‘Lidstaten negeren burgers over hervorming EU’

De lidstaten negeren de burgerinput van de Conferentie over de Toekomst van Europa, die van 9 mei 2021 tot 9 mei 2022 werd gehouden. Dat vinden de burgers die eraan meededen.

Voor de tweede keer dit jaar schrijven zij de individuele lidstaten en de Raad daarover aan. De eerste keer bleef het stil.

Klimaat

De Conferentie over de Toekomst van Europa was in het leven geroepen om de burgers voor het eerst in zeventig jaar te laten meepraten over het beleid en de instituties van de Europese Unie. Dat was een gezamenlijk project van de Europese Commissie, het Europees Parlement en de lidstaten. In het Europees Parlement in Straatsburg debatteerden 800 burgers met elkaar over de toekomst van de Europese Unie. 80 ambassadeurs van die groepen gingen vervolgens in gesprek met de drie instituties en experts over onderwerpen als migratie en de plek van de Europese Unie (EU) in de wereld, democratie, een sterkere economie en het klimaat.

Lokale overheden

Het online platform futureu.eu leverde tienduizenden reacties op, leidend tot tientallen beleidsaanbevelingen zoals het verdwijnen van het vetorecht van lidstaten op het gebied van migratie en een betere positie voor de lokale en regionale overheden in het wetgevingsproces.

Rusland als excuus

Daarvoor zijn verdragsveranderingen nodig. Maar tot dusver zijn de lidstaten stil over de aanbevelingen. De Franse president Macron heeft weliswaar de wens voor een conventie over de Europese Unie aangekondigd, waarin de basis voor verdragsverandering op tafel moet liggen, maar niet meer dan dat. Overigens is dat volgens Eurocommissaris Suiča (democratie en demografie) begrijpelijk. Ze zei eerder al dat de Europese Commissie een eerlijke makelaar wil zijn tussen alle belangen, maar dat Rusland´s oorlog in Oekraïne voor een bijzondere geopolitieke situatie zorgt.

Cherrypicking

Maar de 97 burgers die de brief schreven, hebben daar geen boodschap aan. Het heeft geen zin om morgen de veranderingen door te voeren als de noodzaak vandaag is, schrijven ze. ´Er zal nooit een perfect tijdstip zijn.´ Overigens heeft ook Nederland verklaard de aanbevelingen van de burgers ‘zeer serieus’ te nemen. Volgens een diplomaat hadden lidstaten dat ook afgesproken. Ook hadden lidstaten afgesproken niet aan cherrypicking te doen door alleen welgevallige onderwerpen te omarmen.

Feedback

Ook de Europese Commissie kreeg post van de burgers. Volgend jaar mogen andere burgers opnieuw input geven over de Europese Unie. De briefschrijvers vinden de organisatie en de timing onduidelijk. Ze eisen implementatie van alle voorstellen en een duidelijke motivatie als er niets aan gebeurt. De Nederlandse deelnemer Huub Verhoeven stelde dat ook in een feedback-bijeenkomst, vorige week. Zijn vraag welke 5 procent van de burgervoorstellen verdragsverandering vereisen, is genegeerd en ook de vraag over de timing van de conventie. Het Europees Parlement neemt de burgers wel serieus, concluderen de burgers.

Brugfunctie

Het Comité van de Regio´s (CvdR), het EU-advies orgaan voor lokale en regionale overheden, vindt dat de burgers een deugdelijke feedback en communicatie horen te krijgen. Ze wijzen erop het dichtst bij de burger te staan en daarom uitstekend een brug tussen de Europese instituties en de burger kunnen slaan in het nieuwe hoofdstuk in Europese geschiedenis dat voor de deur staat. ‘Lokale en regionale leiders staan klaar om debatten over toekomstige wetgeving met hun burgers te organiseren’, aldus het CvdR.