Wees geen Westland

Gemeenten zijn blij dat een meerderheid van de Eerste Kamer heeft ingestemd met de spreidingswet, door tegenstanders steevast de ‘dwangwet’ genoemd. Want gemeenten die door het rijk worden gedwongen asielopvang te realiseren, is blijkbaar iets heel anders dan gemeenten als Budel en Westerwolde, die al jarenlang door de omstandigheden daartoe zijn gedwongen.

Dat die gemeenten nu verheugd zijn dat de spreidingswet een feit is, is natuurlijk niet verbazend. Maar er zijn ook gemeenten die nog geen opvang boden, en toch blij zijn met de wet. Want vaak wordt gesuggereerd dat het bij die gemeenten om onwil gaat. Er zullen ongetwijfeld gemeenten zijn die uit angst voor negatieve reacties van inwoners de gemeentegrenzen potdicht houden. Maar er zijn ook gemeenten die wel willen, maar door regelgeving worden beknot. Omdat een omgevingsvergunning niet rond komt, een bestemmingsplan niet kan worden gewijzigd, er stikstofregels worden overtreden. Of omdat het COA weinig voelt voor kleinschalige opvang. Die gemeenten zullen zich gesteund voelen door de spreidingswet, want je kunt natuurlijk moeilijk een gemeente dwingen asielopvang te realiseren als je dat tegelijkertijd ­onmogelijk maakt door rigide vast te houden aan regels.

Maar het grootste punt is natuurlijk het echte of vermeende gebrek aan draagvlak onder inwoners van een gemeente. En dat is misschien wel het grootste winstpunt van de spreidingswet. Natuurlijk is het van belang inwoners op de hoogte te stellen waar een opvang komt, wat het voor hen betekent en ze te betrekken bij wat komen gaat. Maar het is niet in de haak om je als gemeentebestuur te verschuilen achter onwillige inwoners. Soms moet je als bestuur besluiten durven nemen die nodig zijn, ook al zijn die niet bij iedereen populair. Met de spreidingswet kan het rijk zo’n besluit afdwingen. Sinds de Eerste Kamer heeft ingestemd met deze wet, zijn er al gemeenten die uit eigen beweging kijken naar waar en wanneer opvang mogelijk is.

En dan heb je nog een gemeente als Westland, waar een raadsmeerderheid direct uitsprak niet van plan te zijn de wet uit te voeren.

Little Hungary in Holland. Wees geen Westland.