Advertentie
bestuur en organisatie / Achtergrond

Geen zorgen voor de zomer

Burgemeesters zien vooralsnog geen aanleiding om zich zorgen te maken over mogelijke overlast van (thuisblijvende) zich vervelende jongeren of om mokkende voetbalsupporters die mondjesmaat het stadion in kunnen en (in principe) niet mogen juichen of zingen. ‘Zingen in een stadion hoort erbij.’

10 juli 2020
corona-mondkapjes-amsterdam.1.jpg

Burgemeesters niet ongerust over ‘zomeroverlast’

Demonstraties tegen de anderhalvemetersamenleving, hooligans die zulke demonstraties zien als perfecte aanleiding om te rellen, voetbalsupporters die weer luidruchtig met z’n allen naast elkaar hun cluppie willen aanmoedigen, jongeren die zonder evenementen, maar met soepeler regels hun eigen illegale feestjes in de buitenlucht vieren, jongeren die strandjes en boulevards onveilig maken of op een doordeweekse dag besluiten te gaan rellen tegen de politie, zoals op 23 juni in Helmond. Het zijn allemaal mogelijke risico’s voor deze zomer. Maar als je burgemeesters in Arnhem, Breda en Nijmegen confronteert met deze risico’s zijn ze eensluidend: incidenten zullen er ongetwijfeld zijn, maar vorige maanden leren dat zowel jongeren als voetbalsupporters zich over het algemeen goed houden aan de coronaregels en de verwachting is dan ook dat het deze zomer niet anders zal zijn.

‘Misschien is er zelfs wel minder overlast dan in een gemiddelde zomer’, zegt burgemeester Hubert Bruls (CDA) van Nijmegen. Evenementen, zoals festivals, gaan immers niet door en doorgaans vergen die nogal wat aandacht. ‘Het kan dus ook rustiger worden.’ De gemeente is wel attent op mogelijke overlast door illegale feestjes. ‘Meer geluidsoverlast is er in de zomer altijd, zeker als het heel warm is.’ Uit de jaarlijkse benchmark Buurtbemiddeling van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) bleek onlangs dat buurtbemiddelende organisaties deze zomer een flinke stijging van het aantal overlastmeldingen verwacht.

Uit een enquête onder gemeenten, woningcorporaties en hulpverleners verwacht 60 procent een toename. Maar voor overlast van jongeren wijst Bruls op de afgelopen periode met coronabeperkingen. ‘Ook toen was het heel mooi weer en er is niet veel gebeurd. Tijdens de Ramadan was het rustiger dan het jaar hiervoor. Huiselijk geweld zou heel erg toenemen, maar dat lijkt ook stabiel. We moeten niet gaan geloven in onze eigen voorspellingen.’

Chillen
Een grote meerderheid van de Nederlanders heeft nog respect voor de coronamaatregelen, aldus Bruls. ‘Jongeren willen graag iets doen en dat is heel begrijpelijk. Als het uit de hand loopt en ze zijn anderen tot last, dan treden we op. Maar er was dit jaar geen Vierdaagse en geen overlast. Langs de Waal chillen is prima. Als je driehoog achter woont, dan is het logisch dat je daarheen gaat. Ik vind dat jongeren echt hun best hebben gedaan. Het is niet echt anders dan in vorige jaren.’

De ophef over overlast van jongeren op Waalstrandjes richting de Ooijpolder zijn ‘behoorlijk overdreven’, vindt Bruls. Die ophef ontstond pas goed toen Bruls mensen adviseerde niet naar die strandjes toe te gaan, vooral niet in de avonduren. Politie zou intensiever controleren, maar agenten kunnen alleen te voet het strand op en door de afgelegen locatie is het ‘onmogelijk’ bezoekers voor honderd procent te beschermen, zei Bruls in De Gelderlander. Zwicht hij voor raddraaiers? Nee, zijn oproep was bedoeld om mensen van goede wil te beschermen. Politie en boa’s blijven er controleren.

‘In de zomer is er altijd meer overlast’, herhaalt hij. ‘Dat ebt weer weg. Er is geen reden te denken dat het deze zomer meer wordt dan anders. Handhavers hebben het er druk mee, maar de overlast wordt overdreven.’

