5 tips voor het schrijven van een pleitnota

Het schrijven van een pleitnota kan een hele opgave zijn. Helemaal als u dat niet elke dag doet. Overheidsprofessionals moeten steeds vaker zelf hun zaak verdedigen bij een bezwaarcommissie of rechter. Een pleitnota kan dan handig zijn als u zeker wilt weten dat u geen ingewikkelde informatie vergeet. Maar waar moet u op letten bij het schrijven van een pleitnota? Hoe brengt u kleine, belangrijke en soms complexe zaken overtuigend, gestructureerd en helder over? Wij geven u 5 tips om een succesvolle pleitnota te schrijven.

1. Ken uw publiek

Weet voor wie u de pleitnota schrijft. Het is zinvol om informatie in te winnen over de rechter en griffier voordat u begint. U moet hun immers boeien en overtuigen met uw pleidooi.  U kunt uw verhaal nog zo goed voorbereid hebben, maar als het publiek u niet begrijpt, staat u met lege handen. Wees dus publiekgericht.

2. Houd de kop-romp-staart indeling aan

Simpeler dan het kop-romp-staart model kan het bijna niet. Dit model is overzichtelijk en biedt structuur voor zowel de schrijver als het publiek.

• De inleiding: de kop

Begin uw pleitnota met een pakkende opening. Lukt dat? Dan bent u op de goede weg. Zo weet u uw publiek meteen te boeien.

• Het middendeel: de romp

Begin de romp met een heldere weergave van de feiten, die een gunstig licht op de zaak van uw cliënt werpen. Noem ook de feiten die niet per se in zijn voordeel spreken, maar wel van belang kunnen zijn voor de beslissing. Doe dit zo neutraal mogelijk. Probeer een logisch, consistent en juridisch onderbouwd verhaal te maken, met kloppende redeneringen en zonder fouten in de formulering. En eindig ook de romp weer met een verbindingszin, waarmee u een vloeiende overgang naar de staart van uw verhaal maakt.

• Het slot: de staart

In de staart vat u de belangrijkste argumenten samen en maakt u duidelijk welke beslissing u van de rechter verwacht.

3. Duidelijk taalgebruik

Vermijd langdradige uitweidingen en lange zinnen met veel bijzinnen. Een pleitnota, geschreven in spreektaal, werkt het beste. Probeer te denken als luisteraar en te schrijven als spreker. Als u schrijft als een spreker worden uw zinnen vanzelf korter.

4. Verlevendig uw tekst met stijlmiddelen

Hoe boeiender uw pleidooi straks is, des te groter de kans dat de rechter echt luistert naar wat u te zeggen hebt. Er zijn genoeg stijlmiddelen die u kan aanwenden om uw betoog te verlevendigen. Zo kunt u gebruikmaken van beeldend taalgebruik als metaforen, vergelijkingen en tegenstellingen. Ook kunt u afwisselen tussen formeel en informeel taalgebruik.

5. Lees uw pleitnota hardop voor

Als u uw pleitnota voorleest, merkt u vanzelf waar de tekst niet goed loopt of niet duidelijk genoeg is.  Houd als richtlijn aan dat de tekst, als u deze uitspreekt, niet langer is dan 30 minuten. Beslissen wat er in die 30 minuten wel en niet gezegd moet worden is ontzettend lastig. Beperk u dan ook echt tot de wezenlijke punten van uw verhaal. Maak uw pleitnota daarom ook niet langer dan echt noodzakelijk is. Want hoe langer mensen naar u moeten luisteren, des te moeilijker het is om hun aandacht vast te houden.

Meer weten?

Wilt u meer weten over het schrijven van een pleitnota? Het houden van een succesvol pleidooi? Of het voeren van een bezwaar- of beroepsprocedure? Wij hebben verschillende trainingen en opleidingen in ons aanbod waarin deze onderwerpen aan bod komen. Denk bijvoorbeeld aan de training Medewerker Bezwaar en Beroep in het Sociaal Domein of de opleiding Bestuurlijk Juridische Kant van Bouw- en Woningtoezicht.