Transformatie Lauwersoog kent weinig risico’s voor De Marne

Eindconclusie uit rekenkameronderzoek KplusV

Had de gemeente De Marne genoeg grip op de complexe transformatie van het gebied Lauwersoog? KplusV onderzocht het Plan voor Regie en Ruimtelijke Ontwikkeling Lauwersoog (PROLoog) voor de gemeentelijke rekenkamer. Deze commissie was vooral geïnteresseerd in de informatievoorziening aan de gemeenteraad en de risico’s voor de gemeente.

Met PROLoog willen De Marne en de provincie Groningen Lauwersoog omvormen tot een duurzame en toekomstbestendige haven met een aantrekkelijk verblijfsrecreatiegebied. Hiervoor moet het gebied een betere infrastructuur en sterkere economische en recreatieve functies krijgen. Dat maakt het een omvangrijk programma, waarmee zo’n € 60 miljoen aan publieke en private investeringen gemoeid is.

Het bijzondere aan PROLoog is de aanpak die beide overheden sinds 2011 volgen. Niet alleen de gemeente (€ 0,5 miljoen) en de provincie (€ 15 miljoen) investeren, maar ook private initiatieven en investeerders krijgen de ruimte voor de ontwikkeling van het gebied.

Recessie hindert bottom-up-aanpak
Ons rekenkameronderzoek laat zien dat de economische recessie en het dunbevolkte noorden deze van-onder-op-aanpak geen goed deden. Er dienden zich te weinig private initiatiefnemers aan, waardoor het bedrag van € 60 miljoen onbereikbaar bleef. Ook bleken de doelen voor verblijfsrecreatie niet te stroken met het huidige Lauwersoog: een gebied voor vooral dagrecreatie.

Toen de juiste resultaten uitbleven, trok de provincie haar steun in voor de bottom-upbenadering. Ook werd de samenwerking tussen Groningen en De Marne op een andere leest geschoeid: van gezamenlijke sturing naar de provincie als subsidieverstrekker en de gemeente als procestrekker. Deze rolverdeling sloot beter aan bij de financiële inbreng van de twee overheden en maakte hun werkrelatie effectief, zo bleek uit ons onderzoek. Wel kostten deze veranderingen de nodige tijd.

Maatschappelijke doelen verdienen aandacht
Onze eindconclusie is dat het college van De Marne de raad voldoende heeft geïnformeerd over de voortgang van PROLoog. Ook zijn de (financiële) risico’s die de gemeente loopt in het project, beperkt. Het grootste gevaar – dat zowel voor de gemeente als voor de provincie geldt – is dat de maatschappelijke doelen voor de ontwikkeling van de haven en het toerisme niet worden gehaald. De verkeersinfrastructuur van Lauwersoog is al wel flink verbeterd, net als de kade in de haven.

Om de bottom-upbenadering effectief en bestendig te maken, adviseren we deze eerst te concretiseren en goed vast te leggen. Er moet zo min mogelijk onzekerheid zijn over de slagingskans ervan. Alleen dan zijn zo’n aanpak én de publieke investeringen politiek-bestuurlijk te verantwoorden.

Meer weten?
Benieuwd naar de precieze ins en outs van dit rekenkameronderzoek? Of als rekenkamercommissie op zoek naar een partij die onderzoek kan uitvoeren? Neem dan eens contact op met onze adviseurs Henry Potman of Roel Bottema.