Ombudsman: Gemeenten discrimineren woonwagenbewoners

Nederlandse gemeenten voeren een discriminerend beleid voor woonwagenbewoners. In weerwil van internationale verdragen zorgen zij voor onvoldoende staanplaatsen, terwijl ze de specifieke woonwagencultuur juist moeten beschermen. Dat concludeert de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen in zijn rapport ‘Woonwagenbewoner zoekt standplaats’. 

Woonvisie
Van Zutphen pleit ervoor om behoeften te onderzoeken en vast te leggen in de Woonvisie van gemeenten. Daarnaast moet binnen het college van Burgemeester en Wethouders een portefeuillehouder worden aangesteld die verantwoordelijk is voor de belangen van woonwagenbewoners. Op nationaal niveau zou hetzelfde moeten gebeuren binnen het kabinet. Op dit moment zijn er geen adequate cijfers voorhanden over het aanbod en de behoefte aan staanplaatsen in Nederland.

Uitsterfbeleid
Bij de laatste telling in 2009 waren er 8300, verdeeld over 1150 woonwagenkampen. Volgens Van Zutphen zijn er genoeg aanwijzingen dat er een tekort van enkele duizenden plaatsen is. Zijn adviezen zijn overigens niet bindend. Sinds de afschaffing van de Woonwagenwet in 1999 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de huisvesting van woonwagenbewoners. Op veel plaatsen wordt een uitsterfbeleid gevoerd: kampen worden slecht onderhouden, op vrijgekomen plaatsen worden soms woningen neergezet. De Nationale Ombudsman schrijft dat veel gemeenten zich onvoldoende bewust zijn van de bijzondere positie van woonwagenbewoners.

Mensenrechtelijke basis
Hij wijst op uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens, die landen verplichten de culturele identiteit van deze groep in stand te houden. Het College voor de Rechten van de Mens kwam tot een soortgelijk oordeel. Van Zutphen: ,,Gemeenten maken beleid vanuit het gelijkheidsbeginsel en maken geen onderscheid voor woonwagenbewoners. Maar in hun geval is er juist geen sprake van gelijke gevallen. De internationaal beschermde woonwagencultuur maakt het noodzakelijk om een actief standplaatsenbeleid te voeren. Aandacht voor de behoeften van woonwagenbewoners is niet vrijblijvend, maar heeft een mensenrechtelijke basis.” (ANP)