De Friese Aanpak voor de Omgevingswet

De Omgevingswet is onlangs uitgesteld, onder andere vanwege ‘complexe juridische aanpassingen’. De vertraging heeft ook gevolgen voor het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). In een interview met Binnenlands Bestuur heeft demissionair minister Schultz van Haegen aangegeven dat zij na de zomer met een nieuwe datum komt. Die termijn moet volgens haar ook weer niet te ruim zijn, want dan gaan gemeenten ‘wellicht achterover hangen’.

Zelf heb ik niet de indruk dat gemeenten achterover hangen. Ik merk veel bereidheid om alvast in de geest van de wet te handelen, nieuwe vormen van samenwerking te onderzoeken en met de instrumenten aan de slag te gaan. Dat bleek ook op 21 juni tijdens de verdiepingssessie Omgevingswet met vertegenwoordigers van een aantal Friese gemeenten.

De leefomgeving bekijken vanuit een skûtsje

Het leek ons leuk en leerzaam om met het thema aan de slag te gaan in de leefomgeving zelf, vanaf een skûtsje. Al zeilend hebben we het fysieke domein vanaf het water beschouwd en daarbij de link gelegd naar de instrumenten van de Omgevingswet. Gelukkig was eind juni beter weer dan de afgelopen dagen, al stond er wat weinig wind.

 

Robert Forkink van Antea Group gaf een korte inleiding over het belang van Omgevingswaarden in relatie tot nieuw, eenduidig en afgestemd beleid (Omgevingsvisie, Omgevingsplan). Zelf gaf ik een toelichting op de tools waar Centric aan werkt om gemeenten te helpen in de voorbereiding op de Omgevingswet en hoe de vernieuwing van de VTH-oplossing er in grote lijnen uit gaat zien.

Ik wil hier graag aangeven dat we bij Centric niet wachten op de planning van het DSO en de bijbehorende open standaarden. We hebben nu juist de kans om al vroeg voor te sorteren op wat komen gaat en gefaseerd aan te sluiten op de services die het DSO de komende jaren gaat bieden.

Friese aanpak

Een geanimeerde discussie volgde, waarin duidelijk werd dat we moeten voorkomen dat Omgevingsdienst FUMO (Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing) straks de individuele beleidskeuzes van 16 verschillende gemeenten moet gaan uitvoeren. Afstemming over Omgevingsvisies en -plannen is cruciaal.

 

Eén van de deelnemers vertelde dat er binnen gemeenten altijd gemakkelijker wordt gesproken over lokale zaken, zoals parkeerbeleid of bouwplannen, dan over zaken die de gemeente overstijgen. De kunst is niet alleen de eigen plannen te delen met burgers, maar ook de plannen van ketenpartners en buurgemeenten eenvoudig beschikbaar te maken, bijvoorbeeld via een online participatieplatform en bij voorkeur op een kaart. Belangrijk is vooraf afstemming te zoeken over normen en het uitwisselen van data en beleid.

 

Veel vigerend beleid is momenteel echter helemaal niet verwerkt in IT-systemen; het is vaak al jaren geleden vastgesteld. Hoe krijg je dat in beeld, in samenhang met de verplichte Omgevingswaarden? U leest er meer over in de laatste blog van Robert Forkink, waarin de hij ervaringen van de gemeente Veenendaal beschrijft.

 

Het lijkt de deelnemers een goed idee om in Friesland ook de bestaande omgevingswaarden in beeld te gaan brengen en niet te wachten op nadere landelijke standaardisatie. Soms moet je zelf zorgen voor wind in je zeilen.

 

Gelukkig loopt de samenwerking binnen de regio al aardig. Een mooi initiatief is De Friese Aanpak rondom Omgevingsvisies. Daarbij komt een afgestemde Omgevingsvisie voor de provincie tot stand in samenwerking met de verschillende gemeenten en Wetterskip Fryslân. Die Omgevingsvisies van de verschillende bevoegde gezagen zijn gebaseerd op bouwstenen die binnen het Omgevingslab Fryslân worden ontwikkeld. Via een brede dialoog met belanghebbenden en burgers maakt De Friese Aanpak de belangen en standpunten inzichtelijk en verkent de mogelijke combinaties en allianties.

Inspiratiesessie aanvragen?

Vast staat dat gemeenten de Omgevingswet niet als implementatieproject moeten zien, maar als veranderproject. Maar sommige dingen moeten nu eenmaal geregeld worden. Los van voorwaarden als zaakgericht en digitaal werken zijn informatie delen en data op orde brengen goede onderwerpen om mee te beginnen. Ik heb kort onze roadmap toegelicht op dit vlak: hoe ga je van data naar informatie naar kennis? En welke oplossingen biedt Centric daarvoor?

 

Mocht u daar meer over willen weten of zelf willen deelnemen aan een inspirerende sessie rondom het thema Omgevingswet in uw eigen regio en met uw eigen ketenpartners? Neem gerust contact met me op, we organiseren het graag.