Inwoners worden verjaagd uit de binnenstad

Wereldberoemd is Amsterdams binnenstad met haar grachtenhuizen en andersoortige koopmanswoningen. Het toerisme weet hier ook van en zo is de binnenstad verworden tot pretpark en openluchtmuseum met Venetië als schrijnend perspectief. Juist dit is een aansporing om werk te maken van de bedreiging in de rest van het land.

De tijd van onervaren toeristen die met een camera om hun nek in groepen voorbij sjokten is allang voorbij. Niet langer gaat het om cultuurmastodonten als Mona Lisa, Eiffeltoren, Anne Frankhuis, Big Ben of Colosseum. Nu zijn het de historische binnensteden zelf. Niet voor niks lijken Berlijn, Londen, Rome, Barcelona en Amsterdam op elkaar.

De onroerend goed markt slaat sinds de jaren 70 van de vorige eeuw hard toe. Bedrijven met winst maken als enige bestaansrecht infiltreren de stad. Keiharde nietsontziende buitenlandse ondernemers begonnen met Booking.com, Expedia en Tripadvisor in hun kielzog worden gevolgd door Nederlandse parasiterende bedrijven die profiteren met hun Tours & Tickets. Bedrijven die nu ook de grootstedelijke omgeving en de middelgrote stadscentra belagen.

Door te sturen op deelbelangen zijn op korte termijn de inkomsten van hotels, winkels en horeca voor de grootstedelijke gemeenten aantrekkelijk. Hotelbouw krijgt ruim baan. Vanzelf vervolendammen deze de binnensteden met internationale winkelketens, een snelle opkomst van eettentjes, goedkope souvenirshops, wafel- en ijswinkels en niet te vergeten de kaasboer als Nederlands logo in hoog tempo.

Nederland heeft het voordeel van een veelvoud aan prachtsteden. Neem bijvoorbeeld Leiden, Deventer, Alkmaar, Breda, Middelburg, Haarlem, Zwolle, Groningen of vooral Maastricht. Steden die in ons kleine land feitelijk vlak bij elkaar liggen. Hun gemeentebesturen zijn samen met ondernemers druk doende om toeristen te trekken om zo als lemmingen de neoliberale afgrond in te duiken. Zichtbaar veranderen straten in terrassen en verdwijnen de authentieke kroegen en betere winkels.

Lang duurt het niet voor de kosten komen. Opruimen van zwerfafval, repareren van scheuren en gaten in wegdek, bijhouden van platgelopen groen, vernieuwen van bankjes, opruimen van prullenbakken, onderhouden en aanleg van verlichting en verkeerssignalering en niet te vergeten de kosten van onvermijdelijke evenementen en festivals die de begroting zwaar onder druk zetten. Allemaal uitgaven die worden weggehaald bij bewoners die intussen hun eigen binnenstad gaan mijden.

De meeste bewoners voelen niks voor die gezelligheid waarmee hun woongenot wordt beknot. Wie beter kan vertrekt uit de binnenstad. De meesten kunnen dit niet. Sommige blijvers kopiëren het parasietengedrag en ontdekken via Airbnb de verhuur van al dan niet illegale woonruimte door hotelletje te spelen. Deze belasting ontduikende sharing leidt naast een nieuwe tweedeling tegelijk tot woningonttrekking en prijsopdrijving van onroerend goed. En het heeft een extra zuigende werking op meer toeristen.

Amsterdam is een slecht voorbeeld. Ze probeert met vage maatregelen souvenirshops en Airbnb te weren. Met weinig succes. In plaats van te handhaven van het Wallengebied verdoezelt ze de bestuurlijke machteloosheid door het willen plempen van een peperduur eroscentrum in een ordentelijke buitenwijk. Laten we hopen dat er in Nederland nog gemeentebesturen met een klein beetje visie opstaan en het Paard van Troje uit hun paradijselijke binnensteden weten te houden.