Acties aanpak kindermishandeling redelijk op schema

De voortgang van het actieplan Kinderen Veilig vordert, maar niet op alle terreinen zo snel als gepland. Dat staat in de voorjaarsmonitor 2014 van de Taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik. ‘Verschillende acties lopen vertraging op’, aldus de taskforce in het rapport.

Verschuiving
Het Actieplan Kinderen veilig en Rijk Samson is in 2012 ingesteld en loopt tot 2016. Het is dus nu halverwege. In de monitor staat ook dat er geleidelijk een verschuiving is in de uitvoering van het werk. Lag eerder de nadruk op het maken van beleid, nu verschuift dat naar de implementatie. Drie acties zijn inmiddels afgerond.

Uniforme afdoening
Bij de acties die vertraging hebben opgelopen, gaat het om bijvoorbeeld de invoering van een strafmaatrichtlijn bij het Openbaar Ministerie. Die zou er moeten komen omdat er geen uniforme afdoening is bij zaken van kindermishandeling waardoor daders ongelijk worden behandeld. Deze strafmaatrichtlijn is nog niet ingevoerd. Ook zou in juni 2013 al een wegwijzer met kernvragen voor signalering en risicotaxatie opgeleverd moeten zijn. Dit is nog niet het geval. Wel is de inhoud van de wegwijzer inmiddels gereed.

Effectstudie
De vraag blijft of de acties die worden uitgevoerd daadwerkelijk leiden tot minder kindermishandeling. De Taskforce blijft daarom bij het advies dat ze ook in de vorige monitor in 2013 al gaf om effectstudies te laten uitvoeren van acties waar een groot effect wordt verwacht.

Kinderombudsman
De Kinderombudsman, die woensdag 21 mei met een rapport over kindermishandeling kwam, stelt dat gemeenten ervoor moeten zorgen dat kindermishandeling de komende drie jaar met de helft afneemt. Om dit te bereiken is er een scala aan maatregelen die gemeenten kunnen inzetten. Ze kunnen bijvoorbeeld voorlichtingsbijeenkomsten houden en zwangere vrouwen informeren over huilgedrag van baby's en over de risico's van het door elkaar schudden van hun pasgeborene. Gemeenten kunnen ook informatiebijeenkomsten organiseren voor hulpverleners en voor ouders. Daarnaast zijn er een aantal programma's die ingezet kunnen worden, bijvoorbeeld in het onderwijs, waarmee kinderen voorgelicht worden over verwaarlozing, geweld en misbruik.

Preventie

Professionals schatten dat jaarlijks 118.000 kinderen slachtoffer worden van mishandeling, verwaarlozing of misbruik, of getuige zijn van geweld tussen partners. Jaarlijks overlijden ongeveer 50 kinderen aan de gevolgen van kindermishandeling. De meeste gemeenten in Nederland hebben beleid dat gericht is op de preventie van kindermishandeling, maar ze bereiken nog niet genoeg ouders en kinderen, volgens de Kinderombudsman.

Aantallen onbekend
Veel gemeenten hebben geen zicht op het aantal mishandelde kinderen dat binnen de gemeentegrenzen ligt en ook niet op de groepen met een verhoogd risico op kindermishandeling. Ook wordt niet goed gemonitord wat de effecten zijn van preventieprogramma's op dit gebied. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de preventie van kindermishandeling. Vanaf 1 januari 2015 moeten ze ook mogelijke situaties van kindermishandeling gaan onderzoeken en worden ze verantwoordelijk voor de hulp aan ouders en mishandelde kinderen.