Hervatting cao-overleg na acties

Inmiddels hebben zo’n vijftien gemeentebesturen het College voor Arbeidszaken (CvA) opgeroepen de nullijn te heroverwegen. Dat is één van de resultaten van 4 weken ambtenarenacties voor een betere cao. Openlijke tweespalt hebben de vakbonden echter nog niet kunnen zaaien binnen het CvA, de club die namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten onderhandelt met de vakbonden. Zij praten volgens de bonden nog steeds ‘met één mond’ en blijven vooralsnog vasthouden aan het bevriezen van de ambtenarensalarissen. De bonden willen een loonsverhoging van 1,5 procent.

Achterban

Een maand lang zijn er door de gemeenteambtenaren – samen met hun collega’s van de provincies – overal in het land publieksvriendelijke estafetteacties gevoerd. Volgens Ruud Kuin, landelijk onderhandelaar namens AbvaKabo FNV, zijn de acties goed verlopen. Hij spreekt van ‘grote opkomsten’ en petities die ‘massaal’ zijn ondertekend. Wat Kuin is opgevallen, is dat veel gemeentelijke werkgevers slecht op de hoogte blijken te zijn van de strijd die al 10 maanden lang op het cao-front wordt gestreden.

‘Ze hebben zich nauwelijks verdiept in de materie en zijn slecht geïnformeerd, terwijl het wel om hun werknemers gaat’, zegt hij. Gebrekkige informatieoverdracht vanuit de onderhandelingsdelegatie van de werkgevers zou daarbij een rol kunnen spelen. Officieel bestaat de gemeentelijke delegatie uit dertig burgemeesters en wethouders uit het hele land. Onder andere via dat netwerk wordt volgens CvA-onderhandelaar Hans Schirmbeck voortdurend contact gehouden met de grote achterban, dat wil zeggen de 430 gemeentelijke werkgevers. Bronnen uit hetzelfde CvA-kamp geven echter aan dat de cao-overleggen slechts door een handvol mensen met regelmaat worden bijgewoond.

Als constante factoren gelden onder andere Kees Bethlehem (vice-voorzitter en CDA-wethouder in Helmond), Marco Florijn (PvdA-wethouder in Leeuwarden), Arjen Kruyt (PvdA-wethouder in Amersfoort) en Frits Huffnagel (VVD-wethouder in Den Haag). En uiteraard CvA-voorzitter Bas Verkerk (VVD-burgemeester in Delft). De vertegenwoordigers van Amsterdam, Utrecht en Rotterdam laten het – soms mede door bestuurswisselingen – vaak afweten.

Val kabinet

Schirmbeck heeft geconstateerd dat lokale bestuurders gaandeweg de acties in toenemende mate contact zijn gaan zoeken met het CvA. ‘Niet om een oordeel vóór of tegen ons eindbod te geven, maar omdat ze willen weten wat er speelt. Belangrijk, want het is één van de manieren voor ons om de vinger aan de pols te houden’, zegt hij. ‘Peilingen of enquêtes houden we immers niet.’

Beslissend is de relatief magere bezetting en geringe continuïteit in de CvA-delegatie voor het verloop van de cao-onderhandelingen volgens Ruud Kuin niet, ‘maar het maakt het ook niet makkelijker.’ De bonden zijn nu met name benieuwd naar het effect van de val van het kabinet. Het kabinet, en dan met name minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken, had naar de overtuiging van de bonden ‘enorme’ druk uitgeoefend op bestuurders om vast te houden aan de nullijn. ‘Die druk is nu weg’, aldus de bonden.

Het CvA heeft altijd volgehouden een eigen lijn te trekken, los van Den Haag. Op maandag 8 maart steken de werkgevers en de bonden de koppen opnieuw bij elkaar, op uitnodiging van het CvA. Officieel is er de afgelopen maand niet met elkaar gesproken, maar volgens ingewijden was er af en toe er wel informeel contact. Als echter het eindbod van de werkgevers niet van tafel gaat, volgen er wat de bonden betreft hardere acties in plaats van de vriendelijke acties. ‘Wij zijn klaar voor de volgende fase’, zegt Kuin.

Of het zover dient te komen, valt te betwijfelen. ‘Wij deden dat eindbod niet voor de lol, maar je kunt ook moeilijk zeggen dat ambtenaren voor de lol de straat op gingen omdat ze het eindbod niet accepteerden’, zegt Schirmbeck. Al voordat de acties begonnen, nodigde het CvA de bonden uit voor een overleg op 8 maart. ‘Dit om te voorkomen dat eventuele dingen die tijdens het actievoeren zouden voorvallen, een belemmering zouden vormen om met elkaar in gesprek te gaan. Praten is toch de enige manier om eruit te komen’, aldus de CvA-secretaris.

Hij hoopt er echt uit te komen, komende maandag. ‘Volgens mij hebben we dezelfde belangen als de bonden. Maar het zal lastig zijn. Wij hebben geen reden om ons eindbod zomaar van tafel te halen’, zegt hij. Die toevoeging ‘zomaar’ is nieuw.