Advertentie
sociaal / Column

Onmachtige ouders onder toezicht

De term “onmachtig ouderschap” drukt wellicht, anders dan termen als “ongeschikt”, “onbekwaam”, “onverantwoord” of ”niet willen, niet kunnen”, gevoelsmatig het beste uit dat het er niet om te doen is, om verslaafde, psychiatrische of LVB ouders die niet in staat zijn een veilige opvoedsituatie voor hun kinderen te realiseren daarvoor te veroordelen.

17 april 2012

Het debat over ongemakkelijke waarheden in de jeugdzorg kreeg afgelopen vrijdag 13 april een nieuwe impuls met de indrukwekkende uitzending van Zembla over kinderen van verslaafde, psychiatrische en licht verstandelijk beperkte ouders. 

Ik hoop van harte dat het taboe dat rondom dit thema leeft nu definitief doorbroken is. Met de verloskundige die in het programma Nieuwsuur commentaar leverde op de Zembla uitzending ben ik van mening dat de aandacht die het thema nu krijgt gebruikt moet worden voor een breed maatschappelijk debat, waarbij de maatregel van verplichte anticonceptie niet meer maar ook niet minder dan een ultiem redmiddel is.

Diegenen die in reactie op Zembla stellen dat sprake is van eenzijdige aandacht voor schrijnende gevallen hebben natuurlijk in die zin gelijk, dat er ook vele positieve voorbeelden zijn van vooral psychiatrische en licht verstandelijk gehandicapte ouders, die, vaak met de nodige hulp vanuit het sociale netwerk en professionals, in staat zijn goed voor hun kinderen te zorgen. De LVB ouders die eveneens commentaar leverden in Nieuwsuur waren daar een voorbeeld van. Het is in dit verband ook belangrijk om te benadrukken dat het niet moet gaan om een doelgroepenbeleid waarbij ouders met een bepaalde aandoening per definitie als ongeschikt worden bestempeld, maar om een beleid gericht op ouders die onmachtig zijn om hun kinderen veilig op te voeden. Toch is de “eenzijdige” aandacht voor schrijnende gevallen van onmachtig ouderschap mijns inziens zeer te billijken, omdat dit de enige manier is om het taboe van wegkijken te doorbreken.

De term “onmachtig ouderschap” drukt wellicht, anders dan termen als “ongeschikt”, “onbekwaam”, “onverantwoord” of ”niet willen, niet kunnen”, gevoelsmatig het beste uit dat het er niet om te doen is, om verslaafde, psychiatrische of LVB ouders die niet in staat zijn een veilige opvoedsituatie voor hun kinderen te realiseren daarvoor te veroordelen. Verslaving en psychiatrische stoornissen zijn ziektes, en met LVB problematiek wordt je geboren. Eerder, steviger gedwongen ingrijpen moet in dit soort situaties dan ook niet worden gezien als straf voor wie dan ook, maar in de eerste plaats als noodzakelijke maatregel om kwetsbare kinderen in de knel te beschermen. En in de tweede plaats om de betreffende ouders tegen zichzelf in bescherming te nemen.

Teneinde deze insteek ook wettelijk te verankeren, wordt het nu de hoogste tijd om eindelijk eens werk te maken van de ondertoezichtstelling voor ouders. Als 75%  van de jeugdzorgproblematiek wordt veroorzaakt door problematiek bij de ouders, dan past het niet om, zoals nu, de kinderen onder toezicht te stellen. Dat is ook psychologisch een verkeerd signaal. Wellicht dat het nieuw leven in blazen van de PvdA initiatiefnota “Onverantwoord ouderschap” van 10 juni 2010, daarvoor het platform kan zijn. De initiatiefnota, gericht op het uiteindelijk tot stand brengen van nieuwe wetgeving, is nu nog vooral beperkt tot het wettelijk regelen van verplichte anticonceptie, maar verdient mijns inziens een bredere insteek van ondertoezichtstelling van ouders met alleen als laatste redmiddel gedwongen anticonceptie. Het verdient daarbij, gezien de gevoeligheid van de materie, aanbeveling om het initiatiefvoorstel niet langer alleen een initiatief van de PvdA Tweede Kamer fractie te laten zijn, maar te streven naar breed politiek draagvlak. Ik vermoed en denk te weten dat er in de meeste politieke partijen voorstanders te vinden zijn.

