Noodbevel overwogen bij debat over AZC in Didam

Burgemeester Harry de Vries van de gemeente Montferland denkt er sterk over om een noodverordening of noodbevel uit te vaardigen voor de raadsvergadering van volgende week donderdag over de komst van een asielzoekerscentrum. Demonstranten mogen zich dan niet verzamelen bij de ingang van de raadszaal.

Zwaar vuurwerk

Dat gebeurde maandagavond wel. Toen is er illegaal en zwaar vuurwerk naar twee raadsleden gegooid, aldus De Vries en politiechef Albert Scholte. Beide raadsleden van Lijst Groot Montferland raakten niet ernstig gewond, al heeft een van hen hoofdpijnklachten. Wel zijn zij, net als iedereen, ernstig geschokt, zei De Vries. ‘Het is triest en verwerpelijk. Mensen die lacherig doen over dit incident reageren helemaal verkeerd. Je mag dit niet bagatelliseren.’

De vuurwerkgooiers behoorden volgens de politie tot een groep van 20 tot 35 mensen die tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Didam zijn. Didam hoort bij de gemeente Montferland. De Vries wil tegenstanders van het AZC bij de volgende raadsvergadering toelaten, omdat deze bijeenkomsten bij wet openbaar zijn. ‘Maar iedereen wordt wel stevig gecontroleerd.’

Hoofdpijn en duizelig

Een van de getroffen raadsleden, Boris van Oosterom van Lijst Groot Montferland, zei dat hij hoofdpijn had, duizelig was, en last had van oorsuizen.

Volgens burgemeester De Vries moest de gemeente al extra agenten inzetten omdat gedreigd werd de orde tijdens de vergadering te verstoren. Er zijn volgens hem een politieauto en een auto van de buitengewoon opsporingsambtenaren beschadigd.

‘Ik vind dat echt niet kunnen’, zei de burgemeester eerder over het vuurwerk, tegen regionaal dagblad De Gelderlander. De gemeente heeft aangifte gedaan. ‘Als je komt demonstreren, omdat je het idee hebt dat hier mensen komen die crimineel gedrag vertonen en je vertoont zelf dit gedrag, dan zou ik graag willen dat er een zelfreinigingend vermogen is in zo'n protestgroep.’ 

Onacceptabel

‘Het is echt onacceptabel dat er gisteren in de gemeente Montferland met vuurwerk naar raadsleden is gegooid’, aldus ook het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur, dat onder meer raadsleden bijstaat die bedreigd worden. ‘Dit gaat alle perken te buiten’, zegt het netwerk, waar onder meer het ministerie van Binnenlandse Zaken, het Genootschap van Burgemeesters en de VNG bij zijn aangesloten.

In of rondom Didam

Tijdens de raadsvergadering maandagavond werd gesproken over het ‘Raadsvoorstel participatie- en communicatieplan opvang asielzoekers Didam’. Op basis van de begin dit jaar in de Eerste Kamer aangenomen Spreidingswet moet de gemeente Montferland 250 asielzoekers opvangen, staat hierin.

De opvanglocatie moet volgens het collegebestuur in of rond het dorp Didam komen, omdat dit dorp met ruim 17.000 inwoners de grootste kern van de gemeente is. Over de precieze plek wil de gemeente in gesprek met inwoners. ‘Er is nu veel onrust in Didam over de opvang van asielzoekers. (...) Daarom hebben we ervoor gekozen om onze inwoners in een vroeg stadium te betrekken en suggesties te laten doen voor mogelijke opvangplekken. Zo kan de gemeenteraad straks een beter besluit nemen over waar de opvang komt.’ Er wordt een online enquête verzonden naar inwoners in en rond Didam, in maart volgen er inloopbijeenkomsten.

Gelderland

Uiterlijk 1 juli 2025 moeten er in Gelderse gemeenten 11.704 opvangplaatsen voor asielzoekers geregeld zijn, staat in het nieuwe Plan Asielopvang Gelderland 2025 - 2026. Er zijn 51 gemeenten in Gelderland, waarvan in elk geval negentien die deadline gaan halen. De gemeenten Wageningen, Arnhem, Zutphen, Harderwijk en Winterswijk bieden ruim meer plekken aan dan zijn verplicht zijn.

Daarnaast moeten de Gelderse gemeenten per 1 januari 2025 15.358 Oekraïners opvangen, waarvan het grootste deel al geregeld is.

‘Het nieuwe kabinet is voornemens de Spreidingswet weer in te trekken’, staat in het plan. ‘Dit kost echter tijd en de minister van Asiel en Migratie heeft aangegeven dat zij de wet blijft uitvoeren zo lang deze wet van kracht is. Ook wil het kabinet zo min mogelijk dure noodopvangplekken. Dat betekent dat de noodzaak en urgentie om duurzame asielopvangplaatsen te realiseren onverminderd hoog blijft.’