Den Haag viert ‘mijlpaal’ van half miljoen inwoners

Volgens wethouder Marnix Norder (bouwen en wonen, PvdA) zijn er drie belangrijke redenen voor de stijging van het aantal Hagenaars. De voornaamste: de ontwikkeling van de vinexwijken Leidschenveen en Ypenburg. Zonder die wijken met bij elkaar ruim 42 duizend inwoners, zou Den Haag zijn gekrompen.

 

Andere oorzaken voor de groei: de profilering van Den Haag als internationale stad van vrede en recht en de samenwerking met de Universiteit Leiden. Volgens Norder groeit het aantal studenten de komende 5 jaar van 28 duizend naar 35 duizend. In Den Haag wonen momenteel zo’n 35 duizend ‘expats’.

 

Norder: ‘Dat de Universiteit Leiden kiest voor uitbreiding in Den Haag en dat internationale instellingen liever hier zitten dan in Genève, is het gevolg van collegebeleid. De vinexwijken werden gezien als het einde van de stad, maar wij hebben juist ingezet op binnenstedelijk bouwen. Door verdichting wonen er weer steeds meer mensen per vierkante meter. En dankzij duizend dakopbouwen in de afgelopen jaren, zijn woningen een stuk groter geworden.’

 

Deskundigen nuanceren Norders verklaringen. Zij zien vooral andere oorzaken van de (Haagse) groei. ‘De belangrijkste reden is dat de bevolking van Nederland nog altijd groeit en de meeste mensen in het Westen willen wonen’, zegt Joop de Beer, hoofd van de afdeling prognoses bij het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI).

 

Volgens Jan Latten, demograaf van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), is er bovendien sprake van een mondiale trend. Sinds een paar jaar woont zowel een meerderheid van de Nederlandse - als van de wereldbevolking in de stad. ‘Nederland wordt steeds meer een diensteneconomie en hoogopgeleide gezinnen hechten aan stedelijke voorzieningen, zoals kunst en cultuur, crèches en restaurants. Steden die aan die vraag kunnen voldoen doen het goed.’

 

Uit recente CBS-cijfers blijkt dat de bevolking in de drie grote steden drie keer zo snel groeit als het landelijke gemiddelde. 5 jaar geleden bleef de bevolkingsgroei in de grote steden nog achter bij de rest van het land. De steden verloren aan inkomen, al was Den Haag (48 procent allochtonen, waarvan 15 procent van Westerse afkomst) een uitzondering vanwege de vele expats met bovengemiddelde salarissen. Ongeveer sinds 2008 is sprake van een trendbreuk. Het vestigingsoverschot wordt voornamelijk veroorzaakt door buitenlandse migratie, maar volgens Latten is het interessante nu dat er sinds enkele jaren ook een binnenlandse toestroom aan wordt toegevoegd.

 

Al is de bevolkingsgroei ook deels een ‘definitiekwestie’, zegt De Beer van het NIDI. Door herindelingen zijn bepaalde (vinex-) wijken bij de grote steden gaan behoren. Zo was de bevolkingstoename in Rotterdam in 2010 extra groot door de annexatie van Rozenburg. De Haagse vinexwijk Leidschenveen behoorde tot 2002 aan Leidschendam toe.

 

Latten en De Beer denken dat Den Haag al geruime tijd meer dan een half miljoen inwoners telt, als de - niet ingeschreven - arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa zouden worden meegeteld. Ook expats zijn niet verplicht zich in te schrijven.

 

Waarde

 

Den Haag hecht veel waarde aan de bevolkingsgroei. Wethouder Norder wijst erop dat door groei binnenstedelijke voorzieningen, zoals scholen, sportvelden en winkelcentra, in stand kunnen worden gehouden. Hij noemt als voorbeeld voetbalvereniging Haagse Hout uit de wijk Bezuidenhout. Norder: ‘Een paar jaar geleden was men bang dat de vereniging ermee op zou moeten houden. Nu willen ze een extra veld! Groei biedt perspectief.’

 

Niet iedereen in Den Haag is blij met de bevolkingstoename. Fractievoorzitter Joris Wijsmuller van op positiepartij de Haagse Stadspartij (HSP) wijst onder meer op de vele bouwprojecten die vanwege de crisis zijn stil- of stopgezet, met braakliggende terreinen tot gevolg. ‘De keerzijde van de drang naar groei is in deze tijd goed zichtbaar.’ De bevolkingstoename gaat volgens Wijsmuller ten koste van de ruimte en het groen.

 

Norder zegt dat de gemeente juist heeft geïnvesteerd in groen, ondanks de bevolkingsgroei. Het strand en de vele parken beschouwt het stadsbestuur als de ‘gouden eieren’ van de stad, een reden voor veel mensen om voor Den Haag te kiezen.

 

Als het aan Norder ligt groeit de stad de komende jaren ‘rustig’ verder, al zal het tempo door de crisis iets lager liggen. Demograaf Latten begrijpt het enthousiasme van Den Haag wel, omdat de stad meer draagkrachtige bewoners weet te trekken. ‘Het gaat niet alleen om de kwantiteit, maar ook om een balans. Dat je niet alleen arme bewoners in je stad hebt, maar ook rijke.’  

---

Polycentrisch
Den Haag bereikte in 1950 al een keer de grens van 500 duizend inwoners; in 1966 telde de stad zelfs meer dan 600 duizend inwoners. De piek werd bereikt in 1958: 606.825 Hagenaars. Maar net als in alle grote steden liep het aantal inwoners daarna fors terug. Op zoek naar eengezinswoningen met een tuin vertrokken gezinnen met kinderen naar groeigemeenten, zoals Zoetermeer. In 2000 telde Den Haag nog slechts 441.097 inwoners, maar sinds 2002 groeit de stad weer.

 

De laatste jaren zoeken Den Haag en Rotterdam steeds meer toenadering tot elkaar. Sinds een jaar rijdt RandstadRail ononderbroken van Rotterdam naar het Haagse Centrum en sinds anderhalf jaar heet het voormalige Zestienhoven ‘Rotterdam The Hague Airport’. Door de verbetering van de infrastructuur ontstaat onder meer in de zuidvleugel van de Randstad een ‘polycentrische stedeling’, zoals CBS-demograaf Jan Latten het noemt. ‘Dat zijn bewoners die een hele regio gebruiken en zich niet meer per se verbonden voelen met een stad.’

 

Andere steden G4

Amsterdam:	767.849 inwoners
Rotterdam:	590.131 inwoners
Utrecht:	306.731 inwoners

Bron: CBS, cijfers over 2010