Advertentie

Wob-verzoek te weigeren na wissen mailbox

Als uit 'voldoende representatief' extern onderzoek blijkt dat door de gemeente gewiste mailboxen niet meer beschikbaar zijn, is dat volgens de Raad van State ‘geloofwaardig’ en berusten de mailboxen niet meer onder het college van B&W. Dat is weer voldoende grond om een Wob-verzoek naar e-mails in die mailboxen af te wijzen.

14 januari 2020
wob
Shutterstock

Als uit 'voldoende representatief' extern onderzoek blijkt dat door de gemeente gewiste mailboxen niet meer beschikbaar zijn, is dat volgens de Raad van State ‘geloofwaardig’ en berusten de mailboxen niet meer onder het college van B&W. Dat is weer voldoende grond om een Wob-verzoek naar e-mails in die mailboxen af te wijzen.

Plan B vs gemeente Amersfoort
Zoveel valt volgens advocaat Cornelis van der Sluis op te maken uit een uitspraak van de Raad van State in een zaak die was aangespannen door ‘Plan B’, gebruikers van het Warner Jenkinson complex in Amersfoort, tegen de gemeente Amersfoort. Nadat chemiebedrijf Warner Jenkinson al een tijdje zijn activiteiten op het terrein had gestaakt, besloot de gemeente Amersfoort de locatie in 2002 te kopen. Vanaf juli 2012 onderzoekt de gemeente of gebruikers van het terrein (gedeelten van) het complex misschien willen kopen tegen een marktconforme prijs. De gemeente onderhandelt twee jaar lang exclusief met Plan B over de verkoop van het terrein om het uiteindelijk te verkopen aan een andere partij. Plan B vroeg daarop alle vanaf 2012 onder het college rustende informatie over de mogelijke aankoop, verkoop of herontwikkeling van de Warner Jenkinson locatie op.

‘Niet geloofwaardig’
Plan B betoogde dat het Amersfoortse college met zijn besluit van 26 maart 2019 onvoldoende had gemotiveerd dat mailboxen van gemeenteambtenaren niet langer onder de gemeente berusten. Daar komt volgens hen bij dat het niet langer beschikbaar zijn van de mailboxen in strijd is met op het college rustende verplichtingen uit de Archiefwet. Even daarvoor, op 7 februari 2019, oordeelde de rechtbank Midden-Nederland dat de stelling van het college dat de mailboxen van medewerkers van de gemeente niet langer beschikbaar zijn, haar ‘niet geloofwaardig’ voorkomt. De rechtbank had al vastgesteld dat de gemeente had erkend dat een deel van de stukken, de inhoud van twee mailboxen geheel en van één gedeeltelijk, waren gewist en dat er documenten die onder de reikwijdte van het Wob-verzoek vielen in een mailbox waren gewist. De rechtbank kon daardoor niet toetsen of openbaarmaking van de documenten terecht was geweigerd. De weigering moest daarom als ten onrechte worden beschouwd.

Onderzoek voldoende representatief
Daarop heeft het college het externe bureau Northwave digitaal onderzoek laten doen. Dat leverde welgeteld één relevante e-mail uit 2017 op die openbaar is gemaakt door het college. Daarbij heeft het college het over het onderzoek opgemaakte rapport ingebracht ter motivering van de stelling dat de mailboxen niet langer onder het college berusten. De Raad van State vindt nu dat met het rapport aannemelijk is gemaakt dat de mailboxen niet langer onder het college berusten. Daarbij nam de Raad van State in aanmerking dat het onderzoek naar de mailboxen is verricht op ‘in deze context essentiële zoektermen’: zoektermen die voldoende representatief zijn voor de locatie en naar alle waarschijnlijkheid resultaat hadden moeten opleveren uit de mailboxen, indien die nog beschikbaar waren. ‘Uit wat Plan B daartegen heeft aangevoerd volgt niet dat de mailboxen nog te achterhalen zijn.’ Van der Sluis concludeert dat nu de mailboxen niet meer onder het college berusten een Wob-verzoek naar e-mails in die mailboxen kan worden afgewezen.

Reacties: 5

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Caroline Raat / jurist en onderzoeker
Als stukken er écht niet meer zijn, dan valt er ook niets aan te doen. Evengoed was deze uitspraak al vernietigend genoeg voor de rechtbank: vele onderdelen gegrond, de rechtbank deed haar werk niet goed. Niet valt te beoordelen of de betreffende mails op grond van de Archiefwet nog bewaard moesten worden. Dan is de regel dat het bestuursorgaan zijn best moet doen de stukken alsnog te achterhalen, bijvoorbeeld bij derden.



berghauserpont.nl/winkel/boeken/gids-openbaarheid-van-bestuur-van-wob-naar-wet-open-overheid/



De Majjem
Vraag is wanneer de e-mailboxen zijn gewist: voor of na indiening van het Wob-verzoek.



Dit soort excuses zie je regelmatig bij overheden: gewist, niet meer beschikbaar et cetera. Zelfs bij recente documenten. Makkelijk bewijslast achterhouden met verwijzing naar de RvS. In deze casus is nog extern onderzoek gepleegd. Meestal gebeurt dat echter geheel niet.



Hoog tijd voor de mogelijkheid om een boete op te leggen als blijkt dat ná indiening van de Wob stukken zijn gewist. De overheid behoort gewoon zijn zaakjes op orde te hebben.



Aagje
Altijd gedoe, met die beweringen dat "het er niet meer is". en/of "dat er goed is gezocht". Dat valt niet te weerleggen als zo'n gemeente op z'n blauwe ogen wordt geloofd. Gelukkig laat deze uitspraak nu zien dat een simpele bewering van gemeentezijde niet voldoende is: gemeente moest wél een extern rapport overleggen!

Maar toch: zo'n gemeente komt wel makkelijk weg, dat mag toch niet, opgevraagde stukken gauw vernietigen??? Krijgen ze geen boete of zo? En hoe zit het met de archiefinspectie, vindt die dit allemaal maar goed? #digitaleduurzaamheid
Haseena Bakhtali / Raadslid Nieuwegein
Mails kunnen wel worden verwijderd uit de box, ze zijn altijd terug te halen, ALTIJD. Digitale sporen vallen niet te wissen. Dus wat een lariekoek hier.
De Majjem
Daar heeft H. Bakhtali helemaal gelijk in. Vanaf server, intern of extern dan wel cloud is zijn ze altijd terug te halen.



Zie ook:

https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument …



'Het volgende element dat beoordeeld dient te worden is of sms- en WhatsApp-berichten "berusten onder het bestuursorgaan". De rechtbank heeft terecht overwogen dat de techniek van opslaan niet bepalend is voor de vraag of de Wob wel of niet van toepassing is. Of een digitaal document nu opgeslagen is op een harde schijf, een eigen dan wel externe server of in de cloud, het gaat nog steeds om documenten "van" het bestuursorgaan.'
Advertentie