Minister sluit aanpassing wet op manifestaties niet uit

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken is bereid om mogelijke aanpassingen van de Wet op de Openbare Manifestaties te bespreken met gemeenten. Die hadden aan de Nationale Ombudsman laten weten dat de wet in sommige situaties, bijvoorbeeld wanneer relschoppers op manifestaties afkomen, ontoereikend is.

Risicomijdend gedrag
De overheid neigt bij demonstraties naar ‘risicomijdend gedrag’, stelde de Nationale ombudsman Reiner van Zutphen half maart in het rapport ‘Demonstreren, een schurend grondrecht?’ Overheden beschouwen het demonstratierecht in de praktijk niet zelden als onderdeel van een belangenafweging: het recht op demonstreren versus het belang van de openbare orde en veiligheid, meent de ombudsman. Hij vindt dat de essentie van het grondrecht tot demonstreren voorop moet staan.

Maximale bescherming
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken onderschrijft dat standpunt van de ombudsman. ‘De vrijheid van demonstreren is in onze pluriforme samenleving een groot goed. Ik onderschrijf het uitgangspunt van de ombudsman dat het van wezenlijk belang is dat dit recht door de overheid maximaal wordt beschermd en gerespecteerd,’ zo stelt zij in antwoord op Kamervragen van D66 Tweede Kamerleden Monica den Boer en Maarten Groothuizen.

Relschoppers

Het demonstratierecht wordt beschermd door de Grondwet en de Wet openbare manifestaties (Wom). De verantwoordelijkheid voor de handhaving ligt in handen van de gemeenten. Die lieten aan de ombudsman weten  dat de wet bij onverwachte en spontane situaties, bijvoorbeeld bij relschoppers die op een demonstratie afkomen, niet voldoende kader geeft om te handelen. De Boer en Groothuizen vroegen de minister of ze bereid is hiernaar een onderzoek te doen.

Knelpunten
Ollongren geeft aan dat uit een recente evaluatie is gebleken dat de Wom goed functioneert. Uit het rapport van de ombudsman leidt ze niet af dat de wet aangepast zou moeten worden, maar eerder dat die zo goed en transparant mogelijk toegepast moet worden. ‘Dat neemt niet weg dat er altijd praktische knelpunten kunnen zijn waarin de Wom soms lastig uitkomst biedt,’ stelt Ollongren. Ze zegt dan ook bereid te zijn om de kritiek mee te nemen in de gesprekken die zij de komende tijd heeft met gemeenten over het demonstratierecht.

Voor het zomerreces zal de minister van Binnenlandse Zaken samen met de minister van Justitie een brief over de Wom aan de Kamer sturen.