Populisme

Het waren hoogtijdagen met 54 CDA-Kamerzetels. Dé bestuurderspartij kachelt nu van 21 zetels bij de laatste verkiezingen naar 15 in de peilingen.

Boosdoener is het toegenomen populisme van rechts, de PVV, maar ook van links, de SP. Populisme is een vies woord bij de gevestigde orde in de politiek, dus geen reden om er serieus aandacht aan te besteden. Helaas denkt een substantieel deel van het kiezersvolk daar anders over. Zo zit Nederland sinds 3 maanden met een verkiezingsuitslag die lastig tot regeercombinaties leidt. De traditionele bestuurderspartijen zullen een sprong moeten maken om in de toekomst weer door te dringen tot grotere groepen kiezers. Het interne gekrakeel binnen het CDA leidt alleen maar tot meer distantie tot de kiezer.

Oud-premier en informateur Ruud Lubbers nam weer eens het voortouw door het mes diep in de rug van de CDA-onderhandelaars Verhagen en Klink te steken met zijn oproep niet met de PVV te regeren. Als een troep hongerige hyena’s volgde de gepensioneerde bestuursgarde van het CDA Lubbers in zijn muiterij tegen de CDA-Kamerfractie en het partijbestuur. De CDA-achterban bleef in verbijstering achter. Aloude bezweringsformules waarmee het CDA al tientallen jaren conflicten binnen de partij bezweert, werken nauwelijks meer. De crisis waar het CDA in verkeert, lijkt structureel. Intern en extern komt de boodschap niet meer over.

De crisis die het oprukkende populisme teweeg brengt, raakt ook de andere bestuurspartijen VVD en PvdA stevig. VVD-leider Rutte is misschien wat beter voorbereid op de populistische praktijk na het tumultueuze vertrek van eerst Geert Wilders en vervolgens Rita Verdonk uit zijn partij. Rutte heeft een paar jaar kunnen oefenen met de nieuwe politieke realiteit. De bestuurderspartijen zullen moeten leren omgaan met populistische thema’s en ze niet reflexmatig afserveren. Resultaten bij het oplossen van controversiële maatschappelijke problemen nemen het populisme de wind uit de zeilen.

Bovendien zullen deze partijen in het Twitter-tijdperk moeten leren communiceren in heldere, aansprekende oneliners van maximaal 140 tekens. Jawel, het is vloeken in de kerk, maar anders krijgt het populisme echt de overhand. Het CDA staat het water aan de lippen, als deze partij zich niet snel vernieuwt, is het 40-jarig jubileum misschien een utopie.

Erik van Zwam

hoofdredacteur Binnenlands Bestuur

Bekijk alles van Erik van Zwam

Reacties: 14

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Maak een account Login

rwindt / machteloze burger

@Michiel Jonker

Ik herhaalde de woorden van de voorganger.
"'Rede" wordt erg selectief toegepast was o.a. mijn reactie daarop. Is erg persoonsgebonden.

U wordt redeloos EN radeloos, zie ik, bij gebrek aan steekhoudende argumenten, of (al of niet bewuste) vrije- en onjuiste interpretatie van mijn teksten..
Mijn posts beperken zich tot enkele specifieke onderwerpen. Dus de zaken aub in perspectief houden.

Simpele remedie voor uw wanhoop.
Gewoon doorscrollen!
Of solliciteren als moderator van deze site.
U ziet, ik denk ook na over oplossingen.

Deze tekst is kort voor mijn doen, maar kwaliteit bevalt u vast niet! Ik sorteer alvast maar voor.

@Jan op Links

Uw citaat. Er moet een Consititoneel Hof komen, wil ik in de toekomst ook de garantie houden dat mijn democratische rechten blijven gehandhaafd, dan wel die snel te kunnen inroepen. Einde citaat

