Ingrediënten goed opdrachtgeverschap en inkoop

Vorige maand keken wij in ons eerste artikel over opdrachtgeverschap en inkoop naar een aantal onderwerpen die goed opdrachtgeverschap belemmeren. Daarbij passeerden verbindingen, samenhang en complicerende factoren kort de revue. Deze keer gaan we in op de diverse ingrediënten die onlosmakelijk verbonden zijn met goed opdrachtgeverschap (en inkoop).

Bekostigingsmodellen

Er zijn globaal drie bekostigingsmodellen te onderscheiden. In het schema hieronder een opsomming daarvan, inclusief de voor- en nadelen bij de verschillende modellen.

 

(bron: transitiebureau Wmo)

Sturingsmodellen

De transities kennen een aantal gemeenschappelijke kenmerken:

-  Bevordering zelfredzaamheid burgers

-  Vergroting participatie

-  Versterking sociale samenhang

-  Betere afstemming en samenhang in beleid en uitvoering

-  Meer outcome-effecten: functioneert de inwoner zelfstandiger?

-  Doelmatiger en doeltreffender

-  Samenleving betrekken bij beleid.

Deze elementen bepalen de richting, maar zijn verder weinig concreet. We kunnen pas op de te onderscheiden doelen en effecten sturen door concrete doelstellingen en afspraken te formuleren. Daar bestaan vier ideaaltypische modellen voor, die onderling te combineren zijn om inhoudelijke en financiële doelen te bereiken.

-	Eigen beheer Maximale sturing vanuit de gemeente zelf, onder meer door beheer, aansturing en verantwoordelijkheid over toegang en toewijzing van zorg in eigen hand te houden.
-	Gemeente als marktmeester De gemeente bepaalt het speelveld voor vraag en aanbod van ondersteuning
-	Samenwerking Gemeente en maatschappelijke organisaties werken nauw samen en de uitvoering vindt plaats op basis van vertrouwen en gemeenschappelijke doelstellingen.
-	Samenleving Verantwoordelijkheid en initiatief voor maatschappelijke ondersteuning ligt primair bij de burgers en in de samenleving. De gemeente faciliteert burgers om eigen oplossingen en initiatieven uit te voeren en zorgt voor een vangnet voor burgers die zelf onvoldoende regie kunnen voeren. De uiteindelijk gekozen inrichting hangt nauw samen met onder meer gewenste kwaliteit, procesinrichting en samenspel van formele en informele zorg in de gemeente.

   
Kwaliteit

De kwaliteit van een product of proces is het logische gevolg van een nauwkeurige analyse en een daaruit voortvloeiende planning. Voor gemeenten is het de uitdaging om grip te krijgen op deze processen. De inhoudelijke kennis en ervaring liggen vooral bij de gecontracteerde partijen, de gemeente draagt de risico’s. Daarom is het lastig om een heldere omschrijving van de kwaliteit van zorg te geven.

Conclusie

Gemeente of opdrachtgever moet zich bewust zijn van de keuzes die vóór aanvang van de ‘inkoop’ gemaakt moet worden. Die keuzes bepalen het inkoopproces en de manier waarop de gemeente het opdrachtgeverschap invult.

De volgende keer gaan we nader in op kostenbeheersing, resultaatmeting, relatiebeheer en risicomanagement. Ook dat zijn onderwerpen die onlosmakelijk verbonden zijn met inkoop en goed opdrachtgeverschap.

Meer weten?

Meer weten over opdrachtgeverschap en inkoop? Neem contact op met Zwanet van Kooten (z.vankooten@radaradvies.nl) of Yvonne Roolaart (y.roolaart@radaradvies.nl).

Lees ook het openingsartikel in deze reeks, Opdrachtgeverschap en inkoop.