Druktemonitor
Burgemeester Ahmed Marcouch (PvdA) van het naburige Arnhem, denkt ook dat het ‘niet anders dan anders’ zal zijn met mogelijke illegale feestjes. ‘Bij excessen wordt opgetreden. Maar we zijn nog niet genoopt tot sluiting van gebieden. We kunnen handhaving gericht inzetten, maar ik verwacht geen risico’s rond jongeren.’ Hij wijst erop dat in de gemeente veel activiteiten voor kinderen en jongeren worden georganiseerd rond sport en cultuur. ‘De mogelijkheid tot evenementen zijn we nog aan het bekijken.’ Marcouch verwacht veel aanloop van toeristen. ‘Wat dat betreft zijn we een vakantieregio. Tot nu toe heeft iedereen zich goed gehouden aan de maatregelen. We hebben ons goed voorbereid en hebben om mensen drukte te kunnen laten vermijden ook een druktemonitor gelanceerd voor Arnhem-Nijmegen en de Veluwe. Die wordt een paar keer per dag geactualiseerd.’

‘Ik ben verrast door de discipline van de jeugd’, zegt burgemeester Paul Depla (PvdA) van Breda die de toonzetting van de vragen ‘somber’ vindt. ‘Ik ben ook een optimist.’ Hij wijst erop dat het aantal overlastmeldingen weliswaar is toegenomen. ‘Maar soms lijkt het of de tolerantiegrens bij mensen ook wel beperkt was, men belde snel de politie.’

Vooral in het begin van de coronatijd namen de meldingen van overlast toe. Vanuit de werkgroep-Halsema is er toen bewust voor gekozen extra op jongeren te letten, aldus Depla. Zij misten sociale contacten het meeste. Zij zijn het meest getroffen door de maatregelen en hun perspectief op de arbeidsmarkt veranderde. ‘Geef hen dus wat meer ruimte. In delen van steden zaten ze opgesloten, zonder tuin, en waren ze hun contacten kwijt. Dat was een zorg. Nu valt me op dat er weinig overlast is of grote feesten zijn, ook niet in het weekend en tijdens het festivalseizoen.’

Depla denkt dat uiteindelijk toch veel mensen op vakantie zullen gaan. ‘Met de versoepelingen is de zomer gelukkig toch anders dan we eerst dachten. We hebben het virus meer onder controle, dus er is ook meer ruimte voor kermissen en evenementen. Heel veel zomeractiviteiten gaan door.’ Toch is Depla ‘niet blind’ voor de risico’s. ‘Het is goed altijd de vinger aan de pols te houden en we volgen ook de ontwikkelingen in de rest van het land.’ Hij constateert dat in de meeste steden geen eruptie aan illegale feestjes is geweest. ‘Ik ben blij dat jongeren zich aan de maatregelen hebben gehouden. Vorig jaar waren er meer illegale feestjes dan dit jaar. Ze zijn nauwelijks ziek van het coronavirus, maar toonden zich verantwoordelijk en dat is een compliment waard.’

Het is zaak voldoende vertier te bieden deze zomer. ‘Je wilt zomeractiviteiten en zomerkampen hebben en dat veel van hen op vakantie gaan. Onder de 18 mag alles’, merkt hij op. ‘Jongeren moet je verleiden en begeleiden naar activiteiten en hen medeverantwoordelijk maken, niet meteen gaan dreigen en waarschuwen. Daar was de afgelopen tijd geen aanleiding toe. Geef goedwillenden ruimte en pak kwaadwillenden aan.’


Social media
‘De afgelopen weken zien we steeds vaker dat mensen in opstand beginnen te komen tegen de geldende corona-maatregelen in Nederland. Bijvoorbeeld bij jongeren en hooligans. Ik snap best dat het niet gemakkelijk is om die maatregelen te blijven naleven. Maar omdat we die maatregelen met zijn allen de afgelopen periode hebben nageleefd, waren de huidige versoepelingen ook mogelijk’, schrijft de Eindhovense burgemeester John Jorritsma in zijn reactie op vragen van Binnenlands Bestuur. ‘We bereiden ons in Eindhoven voor door met allerlei partners in de stad en de regio de vinger aan de pols te houden en snel te schakelen als dat nodig is. Jongerenwerkers zijn bijvoorbeeld ook online getraind om te signaleren wat er online gaande. Juist omdat in coronatijd de leefwereld van jongeren zich ook daar afspeelt (nog meer dan normaal). Ook politie en handhaving zijn online en communiceren vaak via verschillende sociale media met jongeren in Eindhoven. Hierdoor is er snel zicht op de sentimenten, maar zijn zij zelf ook laagdrempelig bereikbaar.’

