Onderhandelingen nieuwe Cao Gemeenten/SGO van start

Op vrijdag 15 november 2024 zijn de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Werkgeversvereniging Samenwerkende Gemeentelijke Organisaties (WSGO) en de vakbonden de onderhandelingen gestart voor de nieuwe Cao Gemeenten/SGO. Op donderdag 7 november 2024 hebben de partijen de inzetbrieven voor de cao-onderhandelingen 2025-2026 uitgewisseld. Hieronder wordt aan de hand van de brieven de inzet van partijen van de onderhandelingen op hoofdpunten geschetst.

De inzetbrief van de VNG en WSGO

• Inclusieve cao
  De VNG en WSGO willen de cao inclusiever maken, zodat medewerkers zich beter herkennen in de cao en gelijke toegang hebben tot de arbeidsvoorwaarden. Dit willen ze bereiken door het invoeren van gendertransitieverlof en het uitbreiden van het ouderschapsverlof voor meeroudergezinnen en meerlingen. Daarnaast krijgt de medewerker de mogelijkheid om tweede Paasdag of tweede Pinksterdag in te ruilen voor een andere feest- en herdenkingsdag, die beter aansluit bij de culturele achtergrond en/of levensovertuiging van de medewerker. Zo treedt de Cao Gemeenten in de voetsporen van de Cao Rijk, die al eerder inclusiviteit als vuistregel in haar pilot introduceerde.
• Aanpassen bovenwettelijke sociale zekerheid
  Net als bij de vorige onderhandelingen willen de werkgevers de na-wettelijke uitkering schrappen. Medewerkers die na het ingaan van de nieuwe Cao werkloos worden, komen dan niet meer in aanmerking voor een na-wettelijke uitkering. Nieuw ten opzichte van de vorige onderhandelingen is dat de aanvullende uitkering voor medewerkers die worden ontslagen wegens disfunctioneren moet worden geschrapt.
• Loon en loongebouw
  Er wordt voorgesteld dat de werkgevers zelf onderzoeken op welke wijze het loongebouw wordt verbeterd, omdat het huidige loongebouw ten opzichte van andere loongebouwen relatief veel periodieken in de lagere schalen en een vlakkere loonlijn heeft. Er moet hiernaast in de cao een procentuele verhoging komen van de salarisschalen. Ook wordt voorgesteld om het minimum uursalaris in de cao af te schaffen.
• Extra vergoedingen
  De werkgevers moeten een lokale regeling vaststellen voor de vergoedingen van woon- en werkverkeer. Daarnaast wordt geprobeerd om draagvlak te creëren voor de beschikbaarheidsdienst door deze toelage te verhogen. Ten slotte is het plan om de toelage onregelmatige dienst (TOD) te verhogen op zaterdag, zon- en feestdagen.
• Overig
  Voor de reservisten wordt voor verlofperiodes het maandinkomen aangevuld door de gemeente.

De inzetbrieven van de vakbonden

• Inclusievere cao
  De inzetbrieven van de Federatie Nederlandse Vakbewegingen (FNV), het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) en de Centrale van Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF) zetten net als de werkgeversorganisaties in op een inclusievere cao. Zo willen ze gendertransitieverlof, mantelzorgverlof en aanvullend ouderschapsverlof voor meeroudergezinnen en meerlingen. De mogelijkheid van het inruilen van een feestdag wordt door de FNV voorgesteld. Ook wil het CNV rouwverlof en het gelijkstellen van verlof bij feestdagen en overwerkvergoeding bij parttimers.
• Loon en loongebouw:
  De vakbonden willen een stevige koopkrachtverbetering voor de medewerkers en willen het loongebouw verbeteren. De FNV wil een loonsverhoging van 7%, waar het CNV nog onduidelijk is over een percentage.
• Extra vergoedingen
  De bonden zetten nog extra in op het kunnen aflossen van de studieschuld via de cao. Ook vinden de bonden dat de gemeentelijke organisaties verplicht een woon-werkverkeer vergoeding vast moeten stellen. Net als de werkgeversverenigingen willen de bonden een verhoging van toelages omtrent de TOD.
• Verkorten fulltime werkweek
  Op de lange termijn wil het CNV naar een werkweek van 30 uur toewerken. Om dat te bereiken, stellen ze voor om de werktijd van een voltijdsdienstverband te verkorten van 36 uur per week naar 34 uur per week met behoud van salaris. De FNV steunt een vierdaagse werkweek.
• Pensioen
  Het CNV en de FNV pleiten voor het aanpassen van de RVU-afspraken; het CNV naar de nieuwe landelijke regeling en de FNV met eigen voorwaarden. Het CNV stelt additioneel voor om boven de 63 jaar geen verplichte consignatiediensten te hoeven draaien en het afschaffen van de verplichte RTGB vanaf 63 jaar. Ook wil het CNV een vitaliteitsbeleid toevoegen aan de cao en het ambtsjubileum verlagen van 50 naar 45 jaar.
• Overig
  Voor de reservisten wordt voor verlofperiodes het maandinkomen aangevuld door de gemeente. Brandweer- en politievrijwilligers moeten ondersteund worden in hun vrijwilligerswerk. De FNV benadrukt nog dat er steeds meer onveiligheid wordt ervaren op de werkvloer. Er moeten mogelijkheden worden onderzocht voor een goede toegankelijke meldstructuur.

Wat valt er op?

Op een aantal punten, zoals inclusie, gendertransitieverlof, uitbreiding van het ouderschapsverlof en het loongebouw komt de inzet van de vakbonden en de werkgeversverenigingen overeen. Naar verwachting zullen partijen op deze punten tot een akkoord komen.

Op andere punten wijkt de inzet van de vakbonden sterk af van de inzet van de werkgeversvereniging. Opvallend punt in de inzetbrieven is dat de FNV als enige een concreet antwoord heeft gegeven op de gewenste loonsverhoging. Het zal moeten blijken of de door FNV gewilde 7% wordt geaccepteerd door de werkgeversverenigingen en waar de andere partijen op inzetten. Daarnaast zetten de bonden in op bijvoorbeeld het aflossen van de studieschuld binnen de cao, aanpassen van de RVU en het verkorten van de werkweek. Dit ontbreekt in de inzetbrief van de werkgeversorganisaties. Het aanpassen van de bovenwettelijke sociale zekerheid ontbreekt daarentegen in de brieven van de vakbonden. Naar verwachting zullen dit de punten zijn waar partijen stevig over zullen onderhandelen.

Voor nu zullen we de onderhandelingen moeten afwachten om te zien of partijen voor het aflopen van de huidige Cao per 1 april 2025 tot een akkoord zullen komen. Daarbij is het eveneens afwachten wat de uiteindelijke uitkomst van de onderhandelingen zal zijn en in hoeverre het resultaat overeenstemt met de inzet.

Dit artikel is mede geschreven door Manisha Wegter (Werkstudent bij Capra Advocaten te Zwolle).