Aangifte van 'adviesfraude en corruptie' na ontwerpwedstrijd

De ontwikkeling van een bezoekerscentrum (‘toeristische poort’) aan de rand van natuurgebied Het Keelven blijft de gemeente Someren en andere betrokkenen achtervolgen. Voor het project werd in 2003 een ontwerpwedstrijd uitgeschreven. In 2004 gunde de gemeente de opdracht uiteindelijk aan de Bosgroep Zuid Nederland, waar toenmalig wethouder Anja Thijs (CDA) op dat moment in het bestuur zat.

 

De winnende bosgroep, een samenwerkingsverband van bos- en grondeigenaren, had voor deelname aan de wedstrijd samenwerking gezocht met een horecabedrijf. Daardoor liep een ander horecabedrijf, de Groep Smeijers, de opdracht mis. Tot nu toe is de bouw van het bezoekerscentrum nog altijd niet begonnen. In de afgelopen jaren heeft de gemeente de plannen diverse malen bijgesteld, en zijn door de Groep Smeijers verscheidene procedures gevoerd.

 

De Groep Smeijers is ervan overtuigd dat bij de ontwerpwedstrijd een dubieus spel is gespeeld. Het bedrijf is inmiddels in diverse procedures verwikkeld in een poging om zijn gelijk te halen. Vorige week werd bij de regiopolitie Brabant Zuid-Oost aangifte gedaan wegens vermeende strafbare feiten die zouden zijn gepleegd door oud-wethouder Anja Thijs, de bosgroep en door het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING).

 

BING stelde vorig najaar vast dat bij de ontwerpwedstrijd alle democratische spelregels in acht zijn genomen. Dit oordeel stond destijds haaks op een in opdracht van de Groep Smeijers opgesteld rapport. Hierin concludeerde bestuurskundige Hans van den Heuvel dat de bosgroep zich pas na sluiting van de wedstrijd bij de gemeente had aangemeld, en dat ook in andere opzichten grove fouten zijn gemaakt.

 

De Groep Smeijers wil nu dat het Openbaar Ministerie ‘grondig onderzoek’ gaat doen, en tot strafvervolging overgaat, zo blijkt uit de aangifte. Mocht het tot een strafzaak komen, dan wil het bedrijf zich in deze procedure voegen met een schadeclaim, en met een vordering tot intrekking of rectificatie van het BING-rapport. Het bedrijf wil dat het OM de aangifte toetst aan de onlangs van kracht geworden ‘Aanwijzing opsporing en vervolging ambtelijke corruptie in Nederland’ van het college van procureurs-generaal.

 

Verkeerde weg

 

BING herkent zich niet in de kritiek van de Groep Smeijers. ‘In algemene zin kan ik zeggen dat BING opdrachtgevers nooit naar de mond praat. Als wij dit wel zouden doen, spreekt zich dat binnen de kortste keren rond in onze markt, waar iedereen elkaar kent. Dan staan wij spoedig bekend als een bureau dat niet echt onafhankelijk is en dat zou het einde van het bureau betekenen’, zegt BINGdirecteur Jaap ten Wolde desgevraagd.

 

BING denkt dat de Groep Smeijers met haar aangifte de verkeerde weg inslaat. Na overleg met zijn collegadirectieleden, zegt Ten Wolde: ‘Tegen een vermeend onjuist advies kan je geen aangifte doen, omdat het strafrecht zich hier niet voor leent. Het conflict dat de Groep Smeijers heeft met het bestuur van de gemeente Someren, moeten zij oplossen via een procedure bij de bestuursrechter.

 

Als de Groep Smeijers meent dat BING zijn werk niet goed heeft gedaan, dan moeten zij niet langer met vreemde acties media- aandacht trachten te krijgen, maar moeten zij BING dagvaarden in een civiele procedure. Een dergelijke procedure zien wij vol vertrouwen tegemoet.’

 

Fantasieverhalen

 

Bart Nijssen, oud-directeur van de Bosgroep Zuid Nederland, haalt zijn schouders op als hij hoort dat de Groep Smeijers aangifte tegen hem heeft gedaan. ‘Fantasieverhalen. Flauwekul’, zegt hij. ‘Ik heb er weinig behoefte aan om me hier 7 jaar of 8 jaar na dato nog erg druk om te maken. Dan zou ik weer in de dossiers moeten duiken, en daar staat mijn hoofd helemaal niet naar. Als het moet, dan moet het. Maar dat is dan aan de officier van justitie.’

