Tweesporenbeleid in Drenthe op omgekeerde vlag

Met de herfst in zicht gaat de provincie Drenthe in het kader van verkeersveiligheid omgekeerde vlaggen op publieke eigendommen zelf verwijderen. Gemeenten in Drenthe geven eerst de kans aan de vlagophangers zelf om deze te verwijderen van publieke eigendommen. Gebeurt dat niet, dan zal de gemeente de vlaggen zelf verwijderen. Aan het eind van de maand moeten alle vlaggen weg zijn.

Verwijderen

Afgelopen zomer gaven zowel de provincie Drenthe als gemeenten in de provincie nog de ruimte aan boerenprotesten waarbij omgekeerde vlaggen aan publieke eigendommen werden bevestigd. Nadat GroenLinks in juni Statenvragen had gesteld is de toezegging gedaan na het zomerreces om tafel te gaan met belangenorganisaties en actiegroepen. Gedeputeerde Nelleke Vedelaar zegt dat er in de zomer, bij hoge uitzondering en in tegenstelling met het beleid, ruimte is gegeven aan de acties. ‘Met de herfst op komst (het waait meer, WB), is het noodzakelijk de vlaggen te verwijderen langs provinciale (vaar)wegen.’ Op provinciale wegen rijdt men harder en dan is het niet handig dat vlaggen worden verwijderd door initiatiefnemers zelf. De provincie kan immers de weg afzetten en overig verkeer duidelijk maken dat er werkzaamheden zijn. ‘Daarnaast willen we tegemoetkomen aan mensen die moeite hebben met omgekeerde vlaggen aan publieke eigendommen.’

Constructief gesprek

Na overleg hebben Drentse gemeenten en de provincie Drenthe geconstateerd dat de overheden allemaal op eigen wijze in overleg zijn of gaan met groepen in de samenleving over het opruimen van de vlaggen. ‘Als gemeenten willen we het constructieve gesprek met de agrarische sector blijven voortzetten, zegt Rikus Jager, burgemeester van Westerveld en namens de Vereniging Drentse Gemeenten. ‘Dit is tot nu toe goed gegaan en dat vinden we belangrijk. Ook het gesprek over het weghalen van vlaggen aan gemeentelijke eigendommen voeren we in goed onderling overleg, ook met respect voor diegenen die juist moeite hebben met het symbool van de omgekeerde vlag.’ In eerste instantie vragen de gemeenten lokale groepen wel zelf om deze vlaggen weg te halen.

Premier

Volgens Jager doet de ene gemeente het net iets anders dan de andere gemeente. ‘We geven initiatiefnemers zelf de gelegenheid om de vlaggen op publieke eigendommen te verwijderen. Als ze bij henzelf op het erf staan, gaan wij er niet over. Als ze de vlaggen niet verwijderen, dan doet gemeente het zelf, maar het liefst in goed overleg.’ Tot nu toe zijn de gemeenten ‘on speaking terms’ met de mensen die de vlaggen omgekeerd omhangen. ‘In feite is het niet toegestaan, het mag bij de verkiezingen ook niet, zegt Jager. ‘Maar er ontstond een landelijk gedoogsituatie toen de premier zei: ik zou het zelf niet doen, maar ik heb er wel respect voor. Dan zet je de toon. Het is nu lang genoeg geweest.’

Vorm van bestuursdwang

In principe kunnen gemeenten gewoon handhaven, zeker als het om vlaggen op publieke eigendommen gaat. Waarom dat dan niet meteen doen? Jager geeft toe dat gemeenten de vlaggen inderdaad kunnen verwijderen. ‘We kunnen handhaven, maar dit is ook een vorm van handhaving: eerst de initiatiefnemers zelf de kans geven en pas dan is de gemeente aan zet. Je zou het een vorm van bestuursdwang kunnen noemen. Als de gemeente het moet doen, dan kunnen we de kosten in rekening brengen, dat is aan iedere gemeente zelf.’ In de gemeente Westerveld hangen ‘een vrij groot aantal’ vlaggen, aldus Jager. ‘De groepen hebben overlegd met hun achterban en de conclusie hier is dat ze zelf de vlaggen zelf gaan verwijderen. Ik heb dat in meerdere plaatsen gehoord. Maar er zij ook gemeenten waar de eerste contacten nog moeten worden gelegd.’

Traditionele driekleur

Tot nu toe verlopen de gesprekken goed en zijn de vlagophangers bereid medewerking te verlenen. ‘Dat bespaart kosten en ongemak.’ Toch is er wel een complicatie, want gemeenten hebben niet altijd in beeld welke groepen de omgekeerde vlaggen ophangen. 'In het begin waren het agrariërs, maar later kwamen er ook andere groeperingen bij. Daar hebben we niet altijd meteen vat of zicht op. Wel helder is dat er een bepaalde deadline is. Eind september moeten de vlaggen allemaal weg zijn.’ Op publieke eigendommen welteverstaan. ‘Ja, alleen daar. De burger gaat zelf over welke vlag hij aan zijn eigendommen hangt. Een vlag met een hakenkruis gaat natuurlijk te ver.’ Persoonlijk is Jager van de traditionele driekleur. Die symboliseren de drie standen: volk (rood), kerk (wit) en adel (blauw). 'Ik vind het symbolisch en tekenend voor een democratisch land dat het volk als eerste komt, dus die vlag wil ik graag hoog houden.’

Perspectief

Een van de redenen om nu in te zetten op het verwijderen van de omgekeerde vlaggen (op publieke eigendommen) is dat steeds meer mensen erover klagen. ‘Mensen storen zich ook aan omgekeerde vlaggen. Dat gaat niet per se over het standpunt van de boeren, want daarvoor is die vlag niet nodig. Ze willen liever niet dat de nationale vlag zo wordt gebruikt, omdat ze er andere herinneringen aan hebben.' Hij wijst erop dat in de omgeving vrij veel militairen wonen, ook veel veteranen, en die hebben mensen begraven zien worden onder de vlag. 'Die groep ergert zich, maar ook gewone burgers storen zich eraan dat de vlag voor dit doel wordt gebruikt, terwijl zij zeggen dat de vlag een ander doel dient. Ook die groep roert zich heviger.’ Jager hoopt op een begin van verbetering. ‘We moeten weer perspectief bieden aan de mensen, ook aan agrariërs.’