Natuurlijk moeten en kunnen we vanuit de jeugdzorg nog veel meer doen om onmachtige ouders in vrijwillig kader te motiveren tot het accepteren van hulp en/of het vrijwillig afzien van (opnieuw) kinderen krijgen. Daar slagen we overigens ook nu al steeds beter in. Laten we niet vergeten dat 75% van de jeugdzorg aan onmachtige ouders al in het vrijwillig kader plaatsvindt en dat maar 10% van de kinderen van onmachtige ouders uit huis wordt geplaatst. Maar ook in de jeugdzorg is de gebroken schepping een realiteit. Een realiteit die we niet groter moeten willen laten zijn dan echt onvermijdelijk.

Reacties: 8

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Marianne
Wanneer ouders onder toezicht gezet kunnen worden zal dat al een hele vooruitgang zijn, daar ben ik het helemaal mee eens. Er kan dan meer dwang uitgeoefend worden voor de verantwoordelijkheid die ze hebben tegenover het kind. Ook kunnen er sancties opgelegd worden. Nu is het zo wanneer het kind onder toezicht staat en alsnog uit huis geplaatst wordt, het kind zich schuldig voelt. Ook de ouder legt druk op het kind wanneer alleen het kind onder toezicht staat.

Verplichte anticonceptie wordt moeilijker, dit valt dan onder dwangmedicatie wat nu alleen toegepast kan worden wanneer de persoon in direct gevaar is voor zichzelf of anderen. De moelijkste vraag is, waar trekken we de grens en wat vinden we onbekwaam.
Sven Snijer / Schrijver, blogger
http://jeugdzorg-darkhorse.blogspot.com/2012/04/ …



Deze uitzending van Zembla over verslaafde en psychiatrische ouders, geeft een indringend beeld van een probleemgebied dat meer aandacht verdient. Toch is hier ook een waarschuwing op zijn plaats, voor wat betreft het bredere kader waarin dit probleem een plaats heeft: gedwongen ‘hulpverlening’.

De voormalig kinderrechter Quick Schuyt, maakt in deze reportage een opmerking die te denken zou moeten geven, niet alleen over de psychische toestand van ouders en de gevolgen daarvan voor hun kinderen, maar tevens over de effectiviteit van de hulpverlening. Ze vertelt dat zij als kinderrechter vaak ouders zag, waarvan de kinderen onder toezicht gesteld moesten worden, die vroeger zelf als kind ook al uit huis geplaatst werden. Dit lijkt de theorie te bevestigen dat de werkwijze van Jeugdzorg, haar eigen werkgelegenheid schept. Als BJZ goed zou functioneren in de opvang en begeleiding van uithuisgeplaatste kinderen, waarom zijn deze kinderen als zij later volwassen zijn, dan óók niet in staat om hun eigen kinderen op te voeden?



Ten dele kan de psychische problematiek verklaard worden vanuit de jonge leeftijd waarop veel van deze kinderen getraumatiseerd worden, maar de overige schade wordt niet zelden veroorzaakt door het gesol met kinderen door Bureau Jeugdzorg zelf. Niet deskundig diagnosticeren, het rondslepen langs pleeggezinnen en voogdijinstellingen, slecht -en steeds onderbroken- onderwijs, een continue wisseling van begeleiders en inderdáád, de echt ‘verknipte’ ouders steeds weer opnieuw een kans geven.

Dat maakt het ook zo wrang, wanneer ouders die slechts lichte hulp en ondersteuning nodig hebben, de repressieve rekening gepresenteerd krijgen van een onbuigzame houding van BJZ, die ergens anders, bij de begeleiding van psychiatrische of verslaafde ouders heeft gefaald, omdat zij daar een roze bril op had. Moeten de ouders met een gewone hulpvraag (opvoedondersteuning) waar ze nota bene vrijwillig om vragen bij BJZ, steeds gestraft worden door de wraakgevoelens of angsten van gefrustreerde BJZ-medewerkers? Als ze in de ernstige gevallen zelf ‘de teugels’ te los hebben gelaten, moet het in gezinnen met normale ouders dan maar te strak!? Het mag duidelijk zijn met dit soort gedrag een compensatie zoeken voor situaties waar ze niet goed raad mee weten…



Iemand van een ouderbelangengroep zei eens:”Het zijn vooral de normale en meer ontwikkelde ouders die BJZ in haar macht krijgt met dreigementen van uithuisplaatsing, want deze ouders géven om hun kinderen. De echt asociale of psychisch labiele ouders lijken zich er niet druk om te maken. Die hebben hun hele leven al hulpverleners hun deur in-en-uit lopen.”



