‘Tijd voor generalisten in coronacrisis’

Als het om het coronavirus gaat, blijft de crisisaanpak voor de bevolking nog beperkt tot mededelingen van het ministerie van VWS, het rivm en de gezondheidsdiensten. Maar een grote uitbraak kan grote maatschappelijke en economische gevolgen hebben. Moeten regionale bestuurders, zoals de veiligheidsregio’s, zich niet meer laten zien?

Scenario's

In landen waar de besmetting zich al verder heeft uitgebreid zijn ingrijpende maatregelen genomen, zoals het afgelasten van evenementen, het stoppen van openbaar vervoer of het isoleren van hele steden. Maar met die scenario’s werken de 25 veiligheidsregio’s nog niet, zegt Wouter Jong, adviseur crisisbeheersing en vorig jaar gepromoveerd op het leiderschap van burgemeesters tijdens crises. ‘De veiligheidsregio’s werken met protocollen die worden opgesteld door het rivm. Dus als er maatregelen worden genomen na een uitbraak in een regio, dan werken ze met dat scenario.’

Te vroeg

Maar in veel regio’s is het nog te vroeg om iedereen rond de tafel te roepen. ‘Maar achter de schermen worden zeker voorbereidingen getroffen door de 25 burgemeesters die een veiligheidsregio voorzitten.’

Jong’s vakgenoot Gert-Jan Ludden van SVDC Advies vindt dat de veiligheidsregio’s best wat nadrukkelijker op de voorgrond mogen treden. ‘Ik denk dat we best kunnen zeggen dat de corona-uitbraak heel snel van kleur kan verschieten, van een virus-uitbraak naar een maatschappelijke en economische bedreiging. En sorry, dan hebben we niks aan minister Bruins en het advies om in je elleboog te hoesten. Begrijp me niet verkeerd: tot nu toe hebben ze het prima gedaan. Maar het blijft reactief. Het is tijd voor andere partijen om de voorop te gaan lopen.’

Veiligheidsregio's

Volgens Ludden moeten de veiligheidsregio’s zich meer laten zien. ‘Maar veel burgemeesters hebben de angst dat mensen in paniek raken als ze het woord ‘crisis’ in de mond nemen. Maar in mijn ogen toont het juist aan dat je op alles bent voorbereid.’ Ook landelijk is het tijd dat de corona-communicatie een ander gezicht krijgt. ‘Als een gemeente communiceert over een asbest-zaak, of een zedendelict, dan staat daar ook niet de verantwoordelijk wethouder, maar de burgemeester. Ook landelijk is dat nodig. Het gaat om een crisis op nationaal niveau, dus daar moet iemand van Veiligheid en Justitie staan. Minister Grapperhaus dus, of -nog beter- Mark Rutte. We hebben nu de generalisten nodig.'