Beheer buitenruimte: Gemeente Lochem kiest voor BBOOR

Nieuw service- en participatiebedrijf in de buitenruimte

Hoe combineer je kwalitatief goed beheer van de buitenruimte met doelen op het gebied van burgerparticipatie, arbeidsactivering en besparing? De gemeente Lochem koos voor verzelfstandiging van de eigen buitendienst onder de vleugels van Berkel Milieu en is op 1 januari met het Bedrijf Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte (BBOOR) van start gegaan. Een ‘groeidiamant’ in de dop.

Beheer en onderhoud van de openbare ruimte is al jaren onderwerp van discussie in gemeente Lochem, onder meer in de Raad. De bestuurders willen dat met het beheer en onderhoud meerdere doelen worden bereikt:

1. kwalitatief goed beheer van de openbare ruimte (omgevingskwaliteit);
2. inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (arbeidsactivering);
3. betrokkenheid van burgers bij het onderhoud van de buitenruimte (burgerparticipatie);
4. het realiseren van duurzaamheidsdoelen (waaronder de benutting van vrijkomende biomassa).

Dit alles onder regie van de gemeente, met de uitvoering op afstand én met een aantal structurele besparingen.

Om dit huzarenstukje te klaren gaat gemeente Lochem met een aantal maatschappelijke partners[1] om tafel. Aan KplusV vraagt zij een organisatie- en bedrijfsplan voor BBOOR op te stellen.

Proces en inzet KplusV
De oprichting van BBOOR is voor betrokken partijen en medewerkers een ingrijpende stap. Een zorgvuldig besluitvormingsproces en breed draagvlak zijn belangrijke succesfactoren. Om dit te bewerkstelligen richt KplusV een proces in waarbij bestuurders richting geven, het management direct betrokken is bij de planvorming en medewerkers hun kennis, ervaring én zorgen kunnen inbrengen. Daarbij veelvuldig gebruik makend van verschillende werkgroepen om specifieke onderwerpen voor te bereiden en uit te werken wat zorgt voor directe betrokkenheid van medewerkers. En met succes zo blijkt. Alle partners van de gemeente en het personeel staan overtuigd achter de plannen.

Regierol in stappen
Inhoudelijk kiest de gemeente voor een ‘groeimodel’. Zowel voor de regiestructuur als voor de arbeidsactivering. De beleidsvorming blijft in elk geval bij de gemeente en deze kiest voor de rol ‘regie plus’ (zie onderstaand figuur). Directe implementatie van ‘regie plus’ is nog een brug te ver voor zowel BBOOR als gemeente Lochem. Daarom kiezen ze voor stapsgewijze invoering.

Arbeidsactivering volgens groeimodel
Ook in arbeidsactivering en burgerparticipatie kiest de gemeente voor geleidelijke opschaling. Eerst op kleine schaal pilots draaien en bij succes deze vervolgens doorvertalen naar een breder aanbod. Voor nieuwe organisaties zoals BBOOR is het sowieso aan te raden om nieuwe activiteiten eerst kleinschalig te starten alvorens deze uit te breiden.

Het groeimodel voor arbeidsactivering en burgerparticipatie ziet er als volgt uit:

 

En de besparingen dan?
Om aan het besparingsdoel te voldoen moet BBOOR een slag maken in de bedrijfsvoering. Eigen medewerkers worden vooral als vakman ingezet op werkzaamheden ‘met een hoge toegevoegde waarde’, zodat ruimte ontstaat voor activering en/of inzet van marktpartijen die in staat zijn om bulkwerk te leveren tegen een lagere kostprijs. Door slimme en efficiënte inzet van gedifferentieerde werkplaatsvoorzieningen, gespecialiseerde vakmensen, combinatie van werf en milieustraat en betere verwaarding van het groenafval kan BBOOR verdere besparingen realiseren.

Nu aan de slag
Het resultaat mag er wezen: Een ambitieus bedrijfsplan dat opgezet is als groeidiamant. De eerste twee jaar gericht op optimalisatie van de bedrijfsvoering en realiseren van de (beoogde) besparingen. De arbeidsactivering en burgerparticipatie wordt stap voor stap verder ingevuld. Na de startperiode groeit BBOOR door naar ‘regie plus’ en ontstaat er ruimte voor innovatie in het beheer van de openbare ruimte. En de samenwerking tussen de partners in BBOOR? Die loopt onverminderd door en gaat zich in de praktijk nu bewijzen.

Meer info
Wilt u meer informatie over deze opdracht of horen wat de opdrachtgever van het proces en het resultaat vindt? Neem dan gerust contact op met één van onderstaande personen. Of bel KplusV op tel (026) 355 13 55.

Koos van Zwieten, gemeente Lochem, k.vanzwieten@lochem.nl
Henk-Jan Bouwhuis, BBOOR, bouwhuis@lochem.nl
Huub Vervoorn, Berkel Milieu/Circulus, huub.vervoorn@circulus.nl
Aiko Klein, KplusV, klein@kplusv.nl