Verplichte anticonceptie



De discussie bij Zembla over de vraag of zeer onmachtige ouders gedwongen mogen worden tot anti-conceptie, om te voorkomen dat ze nog meer kinderen op de wereld zetten die ze (onbedoeld) zwaar beschadigen, is op zich een heel zinnige. Ik heb ook geen enkel bezwaar bij het beschermen van kinderen tegen ouders, die niet in staat zijn voor zichzelf te zorgen, laat staan voor een kind. Waar ik voor wil waarschuwen is dat er een discussie verborgen ligt in een diepere laag, die helaas wordt afgedaan als een misplaatste angst van burgers, omdat professionals wel zouden weten waar ze mee bezig zijn.

Deze angst werd aangekaart door de directeur S. Czyzewski, van Bouma GGZ: “Mensen zijn bang dat we op een hellend vlak terecht komen…Er is angst om te onderscheiden tussen verschillende soorten mensen…. Mensen denken, dat mag mij nooit overkomen.” Er wordt in de uitzending verteld dat het over een kleine groep mensen gaat, die echt heel psychiatrisch of ernstig verslaafd zijn. En zelfs dan willen ze bij het ‘topje van de ijsberg’ ingrijpen met gedwongen anti-conceptie. (Van Vollenhoven) Dat lijkt geruststellend en het is zeker begrijpelijk vanuit het leed van hun toekomstig mishandelde en verwaarloosde kinderen. Waarom zouden we niet ingrijpender maatregelen nemen bij een kleine groep, als we daarmee zoveel kinderleed kunnen voorkomen?



Vermoedens van de hulpverlener



Helemaal mee eens! Alleen gaat mijn zorg niet over deze kleine groep, maar over een veel grotere groep mensen in het grijze gebied. Meneer Czyzewski noemt het een ‘beladen onderwerp’ en de angst die mensen hebben voor dit soort maatregelen vindt hij ‘onzin’. Hij gelooft niet dat we als maatschappij op een hellend vlak zullen terecht komen. Maar heeft hij daar gelijk in? De kern van de discussie is natuurlijk, hoe je bepaalt of iemand zijn (toekomstige) kind gaat beschadigen, zonder dat het ooit eerder is voorgekomen, terwijl er wel ‘vermoedens’ van zijn. Het zijn altijd weer die vermoedens van hulpverleners waar ik zo de rillingen van krijg… Voor mij gaat de verborgen discussie over de macht van jeugdzorg en het mogelijk misbruik door kinderbeschermers van de ‘psychiatrische optie.’



Wéér een wapen dat ze kunnen inzetten tegen ouders waar ze even korte metten mee willen maken (Mondige ouders met een andere visie dan BJZ). Laten de professionals die dit soort voorstellen doen over verplichte anticonceptie mijn angst alsjeblieft wegnemen door aan te geven, waarom het géén hellend vlak zal zijn. Welk toetsingskader hebben ze voor ogen? Ouders die te maken hebben (gehad) met Bureau Jeugdzorg, weten dat het slecht gesteld is met het toetsingskader voor de OTS of UHP-aanvraag bij de kinderrechter. (*Zie: ‘Ondeugdelijkheid toetsingskader AMK / BJZ / RvdK’ onderaan dit artikel)

Als ouders dat als voorbeeld nemen voor hoe het ‘psychiatrisch verklaren’ van ouders straks in zijn werk zal gaan, dan geeft dat weinig hoop. Het begint vanzelfsprekend met de overduidelijke heroïnehoer die al drie kinderen op de wereld ‘geschopt’ heeft zonder er naar om te kijken. Maar waar eindigt het? Ik stel deze vraag met daarbij in gedachte de gewoonte die BJZ en de RvdK erop na houden om het recht op ‘second opinion’ voor ouders te ‘verbieden’en geen deskundige onderzoeken ‘van buitenaf’ toe te laten. Zij bepalen graag zelf hoe het met de psychische gezondheid van ouders gesteld is. En dat is in een rechtstaat (?) bijzonder verontrustend.



