Nederlander in buitenland mijdt Eerste Kamerverkiezing

Voor de verkiezingen van de Eerste Kamer registreren zich veel minder Nederlanders in het buitenland dan voor de verkiezingen van het Europese Parlement of de Tweede Kamer. Tot nu toe registreerden zich zo’n 30.000 kiezers in het buitenland voor de stembusgang later dit jaar. Voor de Europese Verkiezingen ligt dat aantal op ruim 80.000 kiezers en voor de Tweede Kamer op ruim 90.000 kiezers. Registreren om te stemmen kan nog tot uiterlijk 1 februari.

Primeur

Het is voor het eerst dat Nederlanders in het buitenland invloed kunnen uitoefenen op de samenstelling van de Eerste Kamer. Dat gaat net zoals de binnenlandse verkiezingen op een indirecte, getrapte manier. De leden van het kiescollege niet-ingezetenen stemmen mee voor de verkiezing van de leden van de Eerste Kamer. Dit doen ze samen met de leden van de Provinciale Staten en de leden van de kiescolleges Caribisch Nederland. Zo kunnen kiezers buiten Nederland invloed uitoefenen op de samenstelling van de Eerste Kamer.

Afvallers

Maar dan moeten ze zich wel registreren als kiezer. Dat deden 33.386 stemgerechtigden. Hun aanvragen worden komende week beoordeeld. ‘Er zouden nog kiezers kunnen afvallen omdat documenten als een ID-bewijs ontbreken’, aldus de gemeente Den Haag die de verkiezingen voor Nederlanders in het buitenland organiseert.

Gebrekkige communicatie

Hoeveel kiesgerechtigden er in het buitenland wonen, is niet bekend. PvdA-campagnecoördinator Tim van Lieshout zegt dat Kamervragen een beeld oproepen van een half tot één miljoen kiesgerechtigden in het buitenland. In die zin noemt hij het aantal van 33.386 geregistreerden ‘ongelooflijk weinig’. Van Lieshout laakt met name de communicatie over de verkiezingen. Die is in zijn ogen gebrekkig. Zo hebben Den Haag en het ministerie van Binnenlandse Zaken geen aparte campagnesite gemaakt, waarop partijen zich konden profileren.

Wettelijke regeling

Een nadeel is ook dat er geen gebruik kan worden gemaakt van al geregistreerden voor andere verkiezingen: iedere landgenoot in het buitenland moet zich opnieuw aanmelden.

‘Dat is wettelijk zo geregeld en dus niet door de gemeente besloten. De gemeente Den Haag voert de verkiezingen alleen uit’, laat een woordvoerder van Den Haag weten. Zo worden na registratie de kandidatenlijsten verstuurd en ontvangt de gemeente ook de stemmen. Ook voor de communicatie is Den Haag verantwoordelijk. De Hofstad werkt wat dat betreft nauw samen met Buitenlandse Zaken.

Op 3 februari worden de kieslijsten vastgesteld. Op 8 februari wordt vastgesteld wie zich correct geregistreerd heeft en half februari worden de kieslijsten naar hen verstuurd. Die moeten op 15 maart terug zijn in Den Haag. Op 30 mei komen de kiesmannen en -vrouwen bijeen om hun stem op de Eerste Kamerkandidaten uit te brengen.