en een meer integrale benadering van de opgaven in de openbare ruimte, zoals de nieuwe Omgevingswet voorstaat. Er is een meetnet van het RIVM, om te voldoen aan de klimaatwet. In de randstad en luchthavens wordt fijnmazig gemeten. Maar buiten de grote steden zijn weinig meetpunten. De gegevens over onder meer de uitstoot van fijnstof op die plekken zijn gebaseerd op modellen, niet op daadwerkelijke metingen. Met de huidige technologie van sensoren die met het internet verbonden zijn kan dat anders: daarmee kun je heel precies lokaal meten. Van dorsplein tot doorgaande weg in het landelijk gebied.

Meten is weten

Nazca Solutions en Centric slaan de handen ineen en combineren inhoudelijke milieukennis met hedendaagse technologie van sensoren en data-analyse in de Meetfiets. Deze fiets wordt aangeboden aan gemeenten en Omgevingsdiensten. De Meetfiets meet een aantal factoren: fijnstof, geluid en broeikasgassen zoals CO2. Het zijn factoren die bepalend zijn voor de kwaliteit van de leefomgeving en voor de energietransitie waarmee gemeenten aan de slag zijn. Jeroen van Amersfoort, product manager vergunningen, toezicht en handhaving bij Centric: “De grootste stap die gemeenten moeten zetten in de energietransitie is besparen: het terugdringen van broeikasgassen. Dat kun je alleen maar effectief doen als je weet waar je moet beginnen. Meten is weten.”

Inwoners betrekken

Er is nog een aspect aan het gebruiken van de Meetfiets: gemeenten laten er hun inwoners mee zien dat ze het verbeteren van de leefomgeving serieus nemen. Als inwoners nu klagen over bijvoorbeeld stank in hun wijk, maar uit de modellen blijkt niet dat die stank reëel is, dan kun je weinig met zulke klachten. Door de Meetfiets in die wijk te parkeren, kun je daadwerkelijk meten wat er aan de hand is. En indien nodig actie ondernemen. Ook voor ambtenaren zelf is de Meetfiets een praktisch en leuk middel om met duurzaamheid bezig te zijn: zij kunnen de fiets naar de plek fietsen waar metingen gewenst zijn. Nus Jurgens, oprichter van Nazca Solutions: “Omdat deze technologie nu zo goed beschikbaar is, wordt het ter plekke meten van allerlei stoffen laagdrempelig, benaderbaar en bereikbaar voor iedereen.” Het kan zelfs een middel zijn voor burgerparticipatie. Van Amersfoort: “Ik adviseer gemeenten om plaatselijke belangengroepen bij de Meetfiets te betrekken. Laat hen de fiets naar een plek rijden waar zij metingen gewenst vinden en geef ze toegang tot de website waar de resultaten te zien zijn.”

Lokaal meetnet

Van Amersfoort en Jurgens noemen de samenwerking van Centric en Nazca Solutions logisch. Jurgens: “Wij zijn van de technologie van het Internet of Things en de software en algoritmes die de data analyseren en begrijpelijk presenteren. Centric weet alles van de inhoud en de uitdagingen van gemeenten op het gebied van de leefomgeving. We vullen elkaar goed aan.” De Meetfiets is een laagdrempelige toepassing van deze technologie: gemeenten kunnen op deze manier kennismaken met wat het hebben van real-time data kan betekenen bij het maken van beleid en bij toezicht en handhaving in de leefomgeving. Als ze na het gebruik van de Meetfiets op bepaalde plekken permanent willen meten, dan kunnen ze bij Centric een lokaal meetnet als dienst afnemen. Van Amersfoort: “Dat leveren wij voor een vast bedrag per maand, inclusief de analyses en rapportages. Je hoeft daar zelf geen sensoren voor aan te schaffen en hebt er ook geen eigen analyseafdeling voor nodig.” Hij verwacht er in toenemende mate vraag naar: “Gegevens over de echte omstandigheden in de leefomgeving worden steeds belangrijker voor het maken van beleid en ook voor toezicht en handhaving. Data gaan de ruimtelijke ontwikkeling bepalen.”

Een boom voor elke 5 kilometer

Gemeenten die meer informatie willen over de Meetfiets kunnen terecht op deze website. Van Amersfoort hoopt dat er een estafette op gang komt van gemeenten die de fiets aan elkaar doorgeven. Om dat te bereiken, plant Centric voor elke vijf gefietste kilometers naar de volgende gemeente een boom: “We werken hiervoor samen met Stukje natuur, die op een verantwoorde manier bomen plant in heel Nederland. Het is leuk als gemeenten de Meetfiets op deze manier aan elkaar doorgeven. En natuurlijk is het een stuk duurzamer als de fiets fietsend naar de nieuwe plek gaat, in plaats van dat wij hem met een busje naar een volgende gemeente brengen.”

Neem voor meer informatie over de meetfiets contact op met Jeroen van Amersfoort via jeroen.van.amersfoort@centric.eu of bezoek de website www.centric.eu/meetfiets.