Discussie megastallen op scherp

Met het aannemen van beide moties heeft de Kamer de  discussie over megastallen op scherp gezet. Dit gebeurt  voorafgaand aan een door staatssecretaris Bleker (Landbouw,  CDA) aangekondigde ‘maatschappelijke dialoog’,  die dit najaar moet leiden tot een landelijke visie op de  schaalvergroting in de intensieve veehouderij. 

De aanpak van Bleker is op zichzelf al een doorbraak. Zijn  partijgenote Gerda Verburg, die in het vorige kabinet  Landbouw in portefeuille had, heeft jarenlang stelselmatig  geweigerd om een standpunt over megastallen in te nemen.  Het was aan de regio’s om daar over te oordelen,  vond zij. 

Bleker heeft inmiddels expliciet afstand genomen van de  koers van zijn voorganger. In een eerder deze maand aan  de Kamer verstuurde brief, schreef de staatssecretaris  dat hij niet voorbij kan gaan aan de onrust in de samenleving:  ‘Daarom wil ik vanuit mijn rol als bewindspersoon  verantwoordelijkheid nemen in de maatschappelijke discussie  over megastallen.’ 

Dit is overigens niet in de laatste plaats om de onder vuur  liggende sector te hulp te schieten. Op een partijbijeenkomst  in het Gelderse Geldermalsen waarschuwde de  staatssecretaris er onlangs voor dat de agrarische sector  haar ‘verwevenheid met de samenleving, en daarmee  haar maatschappelijk draagvlak’ dreigt te verliezen. De  menselijke maat moet daarom leidend zijn, zei Bleker op  deze vergadering. 

Gezien de aanhoudende maatschappelijke onrust, wil de  staatssecretaris komende tijd gesprekken aangaan met  alle mogelijke betrokkenen. Daarbij wil hij kijken naar de  volksgezondheid, de diergezondheid, het dierenwelzijn en  de ruimtelijke ordening. Ook heeft hij een ‘representatief  publieksonderzoek’ aangekondigd, en wil hij via internet  ‘een voor iedereen toegankelijke discussie’ organiseren.  Toch is de Tweede Kamer er niet gerust op dat dit alles tot  resultaat heeft dat er in de toekomst geen nieuwe megastallen  gebouwd zullen worden. De twee moties vormen  daarom een duidelijk schot voor de boeg: als het aan de  Kamer ligt, wordt een halt toegeroepen aan de schaalvergroting  in de veehouderij. Uitsluitend de regeringspartijen  CDA en VVD, en de SGP hebben afstand genomen van  beide moties. 

Dat het echter niet eenvoudig zal zijn om van de ene op  de andere dag een bouwstop af te kondigen, mag blijken  uit de ervaringen in Noord-Brabant. Daar zag het provinciebestuur  zich na een aanscherping van het beleid geconfronteerd  met tientallen situaties waarin agrariërs  zich konden beroepen op gewekte verwachtingen of zelfs  keiharde toezeggingen van overheidswege. Elke bouwstop  heeft letterlijk zijn prijs.