Meeste derdelanders blijven vooralsnog in opvang

Weinig gemeenten zijn ertoe overgegaan derdelanders uit de vluchtelingenopvang te verwijderen, ook al is hun bescherming officieel geëindigd en heeft demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) gezegd dat gemeenten met de opvang mogen stoppen. Veel gemeenten kiezen ervoor te wachten tot er duidelijkheid is. Ook zijn er veel gemeenten waar de derdelanders niet kunnen worden uitgezet omdat rechters daar een stokje voor hebben gestoken.

Eerst zeker weten

Persbureau ANP heeft in de afgelopen dagen een rondgang gemaakt langs circa 170 gemeenten. Dat is ongeveer de helft van alle gemeenten in Nederland.

Ongeveer vijftien gemeenten hebben besloten dat de derdelanders inderdaad uit de opvang moeten, zoals de staatssecretaris wil. Een deel is al begonnen met het verwijderen van de mensen, anderen staan op het punt dit te doen. Hieronder zijn Almere, Dordrecht, Hilversum en Amstelveen. Apeldoorn wil ook derdelanders uit de opvang zetten, maar wil eerst zeker weten dat de juiste personen verwijderd worden.

Helft vangt geen derdelanders op

Zo'n negentig gemeenten, dus bijna de helft, zeggen dat ze überhaupt geen derdelanders opvangen. In die gemeenten is dus niemand van wie de opvang zou worden beëindigd, de discussie geldt niet voor hen. Daaronder zijn kleine gemeenten als Ameland en Terschelling, maar ook steden als Arnhem en Deventer.

Afwachten

Meer dan dertig gemeenten wachten af en laten de derdelanders voorlopig bewust in de opvang zitten. Dat is onder meer de aanpak van de vier grote steden, Tilburg, Nijmegen, Den Bosch en Enschede.

Veel derdelanders vechten het besluit dat ze moeten vertrekken aan bij de rechtbanken. De rechtbank in Amsterdam heeft de hoogste Europese rechter gevraagd om verduidelijking van Europese afspraken over de opvang van derdelanders. In afwachting van de antwoorden daarop zeggen steeds meer rechters dat de derdelanders voorlopig mogen blijven. Dat is ook de lijn van de Raad van State, de hoogste bestuursrechter. Minstens 550 derdelanders kunnen op die manier voorlopig blijven.

Als gevolg van die voorlopige voorzieningen zijn er ongeveer dertig gemeenten die hun derdelanders niet uit de opvang mogen zetten, of ze dat nou zouden willen of niet. Ook derdelanders die asiel hebben aangevraagd, mogen voorlopig in de gemeentelijke opvang blijven. De asielopvang heeft namelijk geen plek voor ze. Emmen is een van die gemeenten. De Drentse plaats heeft acht derdelanders in de opvang. Zes van hen hebben een lopende asielaanvraag, de twee anderen hebben van de rechter een voorlopige voorziening gekregen. ‘Zij mogen voorlopig blijven’. Ook in Delft, Leeuwarden en Maastricht zijn die uitzonderingen de regel.