Iedereen is gelijk, maar niet hetzelfde

Alle mensen zijn gelijkwaardig en hebben dezelfde rechten. Dat is het uitgangspunt dat het College voor de Rechten van de Mens hanteert. Er mag geen onderscheid worden gemaakt op grond van godsdienst/levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, afkomst, geslacht, zwangerschap, nationaliteit, seksuele gerichtheid, burgerlijke staat, handicap of chronische ziekte of leeftijd, en ook de arbeidsduur of contractvorm mag geen onderscheid opleveren. Wie van mening is dat een dergelijk onderscheid wel wordt gemaakt, kan een verzoekschrift (voorheen: klaagschrift) indienen bij het College voor de Rechten van de Mens.

Wat doet het College voor de Rechten van de Mens?

Volgens de eigen website bevordert, bewaakt, beschermt en belicht het College mensenrechten door onderzoek, advies, voorlichting en monitoring. Het College adviseert de overheid gevraagd en ongevraagd rondom het thema discriminatie. Werkgevers kunnen voor advies bij het College terecht met vragen over thema's zoals voorkeursbeleid en discriminatie op het werk. Ook oordeelt het College in individuele gevallen over discriminatie. Het oordeel dat het College is een advies en juridisch niet bindend. Het oordeel kan uiteraard in andere procedures worden ingebracht, maar dat betekent nog niet dat een andere instantie het College altijd volgt.

Iedereen gelijk is ook niet eerlijk

In de zaak waarin Capra Advocaten de werkgever vertegenwoordigde, lagen de feiten iets anders. De werknemer vond juist dat de werkgever ten onrechte iedereen hetzelfde behandelde en was van mening dat wel onderscheid moest worden gemaakt. Dit lijkt op het eerste oog wellicht wat vreemd, maar een nadere bestudering van de feiten maakt een en ander duidelijk.

De werkgever mag niet iedereen dezelfde keuringseisen opleggen

De medewerkster was werkzaam als vrijwilliger bij de brandweer. De brandweer heeft voor alle medewerkers dezelfde keuringseisen, ongeacht leeftijd of geslacht. Om het vak uit te mogen oefenen moet de medewerker voldoen aan alle keuringseisen. Onderdeel van de keuring is het afleggen van een parcours.
De medewerkster was van mening dat zij werd gediscrimineerd doordat de werkgever voor de fysieke keuringseisen - de verschillende onderdelen van het af te leggen parcours - één en dezelfde norm gebruikt voor mannen, vrouwen, jongeren en ouderen. De werkgever stelde daarentegen dat er geen sprake is van discriminatie. In de keuring wordt volgens de werkgever een minimumnorm gehanteerd die nodig is om de veiligheid van slachtoffers, collega’s en omgeving te garanderen. Erkend werd dat het een zware test is. Maar ook vrouwen en ouderen kunnen die halen, zo stelde de werkgever.

Geen directe discriminatie

Artikel 1 van de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen (WGB) en artikel 1 van de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (WGBL) verbieden zowel direct als indirect onderscheid. Van directe discriminatie is geen sprake. De keuring maakt immers bewust geen onderscheid naar geslacht en leeftijd.

Wel sprake van indirect onderscheid

Uit onderzoeksgegevens blijkt echter dat mannen en jongeren de test vaker en sneller volbrengen dan vrouwen en ouderen. Daarmee is sprake van indirect onderscheid op grond van geslacht en leeftijd. Dat mag niet, tenzij hiervoor een objectieve rechtvaardiging is.

Veiligheid is een objectieve rechtvaardigingsgrond

In de voorliggende kwestie is er volgens de werkgever zonder twijfel een reden die het maken indirect onderscheid objectief rechtvaardigt. Het garanderen van de veiligheid van de medewerkers zelf, de collega’s en de burgers rechtvaardigt immers dat aan iedereen dezelfde eisen worden gesteld Een brand maakt geen onderscheid naar leeftijd of geslacht. Een slachtoffer wordt niet ineens 40 kilo lichter als een vrouw of oudere medewerker een brandend huis binnen komt, stelde de woordvoerder van Brandweer Nederland toen gevraagd werd om een toelichting.

College: ‘gemaakt onderscheid is niet verboden’

Het College volgde de werkgever dan ook in zijn standpunt en oordeelde dat het gemaakte indirecte onderscheid niet verboden is. Deze werkgever discrimineert niet door bij de keuring aan iedereen dezelfde eisen te stellen.

U kunt ons ook inschakelen bij verzoekschriften aan het College

Wordt uw organisatie geconfronteerd met verzoekschriften ingediend bij het College voor de Rechten van de Mens, neem dan contact op met uw vaste contactpersoon of een van de andere advocaten van Capra. Zij begeleiden u ook in deze procedures.