‘Overal in Groningen minder gaswinning’

Burgemeester Albert Rodenboog kreeg voor elkaar dat de gaskraan in Loppersum dicht gaat. Maar daar mag het niet bij blijven. ‘Overal in Groningen moet veel minder gas gewonnen worden’, zegt hij aan de vooravond van het gasbesluit van het kabinet.

Met de publicatie van het rapport Aardbevingsrisico’s in Groningen door de Onderzoeksraad voor de veiligheid in februari van dit jaar erkende het Haagse establishment dat de aardgaswinning sinds 1959 niet alleen tot aantoonbare schade had geleid maar ook tot risico’s voor lijf en leden. Na jaren van Haagse schoffering had CDA-burgemeester Albert Rodenboog van Loppersum ‘s lands politici op de knieën.

Enorm schrikken
‘Het is heel moeilijk geweest om dit dossier op de kaart te krijgen. Eigenlijk vanaf het moment dat ik in 2003 burgemeester werd van Loppersum en de aardbevingen in frequentie toenamen, was het van “Ach, zo’n aardbevinkje, wat stelt dat nou voor.” Maar in 2012 ging na de beving in het wierdedorp Huizinge zo veel mis, dat het uiteindelijk voor iedereen duidelijk werd dat  je zo niet met elkaar omgaat in Nederland.’

Eind januari 2013 stuurt de nieuwe minister van Economische Zaken Henk Kamp een brief naar de Tweede Kamer waarin hij meldt dat de maximumsterkte van 3,9 op de schaal van Richter niet langer houdbaar is en dat de bevingen bij Loppersum kunnen oplopen naar 4 en 5 met kans op ongelukken. Rodenboog: ‘Dat was voor mij enorm schrikken. Die 3,9 was mijn zekerheid. Daarbij heb je wel schade maar geen risico van ongevallen.’

Veertien onderzoeken
Een week eerder was bij minister Kamp een ontluisterend onderzoek naar de bevingen bij Loppersum van de rijkstoezichthouder op de mijnbouw (SodM) op het bureau geploft. Rodenboog: ‘Over hun rapport was eerder een heerlijke discussie ontstaan met de NAM, TNO en het ministerie. Want de dames en heren waren het niet eens met het onderzoek. Maar het SodM trok zich er niets van aan en presenteerde het rapport aan de minister. Het advies was om de gasproductie in Groningen zo veel als mogelijk terug te brengen. Omdat er geen eensluidend advies lag van alle partijen, wilde minister Kamp meer onderzoek laten doen. Hij koos er niet voor om het advies van de toezichthouder op te volgen, maar om veertien onderzoeken weg te zetten. Je kunt heel Loppersum inmiddels behangen met onderzoeken die zijn gedaan. Ik was verbijsterd. Maar de Tweede Kamer vond het wel best.’

Negen gasgemeenten
Intussen wordt Loppersum geplaagd door de ene na de andere aardschok. In het najaar van 2013 blijkt ook nog eens dat er nooit zo veel aardgas uit de bodem is gehaald als in de laatste twintig jaar. De veertien onderzoeken zijn in januari 2014 klaar. Kamp brengt op vijf plekken rond Loppersum de productie met 80 procent terug en de negen gasgemeenten sluiten met de NAM een compensatiebedrag af van 1,2 miljard euro. Daarna bepaalde de Raad van State dat er helemaal geen gas meer gewonnen mag worden in Loppersum. Mooi, maar de aardbevingen in Groningen worden er niet minder om, aldus Rodenboog. ‘Als de dames en heren in Den Haag eind 2012 niet zo veel ruzie hadden gemaakt over het SodM-onderzoek en er netjes waren uitgekomen, dan was de productie op het totale Groninger veld teruggebracht. Dat was heel goed geweest, want dan had je een egale drukverlaging gehad. Na de verlaging van de gaswinning met 80 procent in Loppersum zijn er enorme drukverschillen ontstaan. Omdat de NAM toch moet leveren, zijn de putten bij Menterwolde en Hoogezand-Sappemeer verder opengedraaid. In die streken hebben ze veel meer bevingen gekregen. Als minister Kamp het probleem van het Groninger gasveld wil aanpakken, dan zal hij moeten besluiten om overal veel minder te boren.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 13 van deze week (inlog)