 

Anja Thijs wijst in een schriftelijke reactie eveneens op het feit dat de ontwerpwedstrijd en de gunning teruggaan tot 2003, respectievelijk 2004: ‘De Keelvenkwestie speelt al 7,5 jaar. Op dit moment zijn er geen nieuwe feiten aan de orde. In opdracht van de Ombudscomissie Zuid-Oost Brabant heeft een extern onderzoek plaatsgevonden (door BING, red.) en daaruit is gebleken dat de klachten met betrekking tot integriteit ongegrond zijn. De klagers nemen hiermee geen genoegen en zij brengen dit tot uitdrukking in de vorm van een aangifte. Ik wacht het verdere verloop hiervan af.’  

---

Aangifte tegen vier personen
De aangifte van Groep Smeijers is gericht tegen vier personen.

* BART NIJSSEN, oud-coördinator, later directeur en thans in een andere functie werkzaam bij de Bosgroep Zuid Nederland. Nijssen heeft zich volgens de Groep Smeijers schuldig gemaakt aan ‘kennelijke omkoping’ van toenmalig wethouder Anja Thijs door haar te vragen bestuurslid van de bosgroep te worden. In ruil voor ‘invloed en mogelijke projectsubsidies voor de gemeente’, verwachtte de bosgroep volgens de Groep Smeijers ‘politieke wederdiensten’, waardoor de ontwerpwedstrijd zou zijn gemanipuleerd en de bosgroep uiteindelijk als winnaar werd uitgeroepen.

 

* ANJA THIJS, oud-wethouder van de gemeente Someren (periode 2002-2008) en ex-bestuurslid van de Bosgroep Zuid Nederland. Thijs (CDA) is sinds maart 2008 burgemeester van de gemeente Eersel. In haar functie als wethouder heeft Thijs zich volgens de Groep Smeijers bezondigd aan ‘kennelijke passieve corruptie, al was dit niet meteen in geldelijke zin’. In de visie van de Groep Smeijers ging Thijs in 2003 ‘via een situatie van verbonden belangen een evidente belangenverstrengeling aan’ door als wethouder tevens bestuurslid te worden van de bosgroep.

 

Thijs zou er ‘achter de schermen’ alles aan hebben gedaan om ‘de positie van haar bosgroep maximaal te versterken en te promoten’. Er zou sprake zijn geweest van ‘actieve politieke manipulatie’ van het college van Someren, de ‘eigen CDA-fractie’ en uiteindelijk de voltallige gemeenteraad. In de aangifte stelt de Groep Smeijers: ‘De Bosgroep Zuid Nederland zat door deze infiltratie in de wedstrijdorganisatie in een fauteuil voor de winst.’ Het belang voor de wethouder lag volgens de Groep Smeijers in ‘een mooie positie voor de gemeente, en voor zichzelf als wethouder bosbeheer’.

 

* JAAP TEN WOLDE EN EMILE KOLTHOFF, directeuren van BING (Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten). Ten Wolde en Kolthoff zijn volgens de Groep Smeijers verantwoordelijk voor het verschijnen van een ‘gemanipuleerd’ rapport. De waarheidsvinding en een eerlijke procesgang zijn hiermee geweld aangedaan, meent de Groep Smeijers, die spreekt van ‘adviesfraude’ en ‘obstructie van recht’. ‘Valse bekentenissen zijn buiten ede zonder wederhoor voor waarheid aangenomen (…).

 

Dit alles ten gunste van de aangeklaagde bestuurder en bestuursorganisatie van de gemeente Someren, en diens privaatrechtelijke samenwerkingspartner Bosgroep Zuid Nederland.’ De Groep Smeijers gaat er vanuit dat sprake was van ‘een vooropgezet doel’ om ‘in strijd met de waarheid’ te adviseren. De Groep Smeijers voelt zich voorts door BING aangetast in de eer en goede naam. In het BING-rapport wordt gesteld dat de Groep Smeijers de BING-onderzoekers zou hebben ‘gestalkt’ met 33 e-mails, ‘geprint 50 bladzijden’. Ook zou oud-wethouder Thijs, volgens BING, door de Groep Smeijers onheus zijn bejegend. De Groep Smeijers vindt deze conclusies beledigend, en meent dat sprake is van smaad. 

---

De Groep Smeijers
De Groep Smeijers bestaat uit drie Somerense ondernemers. Een van hen drijft een restaurant annex pannenkoekenhuis. Deze uitspanning is gevestigd in een bosgebied dat grenst aan de plek waar het bezoekerscentrum moet komen. De restauranthouder meent niet alleen dat sprake is van onvolkomenheden in de ontwerpwedstrijd, maar vreest ook omzetverlies als zich een concurrerende horecaondernemer in het bezoekerscentrum vestigt.