Het Nieuwe Werken; hoe draaien we deze superhit niet volledig stuk?

Net als bij muziek zult u bij organisatieontwikkeling zien dat de al aanwezige basis nooit vergeten wordt, maar dat op deze basis nieuwe superhits voor uw organisatie gemaakt worden. Vraagt u bij de meezingers wat Het Nieuw Werken voor uw organisatie kan betekenen? De nieuwste superhit hoeft niet overal op maximaal volume uit de speakers te knallen. Zoek eerst de bekende melodie, neurie mee en geef het een plaats in de top 2000 aller tijden.

Yesterday “All my troubles seemed so far away”
In vergelijking met gisteren, lijken er nu heel veel problemen te spelen. Maar niets is minder waar, ze waren er altijd al wel. Er zijn nu alleen weer nieuwe ontwikkelingen en oplossingen mogelijk. Voor de medewerkers klinkt Het Nieuwe Werken toch goed? Flexibel en efficiënt omgaan met arbeidstijd en werkomgeving. De mogelijkheden tot samenwerking en kennisdeling zijn nog nooit zo groot geweest. Ondersteund met geavanceerde technologie. Doel: de medewerker in staat stellen het beste uit zichzelf te halen. En wat denkt u van de nieuwe medewerker die op de gemeentepoort staat te bonzen en een baan komt opeisen. Kunnen we de volgende generatie voldoende uitdaging bieden in hun werk? Of zijn ze straks alleen maar in te huren op naam van hun eigen onderneming. En dan?

Veel gemeenten hebben de afgelopen jaren ervaringen opgedaan met het Overheidsontwikkelmodel (als instrument voor organisatieontwikkeling). Aan de hand van het model waren gemeenten gisteren nog bezig om van een ad-hoc organisatie een wat meer op elkaar aansluitende proces organisatie te maken die afgestemd is op klantwensen. Vandaag wordt aan hen gevraagd om de volgende stap te maken. Veel meer integraal te gaan werken. Het Nieuwe Werken te laten werken.
Maar wat werkt er vandaag voor uw gemeente? Passen deze oplossingen nu in de organisatie? Uw ambitie en de gewenste doorontwikkeling van uw organisatie moet centraal staan. Als daar elementen van Het Nieuwe Werken bij passen, dan verdienen deze aandacht en kunt u er zeker verder mee aan te slag.

Figuur 1. Overheidsontwikkelmodel

Come together “Right now”
Stel; uw organisatie is het afgelopen jaar bezig geweest om de activiteiten te stroomlijnen. Bent u dan klaar voor een mooi online platform om collega’s mee te laten denken over hoe deze activiteiten in klantprocessen opgenomen kunnen worden? Bent u dan klaar voor inspraak  van inwoners op deze processen? Of moet u misschien eerst nog andere uitdagingen overwinnen om dit écht van de grond te krijgen?
Het uitgangspunt van het Overheidsontwikkelmodel is dat u eerst verschillende eerdere fasen van ontwikkeling met doorlopen om echt goed inhoud te kunnen geven aan Het Nieuwe Werken. Uiteraard kunt u productiever en efficiënter werken, dit is vaak de basis geweest van organisatieontwikkeling. Maar vergeet dan niet dat ook nu daar gedrag bij hoort. Medewerkers die verder kijken dan hun eigen taak of activiteit. Medewerkers die geïnspireerd en gemotiveerd worden door deze afdelingsoverstijgende blik. Dit vergt denken in klantprocessen, in een heldere visie waar de gemeente (en afdeling) voor staat, het stellen van prioriteiten en het definiëren van heldere managementinformatie en resultaatafspraken waar u op gaat sturen. Uw organisatie heeft deze goede basis nodig om de ontwikkelingen echt door te kunnen blijven voeren. Dus gooi vooral de eerdere ervaringen en veranderingen niet overboord, laat het samenkomen.

Help! “Get my feet back on the ground”
Binnen het Overheidsontwikkelmodel zouden de kenmerken van het Nieuwe Werken het beste tot zijn recht komen in de fase Systeemorientatie. Zo’n organisatie typeert zich door netwerken, integraal werken, duidelijke regievoering, omgevingsbewustzijn en doelgerichtheid. De visie is leidend voor de hele organisatie en medewerkers. U stelt de huidige gang van zaken ter discussie (innovatie). Om deze fase te kunnen bereiken, is het van belang dat er helderheid is over de klantprocessen, over wat medewerkers motiveert, over de doelen van de afdeling. Gaat technologie er voor zorgen dat medewerkers productiever en efficiënter gaan werken in een snelle digitale en draadloze wereld? Kunnen we met minder werkplekken en flex-werken nog goed communiceren en kennisdelen, ook met de buitenwacht?

Het komt niet alleen op ICT neer, maar zeker ook op HRM, leiderschap en het hebben van een heldere visie en doelen. Neuriet u mee met de superhit? De melodie is er al. Het refrein is vol met vragen voor u:

Hoe inspireert, motiveert, waardeert en reflecteert u?
Hoe past plaats- en tijdonafhankelijk werken en informeren bij u?
Waar komt Het Nieuwe Werken aan het eind van 2012 in uw organisatie top 2000? Ergens net boven procesmatig werken en onder regiegemeente?

Helga Witjes, organisatieadviseur Bestuursacademie Nederland
Mieke Souverein, programmamanager Bestuursacademie Nederland