Gaat u eerst maar even zitten

Bovendien sluit het aan bij de kennelijke behoefte van opeenvolgende hoofdstedelijke crimefighters – Welten toont zich hierin een goede leerling van Nordholt en Kuiper – om via een uitgekiende mediastrategie de agenda te formuleren voor het publieke debat over openbare orde en veiligheid.

Afgelopen maandag was het opnieuw raak. Tijdens zijn nieuwjaarstoespraak lanceerde Welten een website waarop de Amsterdamse politie afbeeldingen en namen laat zien van veroordeelden die hun gevangenisstraf nog moeten uitzitten. Op www.veroordeeldengezocht.nl staan er inmiddels 43, die allemaal zijn veroordeeld voor ernstige delicten (waarop tenminste een maximale strafmaat van acht jaar staat). De doelgroep is echter veel groter: naar schatting van de Amsterdamse hoofdcommissaris lopen er alleen al in de hoofdstad 1700 veroordeelden vrij rond en voor heel Nederland schat hij het totaal op 50.000. Met de website hoopt de politie vooral op nieuwe tips; het is zeker niet de bedoeling dat burgers zelf overgaan tot een ‘citizens arrest’. Daarvoor hebben de betrokkenen vaak net een iets te gewelddadig verleden. ‘Ga niet zelf tot actie over, maar neem contact op met de politie’, staat er ook niet voor niets in koeienletters boven aan de website. Die pet past ons allemaal, maar de politie past ‘m in dit geval toch net iets beter.

Welten mocht zijn plan maandagavond bij Pauw en Witteman uitgebreid komen toelichten. De hoofdcommissaris omzeilde bij die gelegenheid vakkundig alle vragen over hoe het nou toch kan dat er zo veel veroordeelden vrij rondlopen. Daar ging-ie niet over, vond Welten. Voor iemand met zulke heldere opvattingen over uiteenlopende zaken die niet direct tot het domein van de politie behoren, op zijn minst een niet-alledaags standpunt.

Wèl nam de korpschef de gelegenheid te baat ervoor te pleiten dat ook gemeenten – waarover hij trouwens ook niet gaat, maar dit terzijde – zich bij het systeem aansluiten. Wie een paspoort of rijbewijs komt aanvragen en nog een celstraf heeft openstaan, krijgt voortaan nul op het rekest. ‘Gaat u eerst maar even zitten’, zou de, uiteraard klantvriendelijk geformuleerde, gemeentelijke standaardreactie in zo’n geval moeten zijn.

De gemeentelijk baliemedewerker wordt daarmee ongewild het sluitstuk van een kennelijk niet-functionerend (justitieel) systeem. Terwijl het toch veel meer voor de hand zou liggen dat de partners in de justitiële keten maatregelen bedenken die ertoe leiden dat criminelen na hun veroordeling gewoon in de cel belanden. En dan hebben wij het niet eens over de vraag of die baliemedewerker – anders dan de gemiddelde bezoeker van de Amsterdamse website – wèl geëquipeerd is voor de omgang met geweldsgevaarlijke delinquenten.

Of zou Bernard Welten maandagavond al met zijn gedachten bij de eerste Nova-uitzending van 2010 zijn geweest? Met als belangrijkste onderwerp: het pleidooi van de Amsterdamse korpschef voor een landelijke geweldsinstructie voor medewerkers van gemeentelijke publieksdiensten.

Ad Burger