Heel goed! Dan is die er ook voor mens op midden en rechts!
Dan kan het Constistioneel Hof ook door hen het volgende gevraagd worden:
1. of het behoorlijk is dat het Hof op Noordeinde via Lubbers of Tjeenk Willink een middenrechtse regering bemoeilijken, omdat een van de partijen dat Hof niet aanstaat.
2. of het behoorlijk is om een eventuele premier daarvan te schofferen als zijnde zondebok in bijna onmogelijke formaties en waarbij informateurs zelf niet smetteloos optreden!
3. of het behoorlijks is of een rondje informeren naar een middenrechtse formatie in anderhalve dag, aangemerkt kan worden vanuit het Hof op Noordeinde als eerste serieuze formatiepoging, waarbij CDA in dit geval klip en klaar aangaf niet te willen aanzitten en gesprekken tussen onderhandelaars niet eens hebben plaatsgevonden.
4. of het behoorlijk is dat een stembuskaping mogelijk is door PvdA, GL en D66 via gezamenlijke blokkades van overige opties t.b.v. een afgedwongen Paarsplus kabinet
Kwalificatie als Jip en Janneke gedrag voor die drie Musketiers is nog te vleiend.
5. of het behoorlijks is dat een kabinet over rechts garanties moeten geven voor stabiliteit en de vorige keer een kabinet over links dat niet hoefde en alleen via opsluiting in Beesterzwaag met moeite tot stand kwam.
6. of het behoorlijk is dat de aantasting van de rechtsstaat al jaar en dag gaande is middels overboord gezette neutraliteit overheid, omdat alle niet-Moslims ongevraagd binnen de publieke sector geconfronteerd worden met levensovertuiging van uitsluitend groepen met een Islamitische achtergrond en geen keuze hebben dat te vermijden, terwijl voor de Islamitische groepen gestaag aanpassingen komen om te vermijden wat in dit land normaal is en conform de kernwaarden in onze grondwet.
Dat ongelijkwaardige behandeling (artikel 1) tussen mannen en vrouwen, jongens en meisjes (scholen!) o.a. gefaciliteerd worden door de overheid en verschil in behandeling culturele groepen in Nederland.
7. of het behoorlijk is voor fractieleden bij zulke krappe meerderheden in dit politieke landschap om een ontstaan vetorecht te misbruiken en formatieprocessen door slechts enkele leden gestopt kunnen worden en dat meerderheidsbesluiten in fractie en congres door hun veto's overruled mogen worden.

Dus burger op links. Goed initiatief! Doen!
Den Haag heeft die regie broodnodig t.b.v. een politieke correcte houding in goede zin van dat begrip en om vertrouwen van burgers te herstellen in het bestuur en IEDERS democratische rechten gewaarborgd zijn.

Ook van die burgers, die niet wensen dat linksige politieke corectheid de leidende moraal blijft, die al 30 jaar dominant is bij een lichte minderheid linksig Nederland t.o.v. rechtsig Nederland.

Dat vermijdt schoffering van de 76 zetels en wegkijken in den Haag als het gaat om de polsslag van de samenleving via slechte representatie in die 150 zetels in de Tweede Kamer, middels partijbelangen en intern gedonder en onderlinge politieke spelletjes. Partijen, die nog geen 2 procent van de kiezers als leden hebben en je nauwelijks nog van een liberale democratie kan spreken, omdat er alleen valt te kiezen op wat die pot verschaft. Of maar niet kiezen daarom.

De heer Jonker spreekt over niveau van VVD, CDA en PVV. Ik zou niet weten wat aan het niveau van VVD ontbreekt in dit proces.
Het niveau van de linksige partijen noemt de heer Jonker niet. Van die kant werden de blokkades al vooraf opgezet en nu staat ineens alles open voor hen, als PVV maar niet in het spel voorkomt.

Wel vond ik het fantastisch dat deze moedige man nu erkenning kreeg via Merkel, nadat de overige Europese landen eerder hem en Denemarken zo in de steek hebben gelaten op grond van economische belangen.

Michiel Jonker / ambtenaar bij een decentrale overheid

@ rwindt

Het niveau dat mevrouw Merkel hier toont, is dat zij in woord en gedrag duidelijk maakt voor welke beginselen zij staat, en welke (binnenlands en buitenlandse politieke alsmede persoonlijke) risico's zij bereid is daarvoor te nemen.

Natuurlijk is het politiek gezien ook slim van haar zich zo te positioneren, gezien de discussie die in Duitsland momenteel plaatsvindt over de uitlatingen en de persoon van Thilo Sarrazin. Lang leve slimme politici - zolang ze ook een bepaald moreel niveau hebben!

