Akkoord over Europese wet die AI reguleert

De Europese telecomministers zijn het eens over de Artificial Intelligence Act (AI Act), een verordening die kunstmatige intelligentie reguleert. Het is een van de maatregelen van Europa in de internationale datarace. Het voorstel gaat nu naar het Europees Parlement en de Europese Commissie.

Hoog risico

Een belangrijke eigenschap van de wet is dat hij AI-systemen onderverdeelt op basis van risico: er zijn geen verplichtingen voor een laag risico en er mag geen onaanvaardbaar risico zijn. ‘De wettelijke verplichtingen, zoals een keuring, gelden straks alleen voor ‘hoog-risico’-AI-systemen’, schrijft de rijksoverheid. ‘Ongeveer 15 procent van alle AI-systemen valt hier onder. Consumenten die AI-producten kopen of hiermee in aanraking komen, kunnen er zo van uitgaan dat deze systemen veilig zijn.’

Innovatie in Europa

De AI Act is een van de maatregelen waarmee de Europese Unie de data-achterstand wil inhalen. De dominantie van China en de Verenigde Staten op de datamarkt betekent niet alleen dat Europa weinig grip heeft op hoe er met data wordt omgesprongen, maar ook dat er geld wordt misgelopen. De AI Act moet zorgen data pools en innovatie in Europa. Wat de GDPR, in Nederland vertaald als de AVG, betekende voor data, moet de AI Act gaan betekenen voor kunstmatige intelligentie.

Aandacht voor onduidelijkheden

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vroeg in april nog aandacht voor de uitvoerbaarheid van de wetgeving. Hoewel de VNG ‘overwegend positief’ is over de verordening, zouden er nog veel onduidelijkheden in zitten. Die moeten er niet voor zorgen dat inkopende gemeenten in de rol van leverancier terechtkomen. En de definitie van AI moet niet zodanig vernauwd worden ‘dat zaken zoals de toeslagenaffaire hier niet meer onder vallen’. 

Bewijslast

De op risico gebaseerde aanpak zorgt ervoor dat de bewijslast bij ontwikkelaars, toezichthouders en gebruikers wordt geplaatst. De positie van de Autoriteit Persoonsgegevens wordt voor de handhaving versterkt en de Nederlandse algoritmewaakhond wordt bij hen ondergebracht. Volgens staatssecretaris Van Huffelen (Digitalisering, D66) is de AI Act een goede maatregel om te zorgen voor een verantwoord gebruik van kunstmatige intelligentie. Het streven van de Europese Unie is om in het najaar van 2023 een definitief akkoord te hebben, waarna de lidstaten ermee aan de slag moeten.