Gerd Leers was de spraakmakendste

De huidige minister van Immigratie en Asiel verliet strijdend voor zijn burgemeesterschap het toneel in Maastricht. Leers probeerde vergeefs de gemeenteraad te overtuigen van zijn oprechte bedoelingen, maar haalde bakzeil toen bleek dat de meerderheid geen vertrouwen meer had in zijn burgemeester die altijd hoge maatstaven voor integriteit van zijn medewerkers eiste. Naar Leers was een onderzoek uitgevoerd door het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) omdat hij zijn positie als burgemeester misbruikt zou hebben.

Volgens BING had Leers de schijn van belangenverstrengeling gewekt. De burgemeester kocht in 2006 een vakantievilla in Bulgarije, maar toen het project mislukte probeerde hij zijn geld terug te krijgen. Leers zei zelf dat hij getracht had zakelijk en privé te scheiden. Kort na zijn aantreden als minister, gedoogd door PVV-leider Geert Wilders, bleek dat Leers te weinig afstand had genomen van zijn zakelijke belangen. De afwikkeling van zijn betrokkenheid bij het Bulgaarse vastgoedproject had Leers ondergebracht in de stichting Fiducia Trajectum. Hij had verzuimd afstand te doen van zijn bevoegdheid om bestuursleden van deze stichting te ontslaan. Na ophef daarover regelde Leers dat alsnog.

Ook het vertrek van de Muidense burgemeester Anne-Marie Worm-de Moel (CDA) ging met het nodige wapengekletter gepaard. Zij maakte bekend op te stappen omdat de twee wethouders tijdens de zomervakantie haar al haar taken hadden afgenomen. Worm weigerde een nadere toelichting te geven over deze verklaring, uitgegeven tijdens de zomervakantie van de beide wethouders, zelfs niet in een speciale raadsvergadering. Daar bleek dat de verhoudingen danig verstoord waren en dat er in gezamenlijk overleg voor de zomer vakantie al gesproken was over beperking van het werkpakket van de burgemeester tot de wettelijke taken.

Minder zichtbaar was het vertrek van Ada Boerma-van Doorne (CDA) als burgemeester in Maasdriel. Boerma ging midden in de zomer met ziekteverlof, een alibi, zo bleek achteraf, voor het niet meer kunnen functioneren in de verziekte politieke en bestuurlijke verhoudingen in Maasdriel. Over haar terugkeer wordt niet meer gesproken. Arno Frankfort is waarnemer en heeft de opdracht gekregen om het bestuur in Maasdriel vooral integer te laten functioneren.

Het vertrek van Antoine Gresel (CDA) in Heerlen bleef niet geheel onopgemerkt. De herbenoeming van Gresel was omstreden vanwege berichten over belangenverstrengeling en kritiek daarop in de raad. Gresel zag daarom uiteindelijk af van herbenoeming. Zijn opvolger werd Paul Depla, wethouder uit Nijmegen.

Niet met ziekteverlof, maar wel tijdelijk - in ieder geval tot april 2011 - teruggetreden is Wim de Gelder, burgemeester in Alphen aan de Rijn. ‘De bestuurlijke verhoudingen in de afgelopen periode zijn complex geworden’, zo verklaarde De Gelder (GroenLinks) zijn tijdelijke vertrek uit de stad waar zijn partij in de oppositie zit. Sinds de raadsverkiezingen speelt de VVD de eerste viool. De landelijke ex-VVD-partijvoorzitter Bas Eenhoorn, tevens ervaren waarnemend burgemeester, komt met een plan van aanpak om Alphen aan de Rijn weer bestuurbaar te maken. Ook moet er weer ‘goed en respectvol’ met elkaar worden gedebatteerd. Op zijn eerste werkdag als waarnemer sloot Eenhoorn niet uit dat hij aanblijft totdat de fusie met Boskoop en Rijnwoude op 1 januari 2014 een feit is.

Wel opmerkelijk maar niet vanwege een gebrek aan politiek vertrouwen was het vertrek van de PvdA-burgemeesters Job Cohen (Amsterdam) en Dick DeCloe (Schoonhoven). Cohen trad af omdat hij Wouter Bos opvolgde als politiek leider van de PvdA. DeCloe stopte als waarnemend burgemeester omdat het duidelijk was dat Schoonhoven definitief de weg richting herindeling had ingeslagen.