Wat er bij VVD, CDA en PVV ontbreekt, is een bepaalde rust en waardigheid die samengaat met een visie waarvan je voelt dat die meer inhoudt dan alleen opportunistische retoriek. Natuurlijk kan ik niet "bewijzen" dat dat momenteel bij VVD, CDA en PVV ontbreekt. Maar veel mensen zullen wel herkennen wat ik bedoel. U niet?

@rwindt

Uw laatste tekst is inderdaad kort voor uw doen. U gaat vooruit!

@Jonker

Ik zie echt toch alleen bij CDA, van de drie partijen die u noemt, onberekenbaar/onwaardig gedrag, vanwege het inzetten van onbedoelde vetorechten in deze situatie door drie fractieleden en gedram CDA prominenten, met dreigen dat de rechtsstaat in gevaar is en daarmee angstzaaien en polariseren.
Dat CDA met vermeend verkwanselen van de rechtsstaat daarmee haar Christelijke beginselen overboord zet en in feite de partij daarmee splijten en naar links dwongen en daarmee een brede verbindende middenpositie, eveneens onmogelijk maken voor het CDA.
Aan Wilders de schuld hiervan geven, zoals Albayrak dat op precies dezelfde wijze verwoordde. .
Over opportunistische retoriek gesproken, die wij al over ons uitgestort krijgen vanuit linksigen, sinds Fortuyn.

De PvdA heeft na mislukken van afgedwongen Paarsplus een serieus onderzoek over rechts geadviseerd en een persoon met een prominente positie binnen de PvdA fractie gunt het formatieproces met haar indringende partijretoriek, geen rust en waardigheid daaromheen. Een buitengewoon ongewone formatie, met al die snel opvolgende onvoorspelbare zetten.
Vanuit het Hof krijgt Rutte publiekelijk een uitbrander als zondebok. Rutte heeft na Wilders wens om de formatie te hervatten, alleen gemeld wat iedereen al wist en verwachtte van de VVD aan de media.
De Majesteit zou daarover nou in dit aparte proces niet zo dwangmatig pinnig moeten doen.

Niet alleen de politieke partijen die met de formatie bezig zijn dienen rust en waardigheid te betrachten!

Vanuit het Hof via Lubbers en Tjeenk Willink zie ik onwaardig manoeuvres, door zo doorzichtig weerstand te laten blijken tegen deze coalitie.

Dus niks onwaardigs gemerkt daarvan bij VVD. Bij PVV een enkel smetje met aanduiding zeurpiet aan het adres van de heer Bleker, die daar eerder een geruststelling in zag dat de toonzetting de juiste kant opgaat en dat perspectieven biedt.

Met alle lof voor Merkel, maar zij zit niet tot haar kruin in formatieprocessen en zij en haar medewerkers hebben hier zich goed op kunnen voorbereiden. .

@Michiel Jonker • 16.09.10 11:14

Nou ook weer geen garanties uit die post opmaken! Of uit deze...

Jan / bronnenonderzoeker

Minderheidskabinetten zoals Kabinet-Colijn V en het Romp Kabinet Beel hadden een kort leven leert de geschiedenis,.
Het waren tijden waarin er crisissen - wereldwijd - waren.

De gedoogconstructie is on-Nederlands, kan weliswaar betrokkenheid van de burger bevorderen en het debat.

Doch wanneer populisme de overhand dreigt te krijgen en met name wordt aangewakkerd door mensen die geen open agenda voeren, is die m.i. niet vruchtbaar.

De "rede" zal de overhand moeten blijven hebben, wil je niet afglijden naar bruinhemdig gedrag.

Denegrerende uitlatingen over de Koning, zijn m.n. afkomstig van mensen die voorstander zijn van een Repubkliek. Die ongebruikelijk en tegen afspraken overal lak aan hebben. Verblind zijn door 'macht' , politiek bedrijven zonder échte bewogenheid. Theorieën toetsend, zonder praktische daadkracht.

Dat voorstander zijn mag uiteraard.
Maar voer dan openlijk die discussie!
En schoffeer in dit systeem dan niet de staatsburger door niet openlijk over de nagestreefde doelstellingen te communiceren.

Populistisch nietszeggen is een incesteus instrument, die de hele samenleving kan vergiftigen.
Overigens, prettige dag met veel bronnenonderzoek!
En orienteert u zich reeds op politiek asielaanvragen!