De directeur van Bouma GGZ spreekt uiteraard vanuit zijn medische kennis en heeft vanuit de dagelijkse praktijk een oprechte zorg voor kinderen, maar wat weet hij van de juridische spelletjes van BJZ? Nu worden mensen die ‘ziek’ zijn teveel behandeld als normale mensen met de zelfde rechten als iedereen, wat tot gevolg heeft dat er kinderen mishandeld worden of zelfs vermoord. Straks komen we misschien in een situatie terecht waarbij normale mensen ‘ziek’ worden verklaard en het recht op kinderen ontnomen, wat ook niet echt een teken is van vooruitgang en beschaving. Laat de voorstanders van dit soort maatregelen maar eens met duidelijke garanties komen, die laten zien dat het echt tot een klein groepje ernstige probleemgevallen beperkt zal blijven.



Sven Snijer



Sven Palmer / vader
Het blijkt mij dat niet ingrijpen,en dus het niet delen van Dhr Gerritsen's visie,ook voorkomt op zijn eigen kantoor.Afgelopen zomer werden mijn 2 kinderen (eigenlijk 3 maar over de laatste voer ik geen gezag) na valselijke verdenkingen mbt seksueel misbruik 'beloond' met een onder toezicht stelling door BJZAA.In het allereerste raadsrapport stond beschreven dat mevrouw al eerder uit het ouderlijk gezag is ontheven,maar hier heb ik in eerste instantie geen aandacht aan besteed aangezien dit niet een kind van mij betrof.Tijdens het onderzoek door de RvdK waar dit rapport uit voort vloeide,is met GEEN WOORD met mij over de toenmalige(feb 2003) ontheffing gesproken.Staat echter wel beschreven in het raadsrapport.De reden voor de ontheffing word achtergehouden.Het betreffende kindje woont inmiddels al sinds jaar en dag bij de oom en tante van mevrouw en lijkt momenteel noch contact te hebben tot de moeder,noch tot vader.Gedurende onze relatie van ruim 6 jaar heeft m'n ex me altijd voorgehouden draagmoeder te zijn geweest.Nadat ze op 28-5-2010 als donderslag bij heldere hemel met de kinderen de benen nam,heb ik dagelijks getracht in contact met haar te komen,hetgeen geweigerd werd.Na 8 weken heb ik een advocaat in moeten schakelen met het oog op omgang met m'n kinderen te verkrijgen.Elke brief die ik vervolgens via haar advocaat kreeg ,staan vol met de meest bizarre leugens die je maar kan bedenken.Rechtzitting volgde en onderzoek door de RvdK werd gelast.(achteraf is dit onderzoek mij dus een farce gebleken)8-7-2011 uitspraak door de kinderrechter Maastricht,die de rapportage van de RvdK naar de prullenbak verwees en mijn kinderen en mij een weekendregeling,incl de helft vd vakanties gunde.Omgangsregeling is van start gegaan.3 Weekenden heeft dat mogen duren,daarna werd aangegeven dat ik de kinderen niet meer zou mogen zien.Een melding bij het AMK (melding-GEEN aangifte!) omtrend seksueel misbruik (grove leugen) ligt hieraan ten grondslag.Echter FEITEN zoals de toenmalige ontheffing van / opname en behandeling in de Psychosomatische polikliniek vijverdal (behandelend arts Dhr Bosman) word COMPLEET aan voorbij gegaan.Door de RvdK ten tijde van het onderzoek/rapportage (begin 2011) en door BJZAA vanaf begin uitspraak OTS tot op de dag van vandaag.Naar mijn opvoedingskwaliteiten word in de rapportage enkel gegist,bij moeder die in een opvangsituatie verblijft is uit gesprekken en waarneming thuis gebleken de opvoeding zelf niet te kunnen bolwerken.Eveneens weigert moeder zelfs nu de kinderen onder toezicht staan met de ex-partner (ik dus) in gesprek te gaan.Ik wijt dit uit eigen beleving aan een narcistische persoonlijkheidsstoornis aan de kant van mevrouw.Deze uitspraak zou ik niet hebben gedaan als ik mezelf niet eerst UITGEBREID had geinformeerd over deze stoornis en al haar facetten.Vaak werken de RvdK / BJZ onder het motto 'waar rook is is vuur' -hetgeen echter niet voor m'n ex blijkt te gelden.Waardoor de kinderen dagelijks aan een gevaarlijke situatie worden blootgesteld.BJZAA,of beter gezegd de betreffende gezinsmanagers delen deze mening niet.In plaats daarvan word mevrouw de hand boven het hoofd gehouden en word haar (bij wijze van spreken) alles op een zilveren schaaltje aangedragen.Nu vraag ik u,Dhr Erik Gerritsen,hoe u hierin staat?