Nimby
Het grote Nederlandse gezelschapsspel Nimby is in volle gang. Nimby is Amerikaans voor: ‘Not in my back yard’. Wel een snelweg willen om in kortere tijd van huis naar het werk te kunnen, maar die mag niet door de eigen achtertuin komen.
Nimby is een begrip geworden, dat nu op allerlei terreinen wordt gehanteerd. Op dit moment is het een hype als het erom gaat de bezuinigingen in het regeerakkoord af te wentelen. De ene na de andere belangengroep roept: ‘Nimby!’
Aan bezuinigen ontkomt Nederland niet met 31 miljoen euro aan rente die we dagelijks over de al maar groeiende staatsschuld moeten betalen. Maar wie gaat inleveren? De ploeg van Rutte wil de subsidiefabriek die de Nederlandse overheid is geworden kleiner maken, maar dat valt bij veel organisaties niet in goede aarde. Soms worden daar de raarste argumenten bij gehaald.
De Amsterdamse wethouder van Cultuur Carolien Gehrels maakt het op de opiniepagina van de Volkskrant afgelopen week het bontst. Onder het motto dat kunst de economische aantrekkingskracht van de stad Amsterdam verrijkt, keert zij zich tegen de megabezuinigingen van landelijk 200 miljoen euro op cultuur. Zij is ook tegen de verhoging van het BTW-tarief van 6 naar 19 procent voor entreekaartjes. Dat kunst ook goed is voor de lokale economie illustreert Gehrels met het voorbeeld dat elk weekend 4000 taxi’s theaterbezoekers naar voorstellingen vervoeren. De helft, 2000 taxi’s, komt van buiten de stad. Bij premier Rutte zou het idee kunnen postvatten dat er niet genoeg op cultuur wordt bezuinigd. Als bezoekers van ver buiten Amsterdam zich een peperdure taxirit kunnen permitteren, dan kunnen ze ook meer betalen voor een entreekaartje. Een Nimby van Gehrels met een kromme redenering!
Allerlei wilde argumenten worden aangevoerd om bezuinigingen te voorkomen. Zo schreeuwt de FNV moord en brand over de bezuiniging op de kinderopvang. De arbeidsparticipatie van vrouwen komt dan in gevaar. Het budget voor de kinderopvang explodeerde in vijf jaar van 700 miljoen naar ruim 3 miljard euro. Desondanks zijn er niet meer vrouwen gaan werken. Een bezuiniging van 440 miljoen op de kinderopvang lijkt dan nog mild.
Elke dag zijn er nieuwe Nimby’s, en vaak zijn ze slecht onderbouwd. De Nimby’s zullen gevolgd worden door grote demonstraties tegen de nullijn als het gaat om de ambtenarensalarissen, tegen de bezuinigingen op de publieke omroep, tegen, tegen…
De tegenstanders hebben allemaal een beetje gelijk. Het is het treurige resultaat van een almaar groter wordende subsidiefabriek die leidt tot een oplopende staatsschuld. Zijn er andere keuzes te maken? Wel zeker, maar dan had er een andere meerderheid in de Kamer moeten zitten.
Maar de echte hete hangijzers, die wil dit nieuwe kabinet niet aanpakken. Bijv. hypotheekrenteaftrek en overdrachtsbelasting (en eigenwoningforfait), die samen de woningmarkt vastzetten en het zowel voor starters als doorstromers onaantrekkelijk maken om een ander huis te kopen.
Maar dan worden ondertussen wel de woningcorporaties met een truc beroofd van honderden miljoenen, om ze te dwingen huizen op de koopmarkt te gooien. Dat is gewoon een gedwongen uitverkoop van de middelen die de overheid heeft om zwakkeren te ontzien. Het helpt de economie geen jota.
Daar zit een politieke "logica" achter die schadelijk is voor de samenleving. Een goede regering weet zichzelf en de samenleving boven zo'n logica uit te tillen.
Maar in plaats daarvan bewandelt ook dit kabinet weer allerlei slinkse omwegen, waarvan degenen met de zwakste schouders de dupe zullen worden. De weg van de minste weerstand (ook al wordt het heel stoer gepresenteerd als de weg van de meeste weerstand). Jammer, zo weinig integriteit bij onze regeerders. Jammer om dit land zo achteruit te zien gaan.