Kan globaal met dit betoog eens zijn.
Fortuyn bediende zich niet van Twitter etc., maar peilingen stegen per week naar boven de 40.

Wat mensen willen zien is wat ze bij Fortuyn zagen, namelijk authentieke betrokkenheid bij wat Fortuynisme als politieke stroming kenmerkte.
1. Pragmatisme
2. Integriteit
3. Menselijke maat
In dienst van het algemeen belang. Nieuw concept.
Dit in duidelijke taal en het unieke talent om gecompliseerde kwesties toch kort en inzichtelijk te verwoorden.

Balkenende had succes omdat hij een heel eind uit hetzelfde hout gesneden is.
In 2002 sterk in het debat stond t.a.v. de punten van Fortuyn. Met de analyse eens was, maar niet met Fortuyns oplossingen. Als premier van alle Nederlanders kon dat niet meer en werd in de campagne ook geen inzet. Alleen economische elementen en voor die tijd loeidruk had om relatie met kiezers te verstevigen en oppositie en media dagelijkse imagoschade toebrachten met hun negatieve mantra's en stevige weerwerk uit partij ontbrak daartegen.

Voorts is het verschil met Fortuyn dat Balkenende met een achterban zat, die nu allemaal naar boven poppen en als minderheid een minderheid willen overrulen.
Die een bepaalde perceptie van Christelijke moraal en Democratische appel hebben.
Roel Kuiper van de CU verwoordde dat aldus:
De normalisatie van de PVV als potentiele regeringspartij gaat gepaard met een acceptatie van een moraal, die vreemd is aan de beginselen van de rechtsstaat.
Als CDA macht laat prevaleren boven recht, is het definitief gedaan met haar positie als bewaker van publieke moraal. Einde citaat.

Dat betekent dat je geen rol als brede (bestuurders) partij meer hebt als een type perceptie van Christelijke moraal en Democratisch Appel de boventoon voert.
Moraal van insluiten (samenwerking in Kamer mag wel) i.p.v. buitensluiten en democratische moraal van interne meerderheidsbesluiten, opgegeven wordt. Die zijn niet inwisselbaar, afhankelijk of het gaat over Moslimgroepen of over PVV en aanhang.

De PvdA zat in het voorjaar ook op 15 zetels.
Daar is ook een kloof tussen verschillende percepties t.a.v. sociaal en emancipatie.
Albayrak toonde gisteren een typische PvdA demagogie (roept zelf op wat ze bestrijden willen) en reden waarom natuurlijke achterban bij PvdA vertrok. De Melkertlijn.
Zegt domweg dat CDA rechts is want Rutte noemt het een rechts kabinet. In het huidig kabinet heb ik haar nooit horen roepen dat CDA links was, omdat CDA over links een kabinet vormde. Zo kwamen meer punten voorbij. Cohen zet prominenten tegenwoordig in. Hoopt zo uit beeld, Rutte's succes daarvan te herhalen, vermoed ik.

Nu zit Rutte in een nog lastiger schuitje om een formatie te laten slagen en pleegt Tjeenk Willink onterecht op Rutte imagobeschadiging, terwijl hij meent gaten te dichten in formatie. Geen regie en geen leiderschap (mantra tegen Balkenende) werd hem nu verweten (koekje eigen deeg).

Na de moord op Fortuyn sprong Verdonk en Wilders in het ontstane hiaat.

Fortuyn kreeg dezelfde kwalificaties als Wilders vooral vanuit linkse partijen, maar intern in het CDA gingen stromingen zich sterk roeren, toen Wilders in zijn uitspraken uit de bocht vliegt. Balkenende kon niks meer bieden op immigratie/integratie thema en veel CDA kiezers verloren vertrouwen en geduld.

Die mensen vertalen de uitspraak van Roel Kuiper aldus:
De normalisatie van beleving van Islamtische gelovigen, gaat gepaard aan een acceptatie van een moraal die vreemd is aan de beginselen van de rechtsstaat.
(= o.a. neutraliteit overheid en artikel 1, gelijkwaardige behandeling in gelijke situatie van mannen en vrouwen, broertjes en zusjes, ene cultuur t.o.v. andere cultuur)
Daar bovenop als enigen onder 175 culturen een enorme hang/drang naar culturele exposure vooral via vrouwen en meisjes, altijd en overal. Waar Albayrak luchtig over doet en niet beseft wat de oorspronkelijke perceptie van emancipatie was van de PvdA.

