Gemeentelijke academies: evenwicht zoeken tussen zelf uitvoeren en inhuren externe opleiders

Er valt veel te overdenken en bespreken over het inrichten van een gemeentelijke academie of bedrijfsschool. Dat bleek uit de vele opmerkingen en vragen tijdens de bijeenkomst ‘Stand van de gemeentelijke academies: de organisatie van het leren’ op 6 november jl. die door de Bestuursacademie is georganiseerd. Het doel van de bijeenkomst was niet de ideale oplossing te vinden en een blauwdruk leveren, maar de aanwezigen van elkaar laten leren bij het komen tot een goede besluitvorming over de wijze waarop leren en trainen inhoud krijgt of zou kunnen krijgen.

P&O-enquête
Uit de P&O-enquête die de Bestuursacademie heeft gehouden, blijkt dat bij initiatie van een eigen academie of school het benutten van eigen expertise en het passend maken op het eigen strategisch opleidingsbeleid belangrijke elementen zijn. Maar de factor tijd is op vele vlakken een drempel, want door werkdruk blijkt dat niet iedereen de tijd heeft om een opleiding te volgen. Ook is het zoeken naar een juist evenwicht tussen zelf uitvoeren van opleidingen of het inhuren van externe opleiders een uitdaging te zijn. Veel gemeenten komen uit op een combinatie van zelf doen en inkopen. Het besparen op kosten vormt een secundaire reden voor het opzetten van een eigen academie.

Verschillende niveaus
Leerarchitect Johannes de Geus benadrukt de verschillende niveaus van intensiviteit die er mogelijk zijn in diensten rondom het verzorgen van opleidingen. Richt je een loket in, een school, college of ga je door naar de ontwikkeling van een Academy? Aan de ene kant staat uitbesteden, aan de andere kant zelf doen. Maar daartussen zijn nog vele niveaus mogelijk. Dit hangt natuurlijk ook af van de grootte van de organisatie en de expertise die in huis is. Hoe richt je het werken en leren samen in? Hoe breng je het leren en werken samen? Het woord samenwerken bestaat al, maar kunnen we ook het woord samenleren niet opnemen in ons vocabulaire?

Academietrekker
Gastspreker Niels Munting van PON, brengt vol passie het verhaal van de door hem opgerichte PON Academie. Een hele ander sector, maar er zijn veel vragen over verschillende fasen in het proces van de oprichting van een academie. Hij blijkt een goede trekker voor de PON Academie. Een echte academietrekker is een combinatie van organisatieontwikkelaar, vrijdenker, verbinder, zelfstandige professional en bouwer.  

Stand van zaken
Veel gemeenten zijn nog bezig de kosten-batenanalyse te maken tussen zelfdoen en uitbesteden. Ze kijken dan ook naar wat er aan talent en expertise in huis is en hoeveel tijd er voor eigen medewerkers in gaat zitten. Aandachtspunt is vooral ook dat niet iedereen trainingsskills heeft. Er blijkt met aanbod en soorten kennisoverdracht geëxperimenteerd te worden. Ook wordt er samenwerking in de regio gezocht, zodat  schaalvergroting mogelijk is. Er wordt per trainingswens gekozen hoe deze op te pakken. Er zijn meer interventies mogelijk dan de klassieke kennisoverdracht, zoals stages, job rotation, inzet mentoren, meester-leerling-gezel systeem of inhuren van derden. Dus staar je niet blind op een standaard trainingsaanbod concernbreed. De rol waarin je jezelf moet zetten als trekker van een gemeentelijke academie is die van stuurman. Jij bent verantwoordelijk voor de kwaliteit van de opleidingen. De basis is het strategisch beleid, maar hou regie en spreek de taal van de organisatie.

Heeft u interesse in de resultaten van P&O enquête of wilt u meer weten over  gemeentelijke academies? U kunt contact opnemen met Mieke Souverein via telefoonnummer 06 20 11 63 60 of e-mail m.souverein@bestuursacademie.nl.