Nauwelijks meer vrouwen in colleges

Het wethouderschap blijft een mannenberoep, zo blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur. Het aantal vrouwelijke wethouders is, na afronding van collegeonderhandelingen in 388 van de 394 gemeenten waar verkiezingen zijn gehouden, met 1,2 procent gegroeid. In absolute cijfers gaat het aantal vrouwelijke wethouders in deze gemeenten omhoog van 241 naar 259. Het aantal mannelijke wethouders blijft ruim boven de 80 procent.

De grootste bijdrage aan de stijging van het aantal vrouwen levert Rotterdam. De havenstad gaat van 1 naar 5 vijf vrouwelijke wethouders met het aantreden van Jeannette Baljeu en Antoinette Laan (beiden VVD ), Korrie Louwes en Alexandra van Huffelen (beiden D66) en Jantine Kriens (PvdA). Kriens was de enige vrouwelijke wethouder in Rotterdam op 3 maart. Ook Arnhem (0 naar 2) en Zaanstad (1 naar 3) kozen voor duidelijk meer vrouwelijke wethouders. Eindhoven gaat van 2 naar 3 (onder meer door het aantreden van de Nijmeegse ex-wethouder Lenie Scholten). Almere, Tilburg, Enschede (onder meer oud-PvdAvoorzitter Marijke van Hees) en Emmen gaan van 1 naar 2 vrouwelijke wethouders. Deze steden zorgen er mede voor dat het aantal vrouwelijke wethouders verhoudingsgewijs in de grote steden met meer dan 100.000 inwoners het sterkst steeg: + 8,5 procent. Haarlem en Haarlemmermeer bleven mannenbolwerken.

Apeldoorn had 1 vrouwelijke wethouder, maar gaat nu van start met uitsluitend mannelijke wethouders. Utrecht haalde met de Amsterdamse Mirjam de Rijk, oud-voorzitter van GroenLinks, een opvallende politica binnen. Het Utrechtse college telt overigens een vrouwelijke wethouder minder dan het vorige gemeentebestuur: nu 2 (De Rijk en Rinda den Besten), toen 3 (Den Besten, Marka Spit en Ingrid De Bont).

Opmerkelijk is dat Amsterdam het college vergrootte met een wethouder, maar het aantal vrouwelijke wethouders blijft gelijk. Carolien Gehrels (PvdA) blijft en oud-Kamerlid en topambtenaar Andrée van Es neemt de plaats over van haar teruggetreden partijgenoot van GroenLinks, Marijke Vos. Soest gaat van 0 naar 3 vrouwelijke wethouders en levert zo een opvallende bijdrage aan de stijging van het aantal vrouwelijke wethouders.

Een positieve bijdrage leveren ook Sittard-Geleen, Gouda, Capelle, Heusden, Dinkelland, Langedijk, Albrandswaard, Menterwolde en Onderbanken: allemaal + 2.

Ingeleverd is er ook. Wageningen, dat een college had met 4 vrouwelijke wethouders, gaat het nu doen met 3 mannen en 1 vrouw: alleen Stella Efdé (PvdA) is opnieuw wethouder. Wijdemeren (had 3 vrouwelijke wethouders), Menaldumadeel (idem) en Nieuwkoop (2) proberen het deze keer zonder vrouwelijke wethouders. In Hoorn, Bergen op Zoom, Hoogeveen en Wijk bij Duurstede is de enige vrouwelijke wethouder vervangen door een man.

Koploper

Rotterdam is met het aantreden van 5 vrouwelijke wethouders koploper. De Maasstad heeft 3 mannelijke wethouders. Er is geen gemeente met 4 vrouwelijke wethouders. Acht gemeenten hebben er 3: Eindhoven, Groningen, Zaanstad, Gouda, Soest, Huizen, Veldhoven en Oegstgeest. Huizen is van deze gemeenten de enige met uitsluitend vrouwelijke wethouders, net als in de afgelopen raadsperiode. Het Limburgse Onderbanken is de enige gemeente met een geheel vrouwelijk college: 2 vrouwelijke wethouders en een vrouwelijke burgemeester, Mirjam Clermonts-Aretz (VVD ). Uniek is dat niet; eerder was dat ook in Menaldumadeel, Oud-Beijerland, toen oud-minister Tineke Netelenbos (PvdA) interim-burgemeester was, en op Texel zo.

Verantwoording
Het aantal nieuwe vrouwelijke wethouders is geteld op basis van de afgeronde collegeonderhandelingen in 388 van de 394 gemeenten waar op 3 maart gemeenteraadsverkiezingen zijn gehouden. Het onderzoek naar de collegevorming is uitgevoerd in de periode van 3 maart tot en met 19 mei.