‘Vrouwenquotum’ ook voor deel publieke sector

Om diversiteit in de top van organisaties te bevorderen wil het kabinet niet alleen een wettelijke ingroeiquotum voor bedrijven instellen, maar ook voor de (semi-) publieke sector: ten minste 30 procent man/vrouw in de top. Voor welke sectoren en organisaties het ingroei-quotum gaat gelden en welke worden verplicht zelf hun ‘ambitieuze’ streefcijfer vast te stellen moet het kabinet nog uitwerken.

1 op de 3 bestuurders publieke sector vrouw
De aantal vrouwen in de top van (semi-) publieke organisaties is relatief goed ten opzichte van het bedrijfsleven. Gemiddeld is 1 op de 3 bestuurders en toezichthouders vrouw, maar dat komt vooral op het conto van een klein aantal organisaties die de afgelopen jaren veel vrouwen in de top hebben aangenomen, schreef de Sociaal-Economische Raad (SER) in september in haar advies ‘Diversiteit in de top. Tijd voor versnelling’. De SER stelde daarin voor om dezelfde maatregelen in te voeren voor (semi-)publieke organisaties als voor bedrijven.

Betere besluiten
De ministers van OCW en SZW en voor Rechtsbescherming kregen de ministerraad vrijdag zover dat deze de aanbevelingen uit dat rapport integraal overneemt. Nederland heeft alle talenten nodig, ongeacht geslacht en culturele achtergrond. Diversiteit in het werknemersbestand, zeker ook in de top, kan bedrijven betere besluiten en bedrijfsresultaten opleveren, aldus het kabinet. Daarbij vindt het kabinet het sociaal rechtvaardig dat iedereen in Nederland de kans krijgt of pakt om zijn of haar talenten te laten zien en te ontwikkelen.

30 procent vertegenwoordiging

Diversiteit in de top van het bedrijfsleven blijkt niet vanzelf te gaan en daarom ziet het kabinet zich nu genoodzaakt ingrijpende maatregelen te treffen. Werkgevers en werknemers hebben zich in het SER advies unaniem uitgesproken voor een wettelijke regeling met sancties. Komend voorjaar wil het kabinet Nederlandse beursgenoteerde bedrijven verplichten tot een man-vrouwvertegenwoordiging van tenminste 30 procent in de Raad van Commissarissen. Als een nieuwe benoeming daar niet toe bijdraagt wordt die nietig verklaard. Ongeveer 5000 andere grote bedrijven moeten met passende en ambitieuze streefcijfers moeten komen voor de (sub)top van het bedrijf. Ze moeten een plan maken hoe ze die streefcijfers gaan halen en transparant zijn over de resultaten.

Geen one-size-fits-all-regeling
Voor de publieke sector komt een vergelijkbare regeling, maar gezien de breedte en de diversiteit van de organisaties behorend tot de (semi-)publieke sector past hier geen one-size-fits-all-regeling. Onder aansturing van minister Ingrid van Engelshoven van OCW komt er daarom een programma met betrokken instanties en stakeholders uit de (semi-)publieke sector. Voor de zomer van 2020 zal het kabinet de Tweede Kamer informeren over vormgeving, aanpak en tijdspad van het programma.

Culturele diversiteit
De SER vindt ook dat bedrijven meer kunnen doen aan meer culturele diversiteit in hun (sub)top. Een complicerende factor hierbij is dat men culturele diversiteit op verschillende manieren kan opvatten. Bovendien is het moeilijk culturele diversiteit te meten, alleen al met het oog op privacywetgeving. Toch vindt de SER dat ook hier verbetering mogelijk is. Het kabinet neemt ook die aanbevelingen van de SER over, zoals het instellen van een Barometer Culturele Diversiteit om zo de culturele diversiteit van personeelsbestanden in beeld te kunnen brengen. Daarnaast voert het kabinet een verkenning uit naar de mogelijkheden om individuele doorstroom van talenten met een migratieachtergrond en culturele diversiteit op sectorniveau te monitoren.

Streven: evenredige vertegenwoordiging
Een divers samengesteld openbaar bestuur vergroot de herkenbaarheid en kwaliteit van het bestuur en versterkt onze democratie, schrijven de ministers. Maar de toename van vrouwen in politiek en bestuur gaat het laatste decennium traag en vlakt af. Ook op andere vlakken kan de samenstelling van politiek en bestuur diverser. Samen met anderen zet het kabinet daarom stappen om te sturen op een meer inclusief en divers openbaar bestuur. Streven is dat de man-vrouw verhouding in het openbaar bestuur zich in de toekomst stabiliseert tussen de 40 en 60 procent.

Leven lang ontwikkelen
Bij de rijksoverheid is de afgelopen jaren veel gedaan om het aantal vrouwen in de ambtelijke top te vergroten. Daar gold aanvankelijk een streefcijfer van 30 procent, maar dat werd al in 2015 gehaald. Vanaf dat moment stijgt het percentage met enkele procentpunten per jaar. Om diversiteit in de top te bewerkstellingen is een brede en integrale invalshoek van het beleid noodzakelijk, vinden de ministers. Daarom blijft het kabinet werken aan ‘een leven lang ontwikkelen’ en blijft de combinatie van arbeid en zorgtaken, net als deeltijdwerken, een aandachtspunt.