Animo om toch te knallen met oudjaar

Inwoners van twaalf gemeenten met een vuurwerkverbod zijn vaker van plan vuurwerk af te steken dan die in gemeenten zonder verbod, leert een peiling van IenO Research. ‘Ze hebben een relatief jonge bevolking en jongeren steken veel vaker vuurwerk af.’

Net als de voorgaande jaren peilde I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur of de Nederlandse bevolking van plan is om vuurwerk af te gaan steken deze jaarwisseling, wat zij weten van het beleid in hun gemeente en wat zij vinden van een eventueel verbod.

Het draagvlak voor een verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren is sinds 2015 sterk gestegen. Destijds was de helft (49 procent) van de bevolking voor een verbod. Inmiddels is dat 65 procent. Blijkens de nieuwste peiling is de afgelopen twee jaar het draagvlak niet verder gestegen. De afgelopen twee jaar was het particulier afsteken van vuurwerk rondom de jaarwisseling verboden.

Veel gemeenten hebben nu vuurwerkvrije zones aangewezen. In twaalf gemeenten is sprake van een algeheel vuurwerkverbod. Tien procent van hun inwoners geeft aan desondanks toch vuurwerk af te gaan steken, tegenover vijf procent van de bevolking van de gemeenten zonder verbod.

Dat inwoners van die gemeenten vaker voornemens te zijn om vuurwerk af te steken, betekent volgens Asher van der Schelde van I&O Research niet dat het verbod een averechts effect heeft. ‘De twaalf gemeenten met een verbod hebben namelijk een relatief jonge bevolking en jongeren steken veel vaker vuurwerk af dan de gemiddelde Nederlander’, legt hij uit. ‘Daarnaast is het zo dat deze gemeenten over zijn gegaan tot een verbod omdat het afsteken van vuurwerk hier eerder overlast opleverde. Met andere woorden: in gemeenten waar überhaupt weinig vuurwerk wordt afgestoken, is waarschijnlijk niet overgegaan op een verbod.’

Elf procent van de Nederlandse bevolking zegt deze jaarwisseling zeker of waarschijnlijk vuurwerk af te gaan steken. Dat is net zoveel als vorig jaar. Driekwart van de Nederlanders zegt nu (bijna) nooit vuurwerk af te steken. In 2020 betrof dit nog 67 procent van de bevolking.

Acceptabel

Inwoners van de twaalf gemeenten met een algeheel vuurwerkverbod weten doorgaans dat daar sprake van is. Ruim een derde (37 procent) zegt dat het volledig verboden is om vuurwerk af te steken, terwijl 35 procent denkt dat het grotendeels verboden is. ‘Voor beide antwoorden valt wat te zeggen omdat de gemeenten reppen over een algeheel verbod maar fop- en schertsvuurwerk wel toestaan’, ­aldus Van der Schelde. Een kwart van de inwoners uit deze gemeenten zegt het niet te weten terwijl vier procent denkt dat het is toegestaan om vuurwerk af te steken.

Nederlanders die denken (terecht of onterecht) dat het afsteken van vuurwerk volledig is verboden in hun gemeente, zijn daar doorgaans positief (60 procent) over. Nog eens 30 procent noemt het acceptabel, al dan niet onder voorwaarden. Een tiende vindt het volledige verbod ­onacceptabel.

Nederlanders die in de veronderstelling verkeren dat het afsteken van vuurwerk in hun gemeente volledig is toegestaan, zijn daar een stuk minder tevreden over. Een op de vijf is positief. De helft noemt het acceptabel (onder voorwaarden), terwijl drie op tien het toestaan onacceptabel vinden. Van der Schelde: ‘Over het algemeen lijkt dus te gelden: hoe strenger de perceptie van de regels is, hoe groter het draagvlak onder de bevolking.’