(ik voeg hieraan toe dat ik uw visie mbt onverantwoord ouderschap grotendeels gegrond vind).Is het eventueel mogelijk mijn case aan u voor te leggen gedurende of voorafgaand aan de "begeleide omgang" te Amsterdam?Aan deze 4-voudige geestelijke mishandeling (zo ondervind ik dit hele gebeuren,en daarmee mijn kinderen ook) moet een einde komen,en enkel en alleen in het belang van 3 kinderen. Hoogachtend en in afwachting van een reactie- S.Palmer
erik gerritsen / wollige blogger
De beschouwingen van de heer Snijder kan ik in zoverre onderschrijven dat er alles aan moet worden gedaan om te voorkomen dat de jeugdzorg (dat is wel echt breder dan alleen de Bureaus Jeugdzorg) deels zijn eigen doelgroep creëert door te hard in te grijpen in lichte gevallen. Ik ben het ook met hem eens dat dit in het huidige jeugdzorgsysteem helaas soms voorkomt, al is het niet in die omvang die Snijder lijkt te suggeren. Ook in een beter werkend jeugdzorgsysteem zal het overigens blijven voorkomen dat achteraf blijkt dat te hard is ingegrepen net zoals het zal blijven voorkomen dat achteraf blijkt dat er niet hard genoeg is ingegrepen. Het maken van afwegingen in de jeugdzorg is, hoe graag we dat anders zouden willen zien, geen exacte wetenschap en waarheidsvinding is maar tot op zekere hoogte mogelijk. We kunnen de kans op fouten nog wel verder verkleinen door verdere professionalisering en daar is de sector hard mee bezig. Ik neem afstand van de suggestie die Snijder lijkt te willen wekken alsof werkers in de jeugdzorg er op uit zijn ouders en kinderen bewust schade toe te brengen. Ik ken geen jeugdzorg professionals die voor hun lol kinderen onder toezicht stellen of uit huis plaatsen. Ik ken alleen professionals die een ots of uhp als uiterste middel zien in een situatie waarin zij oprecht vinden dat er sprake is van een ernstige bedreiging voor de veilige ontwikkeling van kinderen. En soms worden bij die inschatting helaas fouten gemaakt, die er ook hard inhakken bij de medewerkers zelf. Maar laten we blij zijn dat er mensen zijn die dit moeilijke werk willen doen gedreven voor de wens om verschil te maken voor kinderen in de knel.
Eric de Kluis
Beste lezers, Zoals u weet zijn uw reacties op deze site van harte welkom. Toch verwijderen wij, met name onder de columns van Erik Gerritsen, regelmatig reacties. Zo ook vandaag weer enige malen. Dat heeft met name te maken met het feit dat 1 persoon, die zich bedient van meer dan 15 verschillende namen, de discussie rondom de bijdragen van Erik Gerritsen over de jeugdzorg tracht te beïnvloeden en te verstoren. Wij betreuren dit. Wij hebben de mogelijkheid om de reageren zo laagdrempelig mogelijk gemaakt. Helaas is het dan niet altijd te vermijden dat er personen zijn die daar misbruik van maken. Eric de Kluis Hoofdredacteur a.i. Binnenlands Bestuur
Door mediavolger
Het verhaal van dhr. vd Kluis moet op een misverstand berusten want ik zie dat mijn bijdragen soms worden verwijderd maar ook die van anderen. Het is dus niet steeds dezelfde persoon, dat wil Erik Gerritsen vermoedelijk doen geloven.



