Werken voor de PVV

Bij de werving en selectie van zijn Binnenhofpersoneel werd Wilders door zeker vier man bij gestaan. Die kandidaten kwamen bij bosjes en ze kwamen uit alle hoeken: uit VVD, CDA, CU en SGP. Nette dames en heren waren het, ieder deskundig op eigen terrein, met een – laten we zeggen – stevig rechts fundament, zonder rafelige randjes.

Dat is een jaar goed gegaan. Toen – eind 2005, begin 2006 – besloot Wilders het allemaal zelf te gaan doen. Als iemand zich als kandidaat meldde werd hij niet na een gesprek of twee voorzichtig tot het zaterdagochtendklasje toegelaten, maar Wilders reed naar het privéadres van de gegadigde, sprak een uurtje met hem of haar en had het dan wel gezien, of niet.

Bovendien werd in die periode duidelijk dat Wilders niet van zins was met wie dan ook samen te werken, noch zijn agenda erg veel breder te maken dan dat ene thema: de islam. Zo lagen de kaarten er in het voorjaar van 2006 bij: Ik Geert Wilders, tegen de islam, en mijn voetvolk kies ik zelf wel uit. De mensen die op hun vrije zaterdagen naar de Veluwe waren gereden, lieten zich niet meer zien. (Op een zekere Hero Brinkman na, over wie Wilders overigens het advies had gekregen om hem niet aan te houden omdat hij zich vooral had onderscheiden met pleidooien voor een verbod op de SGP.)

Zijn eigenzinnige koers heeft Wilders, eerlijk is eerlijk, geen windeieren gelegd. Bij de verkiezingen in november 2006 behaalde hij ineens negen Kamerzetels. Bij de Europese verkiezingen in 2009 werd hij de tweede partij van het land. Dit jaar boekte hij grote overwinningen bij de gemeenteraadsverkiezingen in Almere en Den Haag. Bij de Tweede Kamerverkiezingen werd de PVV met maar liefst 24 zetels de derde partij. De PVV heeft een ongekend invloedrijke positie veroverd door steun te geven aan een minderheidskabinet van CDA en VVD.

Met al dit succes lijkt de partij van Wilders nu een kritische fase te zijn ingegaan. De oorspronkelijke spanwijdte is overstrekt geraakt. De media en collega-politici waren de afgelopen weken volledig in de ban van de smetten die het verleden van verschillende PVV-Kamerleden bezoedelden – soms terecht, soms ten onrechte. Het trucje dat we in 2002 met de LPF hebben uitgehaald, gaan we nu eens herhalen, moeten de media en de Femke Halsema’s hebben gedacht.

Maar het ging niet door. Ik kan me niet herinneren dat een politicus met één sms’je de verzamelde Nederlandse pers het zwijgen oplegde, maar Wilders deed het eind vorige week. Hij was het spuugzat, zei hij, en met reden want de media hadden hun hand overspeeld door al te gretig in het privéleven van een van de Kamerleden te wroeten. Dat er zelfs een Kamerdebat over het gedoe binnen de PVV-fractie is gevoerd, is een staatsrechtelijke schande. Alsof premier Rutte de Kamer controleert in plaats van de Kamer hem.

Hoe zal het nu verder gaan? Wilders is er niet in geslaagd een puik staaltje Kamerleden om zich heen te verzamelen. Tegelijkertijd staat hij nu voor de opgave om in (alle twaalf?) provincies kandidaten te werven voor de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2011. Die zijn, zoals bekend, cruciaal omdat de leden van de Staten de leden van de Eerste Kamer kiezen en CDA, VVD en PVV ook in dit orgaan natuurlijk graag een meerderheid willen veroveren. Het zal Wilders nu nog meer moeite kosten om geschikte kandidaten te vinden dan toch al het geval was.

Daarmee wordt het spannend. De toekomst van een partij of beweging wordt uiteindelijk immers niet bepaald door de leider of de organisatiestructuur (hoe stringent die ook is) maar door de mensen die de plaatsen bezetten. En voorlopig zijn er veel meer mensen die op Wilders willen stemmen dan mensen die voor hem willen werken.