(vervolg slot)

Anti-Wilders-gestemden, zoals Albayrak doen hetzelfde als wat zij Wilders verwijten. 1.5 miljoen stemmers plus "gedogers" uitsluiten en min of meer wegzetten als verdwaasde burgers achter een populist aan, of zelfs met een minderwaardige moraal en met dreiging alsmaar (net als bij Fortuyn) zwaaien van aantasting rechtsstaat, waar PvdA e.a. zelf aan meewerken via angst zaaien daarvoor en dus polariseren.

De discussie tussen Albayrak en de ex-generaal bij P&W toont precies de scheiding der geesten in Nederland aan.
Echter, zoals mevrouw de zaken voorstelde volop op campagne, was een ex-staatssecretaris van justitie onwaardig.
Verkiezingsretoriek en inzet van Job voor verbinding. Dat is een keuze zei ze fel.
De natuurlijke achterban houdt al jaren de invulling van die keuze bij PvdA voor gezien!
Die keuze doet nagenoeg iedereen, maar de verschillen maken de invulling ervan. Net zoals bij democratie, emancipatie en sociaal en vrijheid van Godsdienst en vrijheid van meningsuiting. Wilders zal zijn invulling op 11 september in speech verwerken. Stevig en tegen het randje aan met tevens als doel een groot historisch gehalte met kogelvest aan.
en ongekende beveiliging voor alle sprekers.

CDA is met dwang op links en Roel Kuipervisie, geen overkappingspartij meer. Wie weet. Ik verwacht een sterk team als midden-rechts doorgaat. Zetels kunnen dan stijgen bij CDA. Dat kan snel kantelen, inderdaad bij goed resultaat (peilingen)!
Dat is altijd HET medicijn voor een rustige partij.

@Jan • bronnenonderzoeker • 15.09.10 11:09

Fortuyn kreeg dezelfde politiek ranzige lading over zich heen als later Wilders.
Hoe in de rede is dat? Dat wordt toch gedaan door dezelfde partijen.
CDA deed via Balkenende niet met die hetze mee in 2002. Sloot LPF ook niet uit..

Als het uitgangspunt wordt gehanteerd dat populisme per definitie negatief is, kleurt dat het hele verdere individuele uitzicht en die binnen bepaalde groepen.

De politieke retoriek buiten Fortuyn of Wilders is niet integer te noemen en gericht om even een mandaat binnen te halen, om vervolgens weer over te kunnen gaan tot de orde van de magere politieke dag! Dat heeft de samenleving al negatief aangetast.
Een motie van wantrouwen, die aangekondigd wordt door Cohen is niet constructief bijvoorbeeld.

Als een vermeende enge populist door wanbeleid opstaat, is die de bron van alle kwaad.
Wie ook die rol vervult, is de nationale zondebok. Dat polariseert verder.

Fortuyn hekelde de incentieuze verbanden in bovenlagen (binnen en buiten politiek), waarbinnen elke kritiek op elkaar en zichzelf ontbrak. De gevolgen betalen nu de burgers.

De rede moet de overhand krijgen. Dat wordt selectief steeds toegepast en werkt uitermate polariserend.

Dan komen er van die overtrokken bruinhemdentoestanden meteen bij. Onvergelijkbaar en nog meer polariserend.

Zelf was ik voorstander van de huidige rol van de Koningin. Al vind ik dat erfopvolging het niveau niet altijd automatisch zal garanderen.
In deze formatie vond ik het zeer teleurstellend, tot 3x toe in het formatieproces
wat gebeurde, vanuit het Hof en informateurs.
Omdat de Koning deel uitmaakt van de regering mag dat ook aan kritiek onderhevig zijn. Bij lange tenen heet dat gauw denegrerend of geen respect.

Het collectieve instinct van een gemeenschap is niet per definitie abject.
Als absorberingsgrenzen overschreden worden en die zijn hoog, is het dom die aanhoudend met politiek correcte respons af te serveren.

