BZK te royaal met eersteklas-abonnementen

Ambtenaren van Binnenlandse Zaken krijgen te gemakkelijk een eersteklas abonnement voor reizen met de trein. Er wordt volgens de Algemene Rekenkamer onvoldoende gecontroleerd of een eigen bijdrage vereist is.

Medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben recht op een tweedeklas abonnement, tenzij er medische of doelmatigheidsredenen zijn om van werkgeverszijde een eersteklas abonnement te verstrekken. Als de medewerker toch zelf een eersteklas abonnement voor woon-werkverkeer wenst moet deze daarvoor een eigen bijdrage betalen: het verschil tussen de prijs van een tweedeklas en een eersteklas abonnement.

Onderbouwing ontbreekt vaker wel dan niet

Bij het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben in totaal 66 medewerkers een eersteklas abonnement zonder eigen bijdrage. Uit een deelwaarneming van de Algemene Rekenkamer blijkt echter dat in zes van de tien onderzochte gevallen een onderbouwing ontbreekt waarom medewerkers geen eigen bijdrage betalen.

Verklaring minister Plasterk

Minister Plasterk geeft in een reactie op het Verantwoordingsonderzoek over 2013 aan dat doelmatigheid geen grondslag is voor het verstrekken van een eersteklas abonnement. De minister geeft verder aan dat een ambtenaar op basis van de wet- en regelgeving recht heeft op een maximale vergoeding/kaart die gelijk staat aan een tweedeklas NS-jaartrajectkaart. Het bevoegd gezag kan daarvan afwijken en een eersteklas abonnement verstrekken. De extra kosten komen volgens de minister dan geheel voor rekening van de werkgever. Een eigen bijdrage wordt dan niet ingehouden.

Eersteklas abonnement ‘resultaat van een onderhandeling’

De zes gemelde gevallen zijn goedgekeurd door het bevoegde gezag, maar een motivering ontbreekt. Volgens minister Plasterk komt het voor ‘dat in de onderhandelingen bij de aanstelling/overplaatsing wordt bedongen dat aan de betreffende ambtenaar een eersteklas abonnement wordt verleend. Een deugdelijke motivering zit er nooit bij, omdat dit het resultaat is van een onderhandeling.’ Een ander voorbeeld is volgens de minister de verstrekking van een eersteklas abonnement aan de leden van de zogenoemde topmanagementgroep, die op basis van hun functie een eersteklas abonnement ontvangen en niet om medische of doelmatigheidsredenen.

Mobiliteiskaart rijksoverheid

De minister meldt dat met de invoering van de mobiliteitskaart rijksoverheid per 1 juni aanstaande de abonnementen vooralsnog vervallen, waarna een eersteklas voorziening opnieuw zal moeten worden aangevraagd. ‘In deze gevallen zal alleen worden goedgekeurd wanneer dit in de arbeidsvoorwaardensfeer is geregeld (dus in een besluit), het om een medische indicatie gaat, of wanneer de meerkosten voor eigen rekening komen’, aldus Plasterk.