Stimuleren arbeidsmarktmobiliteit kan averechts werken

Met financiële steun stimuleren veel (lokale) overheden werkzoekenden om werk buiten de lokale arbeidsmarkt te zoeken. Maar hier wordt soms meer kwaad dan goed mee gedaan.

Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht. Beleid dat stimuleert om buiten het eigen zoekgebied te zoeken wordt overgewaardeerd, stelt Steffen Künn, onderzoeker en universitair hoofddocent aan diezelfde onderwijsinstelling. ‘Uiteindelijk accepteren maar weinig zoekenden een baan ver buiten hun eigen regio. Het is eigenlijk zonde van de tijd en het geld’, zegt Künn tegen Universiteit Maastricht.

Geografische mismatch

Hoewel Nederland relatief klein is, bestaan er aanzienlijke regionale verschillen. Ook op het gebied van de werkgelegenheid. Door de mobiliteitskosten van werknemers te verlagen wordt gepoogd de geografische mismatch te verminderen en ongunstige schokken op de lokale vraag naar arbeid te compenseren. Ondanks dit aantrekkelijke vooruitzicht en het wijdverbreide gebruik was tot nu toe niet wetenschappelijk aangetoond dat met dergelijke beleidsinterventies het beoogde effect wordt bereikt.

‘Tijdverspilling’

Het onderzoek van Künn en zijn collega’s Marco Caliendo en Robert Mahlstedt toont aan dat banenzoekers hierdoor inderdaad solliciteren voor ver gelegen banen. ‘Maar wat ook blijkt’, nuanceert Künn, ‘is dat dit uiteindelijk leidt tot een lagere werkgelegenheid en een lager inkomen.’ Dit komt omdat veel werkzoekenden nooit een baan op afstand accepteren. Het is dus ‘tijdverspilling’. Tijd die, zo adviseert Künn, ‘beter geïnvesteerd zou kunnen worden in lokaal zoeken.’

Uitzendbureaus

Künn roept beleidsmakers op te stoppen met het aanbieden van dergelijke programma’s aan alle banenzoeker. ‘In plaats daarvan moeten ze zich meer richten op werkzoekenden die daadwerkelijk in staat zijn om werk te vinden en bereid zijn om werk te aanvaarden in een verre regio.’ Bovendien zouden beleidsmakers de begeleiding bij het zoeken naar werk op afstand kunnen verbeteren. Lokale arbeidsbemiddelaars bij uitzendbureaus zijn namelijk beperkt in hun mogelijkheden om werkzoekenden die wel op zoek zijn naar een baan op een verre arbeidsmarkt te ondersteunen.