Overigens is het niet raar dat mensen een andere naam reageren als een reactie onder een eerder naam is weg gehaald. In de loop der jaren kan het dan zijn - er wordt veel censuur toegepast op de reacties van Erik Gerritsen- dat het om meerder namen gaat. Dat wil niet zeggen dat een persoon steeds als een gek de hele discussie vervuilt.



Erik Gerritsen heeft zeer veel tegenstanders. Dat komt omdat hij met harde hand klachten onderdrukt, het disfunctioneren van zijn organisatie ontkent, onophoudelijk voor eigen parochie spreekt, inhoudelijk zeer slecht onderlegd is en last but not least omdat hij zeer omstreden ideeën verkondigt.



Het past typisch bij Erik Gerritsen om te suggereren dat alle kritiek uit een hoek komt. Wie de man echter volgt in de media en op Twitter weet dat niets minder waar is. Daarom het vriendelijk verzoek aan Binnenlands Bestuur om de censuur te stoppen.



Als reacties onbetamelijk zijn of ze bevatten feitelijke onjuistheden of ze slaan niet op de column, dan is het begrijpelijk dat Binnenlands Bestuur zich de vrijheid permitteert die reacties te verwijderen. Maar als dat niet zo is, dan is het aan de lezer om te beoordelen wat hij van reacties vindt.



Dat is een transparante discussie, toch?
Eric de Kluis
Inderdaad worden er bijdragen onder vele verschillende namen verwijderd. Al deze bijdragen zijn echter afkomstig van een en hetzelfde IP-nummer, dus van een en dezelfde persoon, of u zich nu Tegengeluid noemt, Jos Witting, Mevrouw Vermeer, Wilma B. (docent MBO) of Eugene D (student psychiatrie) of een van de vele andere namen waarvan u zich bedient. Het gaat erom dat er op deze site ruimte moet zijn voor discussie. Soms staan er tientallen reacties onder de columns van Erik Gerritsen. Daarvan blijkt dan meer dan driekwart van u te zijn. Dat geeft een vertekend beeld van de discussie. U gaat zelden in op het onderwerp van de column, maar lijkt een persoonlijke strijd te willen leveren met de columnist. Daarvoor bieden wij op deze website geen ruimte. Wij willen een open discussieplatform waar ieders mening tot zijn recht komt, niet slechts de mening van een enkeling. Wij verzoeken u dan ook dringend met uw acties op onze website te stoppen.
Mediavolger
Het verhaal van dhr. vd Kluis klopt niet want ik zie dat mijn bijdragen soms worden verwijderd maar óók die van anderen. Het is dus niet steeds dezelfde persoon.



Er wordt veel censuur toegepast op de reacties van Erik Gerritsen- daar wordt ook al heel lang door verschillende reageerders over geklaagd. Natuurlijk reageren mensen wier reactie wordt verwijderd daarna onder een ander pseudoniem, en kunnen er dus in de loop der tijd meerdere pseudoniemen in omloop zijn. Dat is het directe gevolg van de fanatieke censuur bij de reacties op de columns van Gerritsen.



Maar waarom doet een journalistiek medium dat? U kiest voor een zeer omstreden columnist waarvan bekend is dat hij veel vijanden maakt in het dagelijks leven. Dat komt omdat hij met harde hand klachten onderdrukt, het disfunctioneren van zijn organisatie ontkent, onophoudelijk voor eigen parochie spreekt, inhoudelijk zeer slecht onderlegd is en last but not least omdat hij zeer omstreden ideeën verkondigt.



Dan moet daar toch discussie over mogelijk zijn? Het past bij de repressieve methoden van Erik Gerritsen om nu te doen alsof alle kritiek uit een hoek komt. Wie de man echter volgt in de media en op Twitter weet dat niets minder waar is. Daarom het vriendelijk verzoek aan Binnenlands Bestuur om de censuur te stoppen.



Als reacties onbetamelijk zijn of ze bevatten feitelijke onjuistheden of ze slaan niet op de column, dan is het begrijpelijk dat Binnenlands Bestuur die reacties verwijdert. Maar als dat niet zo is, dan is het aan de lezer om te beoordelen wat hij van reacties vindt.



Dat is een transparante discussie, toch?

Advertentie