Na het noodbevel in Helmond om de orde te herstellen, toen jongeren de confrontatie zochten met de politie hebben jongerenwerkers in Eindhoven, in aanloop naar de aankondigde ongeregeldheden in het stadsdeel Tongelre in dezelfde week, veel gesproken met jongeren om ervoor te zorgen dat ze zich niet daarbij zouden aansluiten. ‘Voor de groep die zich daar niets aan gelegen liet liggen, heeft de driehoek snel besloten om een noodverordening in te stellen. Die maakte het mogelijk om al op voorhand mensen preventief te fouilleren en/of aan te houden om te voorkomen dat het uit de hand zou lopen.’ Volgens Jorritsma is het goed dat er ook voor jongeren weer meer kleinschalige fysieke evenementen mogelijk zijn, dat de horeca weer open zijn en dat buiten- en binnensport weer kan. ‘Laten we hopen dat die versoepelingen die voor de komende periode zijn aangekondigd genoeg ruimte bieden voor mensen om zich te houden aan de coronamaatregelen, want totdat er vaccin is, houden we alleen zo corona er samen onder.’


Voetbalsupporters
In september begint de betaald voetbalcompetitie weer, zelfs met publiek, maar wel op anderhalve meter afstand van elkaar en zonder te zingen of te juichen, want zo wordt het virus sneller verspreid.

Maar de Eindhovense burgemeester John Jorritsma (VVD) heeft al laten weten niet het PSV-stadion te ontruimen als er wordt gejuicht. ‘Dat wordt burgeroorlog.’ Hij vindt duizenden voetbalsupporters in een afgesloten stadion een ‘doodeng dilemma’ en waarschuwde al dat hij geen ‘juichpolitie’ heeft. Daar sluiten de burgemeesters van Arnhem, Breda en Nijmegen zich bij aan. Marcouch zegt in goed contact te staan met de supportersverenigingen van Vitesse en de club zelf. ‘Ik hoop op een mooie zomer met inachtneming van de maatregelen en zie geen reden voor zorg.’

Nijmegen heeft geen last van hooligans, zegt Bruls. ‘Die hebben we in het verleden goed aangepakt.’ ‘Echte hooligans hebben ook geen reden nodig om onheil te trappen.’ De vaste NEC-aanhang krijgt zeker een plekje, denkt hij. ‘Anderen niet. De diehards, de donkerroden, houden we kort.’ Juichen valt niet te beletten, denkt Bruls. ‘Ik heb wel een goed gevoel bij de anderhalve meter op de tribune. Daar is gemopper over, maar de clubs zitten er goed in. Er is nu ook tijd voor de voorbereiding. Ik ben allang blij dat het kan beginnen, het glas is halfvol. Juichen en zingen is ook een verantwoordelijkheid voor de clubs. ‘We hebben geen juichpolitie, dus moeten we het van de innerlijke kracht hebben. Als anderhalve meter lukt, heb ik daar vertrouwen in.’

Depla vindt een stadion zonder zingen als een theatervoorstelling van Theo Maassen zonder lachen. ‘We zijn in gesprek met NAC-supporters om op een veilige manier naar het voetbal te gaan, elkaar niet omhelzen bijvoorbeeld. Onder 18 mag men bij elkaar zitten, gezinnen ook. Anderhalve meter is wel belangrijk, het juichen niet. Uit het rapport-Halsema kwam voort dat je mensen mede-eigenaar moet laten zijn. Leg niet alles op, maar geef aan wat je belangrijk vindt en laat het verder aan de KNVB, clubs en supporters. Er kan veel meer dan we als overheid kunnen bedenken. Die creativiteit moeten we de ruimte geven. Als mensen zich eigenaar voelen, dan is dat anders dan een opgelegde oplossing, want dan krijg je weerstand. Wees scherp in doelstellingen, maar laat oplossingen aan de creativiteit van de samenleving. Dat verwacht ik ook bij het voetbal. Eigenaren voeren oplossingen uit en volgen ze. Dat is de rode draad bij jeugd en voetbalsupporters. Zo houd je langdurig draagvlak voor coronamaatregelen.’

Plaats als eerste een reactie

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Advertentie