Jan Roseboom

Vanwege mijn religieuze opvattingen en levensovertuigingen draag ik een hoed.
Die hoed draag ik om mijn verstand te beschermen tegen populisme en opvattingen, gedachten en daden die op niet-democratische manier geen rekening wil houden met vruchtbare samenwerking met de staten-generaal.
En overigens elke democraat schoffeert.

Voorts omdat gaande advisering in een formatieproces politieke partijnen die 74 zetels vertegenwoordigen worden geschoffeerd en ook de Majesteit.

Er moet een Consititoneel Hof komen, wil ik in de toekomst ook de garantie houden dat mijn democratische rechten blijven gehandhaafd, dan wel die snel te kunnen inroepen. Ik wil niet dat de leugen regeert en ook niet dat parlementariërs onder druk worden gezet om andere opvattingen te hebben dan die zij hebben.

Ik wens geen samenwerking waarin W. en Powned de leidende moraal worden.

Jip en Janneke-gedrag door de drie musketiers wijs ik van de hand.

Glasscherven die door Lubbers aangekondigd en daadwerkelijk door de zinloze infomatieboel van Opstelten c.s. zijn veroorzaakt en op het bordes gelegd, moeten nu opgeruimd worden en wel heel snel om een nieuw doorzichtig glas te blazen.

Broadcaster / gemeenteambtenaar

Zeer juist. Er hebben ongeveer anderhalf miljoen mensen op de PVV gestemd. Het lijk me zaak dat serieus te nemen en niet af te doen als populisme om over te kunnen gaan tot de orde van dag. Als de traditionele bestuurspartijen verweer willen hebben tegen populisme zullen ze zelf slagvaardig moeten optreden. Voorlopig blinken ze alleen uit in onderling gekissebis en dat zal alleen maar meer kiezers van hen vervreemden.

Wat ontbreekt, bij zowel VVD en CDA als bij de PVV, is niveau. Gisteren op de voorpagina van NRC: de Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU) reikt een prijs voor meningsvrijheid uit aan de Deense cartoonist Kurt Westergaard, die een islam-cartoon tekende waartegen in 2006 op verschillende plaatsen in de wereld moslimprotesten plaatsvonden. Westergaard wordt nog steeds met de dood bedreigd. De prijsuitreiking vond plaats onder een groot schilderij van Rafaël over de hemelvaart (van Christus).

Met deze symboliek brengt Merkel verschillende boodschappen tegelijk over:
1. De Duitse regering staat voor de vrijheid van meningsuiting en buigt niet voor dreigementen met geweld.
2. De Duitse regering heeft respect voor religieuze tradities (waaronder Christendom en Islam).
3. De Duitse regering heeft (en vraagt) respect voor Europese culturele tradities, waarin het Christendom een grote rol speelt.
4. De Duitse regering is niet bang om naar religieuze en culturele tradities te verwijzen, zolang dit geen afbreuk doet aan de scheiding tussen kerk en staat, die een voorwaarde is voor vrijheid van meningsuiting.

Kijk, dat is het niveau dat we bij de Nederlandse partijen VVD, PVV en CDA op dit moment zo verschrikkelijk missen tijdens deze "formatie". Of het er bij andere partijen beter voor staat, is iets wat we pas kunnen beoordelen als die partijen weer mogelijkheden krijgen om politieke initiatieven te nemen.

@rwindt

U schrijft: "De rede moet de overhand krijgen." U lijkt daarmee te bedoelen dat de onvoorstelbare hoeveelheid woorden die u op deze website over ons uitstort, ons moet bedelven.

Neen, neen, driewerf neen! Niet kwantiteit, maar kwaliteit moet de overhand krijgen.

Deel dit artikel

Erik van Zwam

Lees meer

Raad Leiden wil aanpak GHB-problematiek

Extern onderzoek naar ‘verziekte werksfeer’ in Houten

Carola Schouten wordt de nieuwe burgemeester van Rotterdam

Gemeente Amsterdam stopt met reageren op X

Wethouder Schouwen-Duiveland stapt op

Raad Leiden wil aanpak GHB-problematiek

Extern onderzoek naar ‘verziekte werksfeer’ in Houten

Carola Schouten wordt de nieuwe burgemeester van Rotterdam

Reacties: 14