Een inclusievere samenleving: complexe opgave

Het creëren van een inclusievere samenleving komt steeds hoger op de agenda te staan. Geen makkelijke, maar wel een belangrijke taak! Waarom dit nodig is en wat er gedaan moet worden, lees je hieronder.

Groei in ongelijkheid binnen de samenleving

De afgelopen jaren is de ongelijkheid binnen onze samenleving gegroeid. Deels door de pandemie, deels door de economie en deels door de toenemende complexiteit van de maatschappij. Met name de volgende ontwikkelingen zijn binnen het sociaal domein duidelijk zichtbaar:

• De armoede en schulden stijgen;
• Er is meer vraag naar jeugdzorg;
• Zowel psychische problemen als multiproblematiek nemen toe;
• Ouderen blijven steeds langer zelfstandig thuis wonen;
• Mensen met een licht verstandelijke beperking, laaggeletterden en analfabeten hebben meer moeite om zich staande te houden in de moderne, digitale wereld.

Er zijn dus veel mensen die een steuntje in de rug nodig hebben om volwaardig mee te kunnen draaien in de huidige maatschappij.

Wat verstaan we onder een inclusieve samenleving?

Hoe geweldig is het als we een samenleving kunnen creëren waarin ieder mens zo zelfstandig mogelijk mee kan doen en iets kan bijdragen aan de wereld? Omdat ieder mens verschillend is, kunnen we allemaal op onze eigen manier van betekenis zijn. In eerste instantie lijken we die verschillen goed op te vangen in Nederland. Er is steeds meer focus op burgerparticipatie, zodat inwoners zelf initiatieven kunnen opstarten om vanuit hun krachten iets te betekenen voor de gemeente. Daarnaast hebben we voorzieningen om mensen met een beperking te ondersteunen. Zoals vervoersmiddelen voor mensen die moeilijk ter been zijn of speciaal onderwijs voor mensen die mentaal achterblijven. Maar deze mensen zijn afhankelijk van de beschikbaarheid hiervan en worden met speciaal onderwijs en vervoer afgezonderd van andere burgers. Kortom: dit is eigenlijk helemaal niet inclusief. In een inclusieve wereld kan ieder mens altijd en overal meedoen met de rest van de samenleving. Dit ideaalbeeld is natuurlijk niet zomaar te realiseren. Maar we kunnen de komende jaren wel zoveel mogelijk kleine stapjes zetten om een steeds inclusievere samenleving te creëren.

Overheidsparticipatie om te ontdekken waar behoefte aan is

Voor het daadwerkelijk bereiken van je inclusiviteitsbeleid is het slim om belanghebbenden binnen je gemeente actief te betrekken in keuzes en besluitvorming. Op basis van een representatieve volksvertegenwoordiging heb je zicht op de verschillende mensen in de samenleving en kun je naar oplossingen zoeken die zo goed mogelijk aansluiten op diverse wensen. Nieuwsgierig hoe je het contact met de samenleving kunt opzoeken? Lees onze tips: Het verbinden van overheidsorganisaties, burgers en bedrijven.

Ga jij aan de slag met deze complexe, maar belangrijke opgave in het sociaal domein?

Om tot een inclusievere samenleving te komen, moet de samenleving toegankelijker gemaakt worden voor alle burgers. Dat betekent toegankelijke openbare voorzieningen voor iedereen en de bevordering van de participatie van groepen die achterblijven. Deze taken liggen vooral bij gemeenten. Zij moeten zorgen voor voorzieningen die de zelfredzaamheid vergroten en hebben de verantwoordelijkheid om mensen te stimuleren om actief mee te doen aan de samenleving. Geen makkelijke taak, want ieder mens heeft andere wensen en behoeften. Maar wel een belangrijke taak!